Podstawy żywienia człowieka

Informacje ogólne

Kod przedmiotu:	T.3s.PZCZ.SI.TTZTX.T
Kod Erasmus / ISCED:	(brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu:	Podstawy żywienia człowieka
Jednostka:	Katedra Żywienia Człowieka i Dietetyki
Grupy:
Punkty ECTS i inne:	(brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS: roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS; tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h; 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się; tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS; nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta. zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia:	polski
Skrócony opis:	Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z nastęującymi zagadnieniami w nauce żywienia człowieka: 1) zawartością składników odżywczych w żywności i stopniem ich przyswajalności, 2) przebiegiem procesów trawienia, wchłaniania i przemiany pośredniej (metabolizmu) tych składników, 3) zapotrzebowaniem na składniki odżywcze w zależności od płci, wieku, stanu fizjologicznego, 4) oceną sposobu żywienia i stanu odżywienia człowieka oraz zasadami racjonalnego żywienia z wybranymi elementami profilaktyki żywieniowej.
Pełny opis:	Treść kształcenia Wprowadzenie do nauki żywienia człowieka. Ogólna charakterystyka składników odżywczych niezbędnych i nie niezbędnych. Podstawowy skład chemiczny ciała człowieka Węglowodany - klasyfikacja, właściwości, źródła, rola i znaczenie w żywieniu człowieka, zapotrzebowanie Białka - klasyfikacja, właściwości, źródła, rola i znaczenie w żywieniu człowieka, zapotrzebowanie Tłuszcze - klasyfikacja, właściwości, źródła, rola i znaczenie w żywieniu człowieka, zapotrzebowanie Witaminy - klasyfikacja, właściwości, źródła, rola i znaczenie w żywieniu człowieka, zapotrzebowanie Składniki mineralne – klasyfikacja, właściwości, źródła, rola i znaczenie w żywieniu człowieka, zapotrzebowanie Woda w żywieniu człowieka. Równowaga kwasowo-zasadowa. Gospodarka wodno-elektrolitowa Budowa i fizjologia układu pokarmowego. Czynności wydzielnicze gruczołów trawiennych Trawienie i wchłanianie składników odżywczych Transport i wydalanie produktów przemiany materii w organizmie. Układ krwionośny, limfatyczny i moczowy Metabolizm tłuszczów, białek i węglowodanów Podstawowa i całkowita przemiana materii Charakterystyka grup produktów spożywczych Planowanie żywienia różnych grup ludności Ocena sposobu żywienia oraz ocena stanu odżywienia Ocena wartości odżywczej produktów spożywczych: skład chemiczny i wartość odżywcza, podział produktów na 12 grup, porcje izokaloryczne, izobiałkowe i izowitaminowe (wit.C, wit B1, wit B2) Potrzeby energetyczne człowieka, przemiana materii i jej bilans, obliczanie dobowego wydatku energetycznego Równowaga kwasowo-zasadowa w organizmie człowieka. Obliczanie bilansu milirównoważników kwasowych i zasadowych w produktach spożywczych, ocena równowagi kwasowo-zasadowej na podstawie pH krwi i stężenia jonów HCO3- -równanie Hendersona- Hasselbalcha Oznaczanie wartości energetycznej wybranych produktów spożywczych i potraw przez spalanie w kwasie chromowym – metoda Rozentala. Zastosowanie bomby kalorymetrycznej do oceny wartości energetycznej potraw i posiłków. Metody oznaczania wartości odżywczej białka – metody chemiczne (CS), biologiczne wzrostowe (PER, NPU), biologiczne bilansowe (BV, TD) Badanie działania enzymów trawiennych poprzez działanie na składniki pożywienia pankreatyną, na przykładzie mleka i śmietany Podział, funkcje i główne źródła witamin w diecie. Badanie wpływu odżywiania na stan wysycenia organizmu witaminą C Zasady planowania żywienia różnych grup ludności, normy żywienia, tabele wartości odżywczej produktów spożywczych, ustalanie średniej normy ważonej dla populacji mieszanej Metody oceny sposobu żywienia. Układanie jadłospisów dla różnych grup ludności, wyliczanie racji pokarmowej na podstawie sporządzonego jadłospisu Ocena stanu odżywienia – badania antropometryczne
Literatura:	Literatura podstawowa: 1. Gawęcki J., Hryniewiecki L. (2010). Żywienie Człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa. 2. Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B. (2008) Normy żywienia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa. 3. Keller S.J. (2000). Podstawy fizjologii żywienia człowieka. Wydawnictwo SGGW, Warszawa. 4. Pisulewski P.M., Pysz M. (2008). Żywienie człowieka - zbiór ćwiczeń. Wydawnictwo AR, Kraków. Literatura uzupełniająca: 1. Konturek S. (2000). Fizjologia Człowieka. T. V. Układ trawienny i wydzielanie wewnętrzne. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków. 2. Kunachowicz H., Nadolna I., Iwanow K., Przygoda B. (2008). Wartość odżywcza wybranych produktów spożywczych i typowych potraw. Wydawnictwo PZWL, Warszawa. 3. Turlejska H i in. (2004). Zasady racjonalnego żywienia-zalecane racje pokarmowe dla wybranych grup ludności w zakładach żywienia zbiorowego. Ośrodek doradztwa i Doskonalenia Kadr Sp. Z o.o., Gdańsk.
Efekty uczenia się:	Wiedza Potrafi sklasyfikować i omówić właściwości, źródła i rolę w żywieniu człowieka składników odżywczych Rozpoznaje i rozróżnia metody oceny sposobu żywienia i stanu odżywienia Posiada wiedzę o procesach fizjologicznych zachodzących w organizmie człowieka Umiejętności Potrafi obliczać parametry charakterystyczne dla procesów fizjologicznych Analizuje zawartość składników odżywczych i nieodżywczych w żywności Potrafi zaplanować i zaprojektować żywienie indywidualne i zbiorowe Obsługuje niezbędnych sprzęt laboratoryjny Kompetencje społeczne Potrafi pracować w grupie i kierować małym zespołem Rozumie potrzebę ciągłego poszerzania wiedzy z zakresu studiowanego przedmiotu
Metody i kryteria oceniania:	Na ocenę 2 Nie klasyfikuje składników odżywczych, nie posiada wiedzy na temat ich źródeł w żywności, nie potrafi omówić ich roli w żywieniu człowieka Nie rozpoznaje, nie definiuje i nie klasyfikuje metod oceny sposobu żywienia, nie posiada wiedzy na temat metod oceny stanu odżywienia Nie posiada wiedzy o procesach fizjologicznych zachodzących w organizmie człowieka, nie potrafi sklasyfikować enzymów trawiennych i omówić procesów trawienia składników odżywczych Nie potrafi obliczać parametrów przemiany materii i równowagi kwasowo-zasadowej charakterystycznych dla procesów fizjologicznych Nie potrafi analizować zawartości wymaganych składników odżywczych i nieodżywczych w poszczególnych produktach spożywczych. Nie zna obowiązujących normy żywienia i zaleceń żywieniowych, nie potrafi zaplanować i zaprojektować żywienia indywidualnego i zbiorowego, Nie potrafi obsługiwać żadnego sprzętu laboratoryjnego niezbędnego do oznaczania składników żywności Nie potrafi pracować w grupie i nie umie kierować małym zespołem Nie rozumie potrzeby ciągłego poszerzania wiedzy dotyczącej studiowanego kierunku Na ocenę 3 Klasyfikuje składniki odżywcze i posiada niepełną (podstawową) wiedzy na temat ich źródeł w żywności, nie potrafi jednak omówić ich roli w żywieniu człowieka Rozpoznaje metod oceny sposobu żywienia, potrafi je zdefiniować ale ma problemy z ich klasyfikacją nie posiada wiedzy na temat metod oceny stanu odżywienia Posiada niepełną (podstawową) wiedzę o procesach fizjologicznych zachodzących w organizmie człowieka, ale nie potrafi sklasyfikować enzymów trawiennych i omówić procesów trawienia składników odżywczych Potrafi obliczać nieliczne parametry przemiany materii i równowagi kwasowo-zasadowej charakterystyczne dla procesów fizjologicznych Potrafi analizować zawartość niektórych wymaganych składników odżywczych i nieodżywczych w poszczególnych produktach spożywczych Posiada wiedzę na temat obowiązujących normy żywienia i zaleceń żywieniowych, ale nie potrafi zaplanować i zaprojektować żywienia indywidualnego i zbiorowego Potrafi obsługiwać podstawowy sprzęt laboratoryjny niezbędny do oznaczania składników żywności Potrafi pracować w grupie w stopniu podstawowym ale nie umie kierować małym zespołem Słabo rozumie potrzebę ciągłego poszerzania wiedzy dotyczącej studiowanego kierunku Na ocenę 4 Klasyfikuje składniki odżywcze i posiada zadawalającą wiedzę na temat ich źródeł w żywności, nie potrafi jednak omówić w pełni ich roli w żywieniu człowieka Rozpoznaje metod oceny sposobu żywienia, potrafi je zdefiniować i sklasyfikować, ale nie posiada pełnej wiedzy na temat metod oceny stanu odżywienia Posiada zadawalającą wiedzę o procesach fizjologicznych zachodzących w organizmie człowieka, potrafi sklasyfikować enzymy trawienne ale nie potrafi omówić procesów trawienia składników odżywczych Potrafi obliczać większość parametrów przemiany materii i równowagi kwasowo-zasadowej charakterystycznyche dla procesów fizjologicznych Potrafi analizować zawartość większości wymaganych składników odżywczych i nieodżywczych w poszczególnych produktach spożywczych Posiada wiedzę na temat obowiązujących normy żywienia i zaleceń żywieniowych, potrafi zaplanować żywienie indywidualne ale nie potrafi zaprojektować żywienia zbiorowego Potrafi obsługiwać większość sprzętu laboratoryjnego niezbędnego do oznaczania składników żywności Potrafi sprawnie pracować w grupie ale nie umie kierować małym zespołem Rozumie w stopniu zadawalającym potrzebę ciągłego poszerzania wiedzy dotyczącej studiowanego kierunku Na ocenę 5 Klasyfikuje składniki odżywcze i posiada kompletną wiedzy na temat ich źródeł w żywności, potrafi także omówić ich rolę w żywieniu człowieka Rozpoznaje metod oceny sposobu żywienia, potrafi je zdefiniować i sklasyfikować, posiada pełną wiedzę na temat metod oceny stanu odżywienia Posiada zadawalającą wiedzę o procesach fizjologicznych zachodzących w organizmie człowieka, potrafi sklasyfikować enzymy trawienne i omówić procesy trawienia składników odżywczych Potrafi obliczać parametry przemiany materii i równowagi kwasowo-zasadowej charakterystyczne dla procesów fizjologicznych Potrafi analizować zawartość wszystkich wymaganych składników odżywczych i nieodżywczych w poszczególnych produktach spożywczych Posiada wiedzę na temat obowiązujących normy żywienia i zaleceń żywieniowych, potrafi zaplanować i zaprojektować żywienie indywidualne i zbiorowe Potrafi obsługiwać sprzęt laboratoryjny niezbędny do oznaczania składników żywności Potrafi pracować w grupie i kierować małym zespołem Rozumie potrzebę ciągłego poszerzania wiedzy dotyczącej studiowanego kierunku

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.

Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.