Podstawy produkcji surowców roślinnych

Wykłady

Tematyka zajęć:

Rola roślin w przyrodzie i gospodarce człowieka. Rozmieszczenie składników odżywczych, technicznych, barwników, kwasów organicznych i witamin oraz alkaloidów i glikozydów w komórce; podstawowe procesy biochemiczne zachodzące w roślinach. Czynniki wpływające na intensywność i produktywność fotosyntezy.

Czynniki abiotyczne wpływające na produkcję roślinną: czynniki klimatyczne i topograficzno-glebowe; wartość bonitacyjna gleb – klasy bonitacyjne i kompleksy przydatności rolniczej gleb.

Niektóre przyrodnicze wymagania roślin uprawnych – długość okresu wegetacji, okresy rozwojowe, fazy rozwojowe roślin, okresy krytyczne, fotoperiodyzm, rośliny ekstensywne i intensywne, rola i wykorzystanie wody glebowej przez rośliny, wymagania odnośnie pH gleby. Nawożenie mineralne gleb. Stosowanie środków ochrony roślin, choroby i szkodniki wpływające na surowce rośline.

Źródła i rodzaje zmienności roślin. Zmienność dziedziczna, środowiskowa i rozwojowa. Wpływ rozmnażania wegetatywnego i generatywnego na zmienność roślin. Jednostki systematyczne roślin: odmiana, klon, populacja, gatunek, rasa chemiczna; zjawisko heterozji i otrzymywanie roślin transgenicznych, zjawisko allelopatii, zmianowanie i płodozmian.

Charakterystyka biologiczno-rolnicza surowców roślinnych. Wymagania klimatyczno- glebowe i agrotechniczne; wpływ warunków i terminu zbioru na jakość surowców. Metody oceny jakości surowców.

•rośliny oleiste

•rośliny zbożowe

•rośliny okopowe

Wpływ stosowania środków chemicznych ochrony roślin oraz chorób roślinnych na jakość surowców.

Ćwiczenia laboratoryjne

Tematyka zajęć:

Budowa komórki, funkcje poszczególnych organelli komórkowych.

Budowa i rodzaje tkanek roślinnych.

Części morfologiczne roślin, budowa i ich funkcje, systemy korzeniowe roślin uprawnych, rodzaje pędów, liści i owoców.

Ocena jakości buraka cukrowego – morfologia rośliny, budowa anatomiczna korzenia, oznaczenie zawartości sacharozy, różnice pomiędzy burakiem cukrowym, a pastewnym.

Podstawowa

1. Jasińska Z., Kotecki A. Szczegółowa uprawa roślin, Wyd. AR w Wrocławiu, Wrocław 2003.

2. Michalik B. Podstawy hodowli roślin ogrodniczych, Skrypt AR w Krakowie, 1997.

3. 3Produkcja i pozyskiwanie surowców żywnościowych, praca zbiorowa pod red. A. Dzień, wyd. FORMAT-AB, Warszawa, 1998.

Uzupełniająca

1. Szweykowska A., Szweykowski J., Botanika, PWN Warszawa 2003.

2. Kopcewicz J., Lewak S. Fizjologia roślin. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.

WIEDZA - absolwent zna i rozumie:

Zna i tłumaczy rolę roślin w przyrodzie, poszczególne składniki komórki roślinnej oraz procesy biochemiczne zachodzące w roślinach, a także definiuje jednostki systematyczne roślin.

Wskazuje czynniki abiotyczne wpływające na produkcję roślinną, opisuje wartość bonitacyjną gleb oraz charakteryzuje niektóre przyrodnicze wymagania roślin, charakteryzuje także pod względem biologiczno-rolniczym i użytkowym surowce roślinne.

Zna źródła i rodzaje zmienności genetycznej i środowiskowej, zjawisko allelopatii oraz heterozji i podstawy transgenezy organizmów roślinnych, procedury postępowania przy hodowli i rejestracji nowych odmian oraz metody oceny jakościowej tych odmian.

Jest świadomy niebezpieczeństw pozostałości środków chemicznej ochrony roślin i chorób roślinnych (np. mikotoksyny) oraz metali ciężkich. Zna dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w surowcach roślinnych.

UMIEJĘTNOŚCI - absolwent potrafi:

Wykorzystując wiedzę o budowie komórki i organizmów roślinnych, potrafi odróżnić komórkę roślinną od zwierzęcej oraz ukierunkować możliwość wykorzystania organizmów roślinnych w technologii żywności.

Potrafi posługiwać się mikroskopem i przygotować preparat mikroskopowy.

Na podstawie morfologii, budowy anatomicznej oraz cech charakterystycznych roślin uprawnych potrafi rozpoznać odmiany użytkowe ziemniaków i buraków, podstawowe zboża uprawiane w Polsce, rozróżnić rodzaje dojrzałości surowców przeznaczonych do określonych kierunków przerobów oraz rozpoznać i nazwać nasiona roślin oleistych.

Potrafi rozpoznać symptomy porażenia surowców roślinnych przez choroby i szkodniki oraz dokonać w oparciu o tę wiedzę klasyfikację surowców.

KOMPETENCJE SPOŁECZNE - absolwent jest gotów do:

Potrafi pracować w grupie i ma zdolność do wyrażania obiektywnych ocen pracy swojej oraz zespołu

Wykazuje postawę szacunku wobec świata roślin i docenia rolę roślin w życiu człowieka

Wykłady

Zaliczenie wykładów na podstawie ustnego sprawdzianu wiedzy z wykładów – udział w ocenie końcowej modułu 50%.

Ćwiczenia laboratoryjne

Zaliczenie ćwiczeń na podstawie sprawdzianu wiedzy oraz oceny umiejętności – udział w ocenie końcowej modułu 50%.