Elektyw kierunkowy II: Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | T.F1.EK22.NM.TTDXZ.T |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Elektyw kierunkowy II: Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego |
Jednostka: | Katedra Żywienia Człowieka i Dietetyki |
Grupy: |
Dietetyka, 1 sem, NM |
Punkty ECTS i inne: |
0 LUB
4.00
(zmienne w czasie)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest omówienie różnych rodzajów środków specjalnego przeznaczenia dla grup ludności ze szczególnymi potrzebami żywieniowymi. Środki specjalnego przeznaczenia zaprojektowane są dla grup osób, których procesy trawienia lub metabolizmu są zaburzone lub grup osób, dla których ze względu na specjalny stan fizjologiczny korzystne jest kontrolowane spożywanie określonych składników żywności, zdrowych niemowląt i małych dzieci. Charakterystyka środków przeznaczonych dla wcześniaków i niemowląt z małą masą urodzeniową, preparatów mlekozastępczych dla niemowląt z alergią na białka mleka krowiego, nietolerancją laktozy, fenyloketonurią. Omówienie środków spożywczych stosowanych do utrzymania należnej masy ciała, środków spożywczych dla osób wykonujących wzmożony wysiłek fizyczny, dla osób z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów, z nietolerancją glutenu, niskosodowych i wysokobłonnikowych. |
Pełny opis: |
WYKŁADY: Definicje i pojęcia. Podstawy prawne. Zasady wprowadzania na rynek środków spożywczych specjalnego przeznaczenia. Wymagania i znakowanie środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Oświadczenia żywieniowe i oświadczenia zdrowotne. Żywność specjalnego przeznaczenia dla zdrowych niemowląt (mleka modyfikowane początkowe i następne, dla wcześniaków i noworodków z małą masą urodzeniową). Żywność specjalnego przeznaczenia dla małych dzieci (produkty uzupełniające, kaszki zbożowe, przeciery owocowowarzywne, zupki, napoje). Środki specjalnego przeznaczenia medycznego (preparaty mlekozastępcze dla niemowląt z alergią na białka mleka krowiego, nietolerancją laktozy, osób niedożywionych). Preparaty białkozastępcze, nisko lub bezfenyloalaninowe stosowane w diecie osób chorych na fenyloketonurię. Żywienie w zespole złego wchłaniania, w chorobie trzewnej – celiakii. Wymagania dla produktów bezglutenowych. Środki spożywcze niskoenergetyczne i o obniżonej energetyczności, przeznaczone do utrzymania należytej masy ciała. Środki spożywcze dla osób z zaburzeniami metabolizmu węglowodanów (żywność dla diabetyków). Środki spożywcze dla osób wykonujących wzmożony wysiłek fizyczny (m.in. odżywki dla sportowców). Wody mineralne i ich zastosowanie w żywieniu dietetycznym. Napoje energetyczne, izotoniczne, prozdrowotne. Środki spożywcze niskosodowe wraz z solami dietetycznymi nisko- i bezsodowymi. ĆWICZENIA: Dieta o obniżonej zawartości laktozy – opracowanie i ocena wartości odżywczej. Oznaczenie zawartości żelaza i wapnia w kaszkach dla niemowląt. Ocena prawidłowości oznakowania etykiet. Opracowanie diety niskofenyloalaninowej dla osób z fenyloketonurią. Dieta bezglutenowa – opracowanie i ocena wartości odżywczej. Porównanie składu soli kuchennej z solami dietetycznymi (sole niskosodowe, magnezowe, potasowe, morskie). Środki spożywcze niskoenergetyczne – oznaczenie wartości energetycznej próbki przez spalenie w kwasie chromowym (metoda Rozentala). |
Literatura: |
PODSTAWOWA: 1. Jarosz M. (red). Żywność specjalnego przeznaczenia żywieniowego (rozdz. 28: 547-559) w Dietetyka, żywność, żywienie w prewencji i leczeniu. Wyd. Instytut Żywności i Żywienia. Warszawa 2017. 2. Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D. Wybrane diety eliminacyjne (rozdz. 9: 225-251) w Dietoterapia. Wyd. PZWL Warszawa 2014. 3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914). UZUPEŁNIAJĄCA: 1. Ciborowska H., Rudnicka A. Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka. Wyd. PZWL Warszawa 2014. 2. Gawęcki J., Grzymisławski M. Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Tom 2 Wyd. PWN 2012. 3. Dzieniszewski J. i wsp. Podstawy naukowe żywienia w szpitalach. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2001. |
Efekty uczenia się: |
WIEDZA Definiuje pojęcia z zakresu stosowania różnych rodzajów środków specjalnego przeznaczenia, identyfikuje skład środków specjalnego przeznaczenia, rozpoznaje składniki kluczowe, wyraźnie różniące dany środek specjalnego przeznaczenia od środków konwencjonalnych. Ma zaawansowaną wiedzę o właściwościach i znaczeniu żywieniowym wybranych środków spożywczych dla grup ludności, które tego wymagają. Charakteryzuje suplementy diety. Klasyfikuje i rozróżnia grupy środków spożywczych specjalnego przeznaczenia oraz charakteryzuje poszczególne środki spożywcze w obrębie grup. Poprawnie opisuje procesy technologiczne w całym łańcuchu ich podaży oraz identyfikuje asortyment. Definiuje jakość oraz wskazuje na czynniki kształtujące skład i jakość środków spożywczych specjalnego przeznaczenia, wylicza czynniki wpływające na ich jakość w sferze przed-, po- i produkcyjnej. Identyfikuje i charakteryzuje metody badań jakości wybranych środków specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Wskazuje relacje pomiędzy żywnością, żywieniem a zdrowiem. Wymienia wybrane akty prawne związane z kształtowaniem jakości żywności. UMIEJĘTNOŚCI: Wyszukuje, interpretuje, weryfikuje i przetwarza potrzebne informacje pochodzące z różnych źródeł i w różnych formach w celu rozwiązania problemu badawczego. Planuje i wykonuje samodzielnie pod kierunkiem opiekuna naukowego proste zadania badawcze dotyczące oznaczeń wybranych składników odżywczych, nieodżywczych oraz zanieczyszczeń środków spożywczych specjalnego przeznaczenia. Ocenia jakość materiału badawczego, poprawność znakowania i etykietowania. Prawidłowo interpretuje wyniki z wykonywanych zadań i formułuje wnioski. Przygotowuje, opracowuje i analizuje otrzymane wyniki. Organizuje, planuje i koordynuje pracę w ramach zadanych prac badawczych. Współpracuje z zespołem w celu rozwiązania problemu badawczego. KOMPETENCJE SPOŁECZNE: Wykazuje aktywną postawę do przyswajania i doskonalenia wiedzy i umiejętności. Posiada zdolność do oceny i wagi wykonywanych zadań. Potrafi pracować w grupie i kierować małym zespołem. Posiada świadomość odpowiedzialności za zadania powierzone przez grupę i opiekuna naukowego. Jest zorientowany na rozwiązywanie problemów. |
Metody i kryteria oceniania: |
WYKŁADY Zaliczenie na ocenę w formie pisemnej; na ocenę pozytywną należy udzielić co najmniej 51% prawidłowych odpowiedzi na zadane pytania. Udział w ocenie końcowej z przedmiotu - 50%. ĆWICZENIA Zaliczenie ćwiczeń na podstawie: - indywidualnych sprawozdań z prac laboratoryjnych (średnia z uzyskanych ocen) - udział w ocenie końcowej modułu 20% - 2 kolokwiów cząstkowych z zakresu ćwiczeń (ocena pozytywna dla min. 51% punktów) - udział w ocenie końcowej modułu 30% |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-02-27 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT WYK
WYK
WYK
SO CWA
CWA
CWA
CWA
CWA
CWA
CWA
CWA
CWA
CWA
N CWA
CWA
CWA
WYK
CWA
CWA
CWA
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia audytoryjne, 28 godzin
Wykład, 10 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Magdalena Franczyk-Żarów | |
Prowadzący grup: | Magdalena Franczyk-Żarów, Karolina Kusek | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia audytoryjne - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-26 |
Przejdź do planu
PN WT ŚR CZ PT WYK
WYK
WYK
SO CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
N CWL
CWL
CWL
CWL
WYK
CWL
CWL
CWL
CWL
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 28 godzin
Wykład, 10 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Magdalena Franczyk-Żarów | |
Prowadzący grup: | Mariola Drozdowska, Magdalena Franczyk-Żarów, Ewelina Piasna-Słupecka | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Ćwiczenia laboratoryjne - Zaliczenie na ocenę Wykład - Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.