Biologiczne podstawy produkcji zwierzęcej

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z biologicznymi i technicznymi podstawami produkcji zwierzęcej. Zapoznanie z podstawowymi zasadami produkcji zwierzęcej, przy wykorzystaniu różnych systemów gospodarowania. Podanie charakterystyki morfologicznej, anatomicznej i użytkowej różnych surowców pochodzenia zwierzęcego. Określenie wpływu czynników fizjologicznych, genetycznych, środowiskowych na jakość surowców pochodzenia zwierzęcego.

Treść kształcenia

Podstawowe elementy planowania w produkcji zwierzęcej. Wpływ czynników genetycznych (rasa, gatunek) oraz środowikowych (żywienie) oraz fizjologicznych (zdrowotność) na jakość i bezpieczeństwo surowców pochodzenia zwierzęcego. Charakterystyka wybranych układów anatomiczno-fizjologicznych zwierząt gospodarskich. Rozród i gospodarka hormonalna zwierząt gospodarskich.

Podstawy żywienia zwierząt gospodarskich. Wpływ sposobu żywienia na jakość surowców pochodzenia zwierzęcego. Dobrostan zwierząt gospodarskich – jakość surowców

Typy użytkowe i rasy bydła. Podstawowe zasady utrzymywania i pielęgnowania bydła. Odchów i żywienie bydła. Użytkowanie mleczne krów. Użytkowanie mięsne bydła.

Trzoda chlewna jako surowiec rzeźny. Czynniki wpływające na jakość surowca rzeźnego. Typy użytkowe i rasy świń. Wychów i żywienie prosiąt. Tucz trzody chlewnej.

Znaczenie chowu i hodowli drobiu. Typy użytkowe i rasy kur. Wychów i żywienie kurcząt. Żywienie kur niosek. Nieśne użytkowanie kur. Mięsne użytkowanie kur. Użytkowanie kaczek, gęsi i indyków.

Charakterystyka zasadniczych kierunków użytkowania owiec. Pozyskiwanie produktów i surowców od owiec. Rasy i typy użytkowe owiec. Produkty jadalne (mleko, mięso) i niejadalne (skóry, wełna).

Zarys hodowli i chowu karpi w stawach. Warunki środowiskowe w stawach. Rozród i wychów materiału obsadowego karpi. Produkcja karpi w stawach. Modyfikacja mięsa ryb przy uzyciu czynnika żywieniowego.

Hodowla bydła: ocena pokroju, wieku i masy ciała, pomiary zoometryczne i indeksy pokrojowe; sekrecja i pozyskiwanie mleka; wskaźniki użytkowości mlecznej; żywienie krów mlecznych i opas bydła; ocena użytkowości mlecznej krów; ocena użytkowości mięsnej bydła; Rozpoznanie wyrębów tuszy.

Hodowla trzody chlewnej: systemy utrzymania trzody; ocena cech użytkowych i pokroju świń; rozbiór technologiczny tuszy; klasyfikacja poubojowa tusz; zasady krzyżowania międzyrasowego; zasady tuczu trzody chlewnej. Rozpoznanie wyrębów tuszy

Hodowla drobiu: metody i technika selekcji drobiu, ocena na podstawie wartości osobniczej, ocena użytkowości kur kierunku nieśnego i mięsnego, zasady doboru pasz w żywieniu kur niosek i brojlerów, zasady chowu kaczek, gęsi i indyków.Ocena parametrów fizycznych treści jaja, skorupy, świeżość jaj. Wady jaj.

Hodowla małych przeżuwaczy: pozyskiwanie wełny, skór, mięsa oraz mleka; ocena cech osobniczych, pokroju i użytkowości owiec i kóź.

Literatura podstawowa:

Litwińczuk Z. (red.): Surowce zwierzęce – ocena i wykorzystanie. PWRiL, Warszawa, 2004.

Szlaszyńska Z., Fijałkowska W. (red.): Hodowla zwierząt. PWRiL, Warszawa, 1996.

Raczyk W., Święcki A., Świetlikowska. U. (red.): Zootechnika. PWRiL, Warszawa, 1973.

Literatura uzupełniająca:

Dobrowolska D. (red.)Normy żywienia bydła, owiec i kóz. Wartość pokarmowa pasz dla przeżuwaczy według INRA. Inst.Zootechniki Kraków 1997.

Jamroz D., Potkański A. Żywienie zwierząt i paszoznawstwo. PWN Warszawa 2001.

Jamroz D.: Paszoznawstwo, PWN, Warszawa 2004.

Kosieradzka J.: Zastosowanie roślin GM w żywieniu zwierząt. Pasze Przemysłowe, 2/2001.

Węglarz A., Ormian W.: Chów i hodowla bydła. Wyd. AR w Krakowie, Kraków,1999.

Wiedza

Zna podstawowe metody, techniki, technologie i narzędzia rolnicze służące kształtowaniu środowiska i wykorzystaniu potencjału przyrody do produkcji surowców zwierzęcych.

Zna podstawy hodowli, chowu i żywienia zwierząt. Kierunki i systemy użytkowania podstawowych gatunków zwierząt gospodarskich. Typy użytkowe i rasy. Ocena produkcyjności zwierząt. Wybrane zagadnienia z utrzymania zwierząt w relacji do różnych systemów produkcji oraz jakości i przydatności technologicznej surowców pochodzenia zwierzęcego do przetwórstwa.

Umiejętności

Student posiada umiejętność wykonywania obserwacji i pomiarów, wyznaczania wartości oraz oceny dokładności pomiarów w odniesieniu do wielkości biologicznych, chemicznych, fizjologicznych w zakresie produkcji zwierzęcej oraz przetwórstwie żywności.

Student uzyskuje umiejętność oceny wpływu czynników genetycznych, środowiskowych i fizjologicznych na jakość surowców przeznaczonych dla przemysłu przetwórstwa produktów zwierzęcych.

Student posiada umiejętność oceny jakości i przydatności technologicznej surowców pochodzenia zwierzęcego.

Kompetencje społeczne

Ma świadomość znaczenia społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję surowców zwierzęcych wysokiej jakości.

Na ocenę 2

Nie zna metod, technik, technologii i narzędzi stosowanych w produkcji zwierzęcej. Nie zna czynników wpływających na produkcję surowców zwierzęcych..

Nie zna podstawowych zasad hodowli, chowu i żywienia zwierząt, kierunków i systemów użytkowania podstawowych gatunków zwierząt gospodarskich. Nie potrafi identyfikować typów użytkowych i ras oraz ocenić produkcyjność zwierząt. Nie zna podstawowych zagadnień dotyczących utrzymania zwierząt w relacji do różnych systemów produkcji oraz jakości. Nie zna zasad oceny przydatności technologicznej surowców pochodzenia zwierzęcego

Nie posiada umiejętności wykonywania obserwacji i pomiarów, wyznaczania wartości oraz oceny dokładności pomiarów w odniesieniu do wielkości biologicznych i chemicznych wykorzystywanych w produkcji i przetwórstwie surowców zwierzęcych.

Nie potrafi ocenić wpływu czynników genetycznych, środowiskowych i fizjologicznych na jakość surowców pochodzenia zwierzęcego dla przemysłu przetwórczego.

Student nie posiada umiejętności oceny jakości i przydatności technologicznej surowców pochodzenia zwierzęcego.

Nie ma świadomości społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję surowców wysokiej jakości.

Na ocenę 3

Zna niektóre metody, techniki, technologie i narzędzia stosowane w produkcji zwierzęcej. Zna niektóre czynniki wpływające na produkcję surowców zwierzęcych.

Zna podstawowe zasady hodowli, chowu i żywienia zwierząt, kierunki i systemy użytkowania podstawowych gatunków zwierząt gospodarskich. Błędnie identyfikuje typy użytkowe i rasy a także ocenia produkcyjność zwierząt. Zna podstawowe zagadnienia z utrzymania zwierząt w relacji do różnych systemów produkcji oraz jakości i przydatności technologicznej surowców pochodzenia zwierzęcego

Posiada umiejętność wykonywania ograniczonej ilości obserwacji i pomiarów, wyznaczania wartości oraz oceny dokładności pomiarów w odniesieniu do wielkości biologicznych i chemicznych wykorzystywanych w produkcji i przetwórstwie surowców zwierzęcych.

Potrafi ocenić wpływ niektórych czynników genetycznych, środowiskowych i fizjologicznych na jakość surowców pochodzenia zwierzęcego dla przemysłu przetwórczego.

Student posiada umiejętność oceny jakości i przydatności technologicznej niektórych surowców pochodzenia zwierzęcego.

Ma częściową świadomość społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję surowców wysokiej jakości.

Na ocenę 4

Zna większość metod, techniki, technologii i narzędzi stosowanych w produkcji zwierzęcej. Zna niektóre czynniki wpływające na produkcję surowców zwierzęcych..

Zna zasady hodowli, chowu i żywienia zwierząt, kierunki i systemy użytkowania podstawowych gatunków zwierząt gospodarskich. Identyfikuje typy użytkowe i rasy a także ocenia produkcyjność zwierząt. Zna podstawowe zagadnienia z utrzymania zwierząt w relacji do różnych systemów produkcji oraz jakości i przydatności technologicznej surowców pochodzenia zwierzęcego

Posiada umiejętność wykonywania podstawowych obserwacji i pomiarów, wyznaczania wartości oraz oceny dokładności pomiarów w odniesieniu do wielkości biologicznych i chemicznych wykorzystywanych w produkcji i przetwórstwie surowców zwierzęcych.

Potrafi ocenić wpływ czynników genetycznych, środowiskowych i fizjologicznych na jakość surowców pochodzenia zwierzęcego dla przemysłu przetwórczego.

Student posiada umiejętność oceny jakości i przydatności technologicznej surowców pochodzenia zwierzęcego.

Ma świadomość społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję surowców wysokiej jakości

Na ocenę 5

Zna metody, techniki, technologie i narzędzia stosowane w produkcji zwierzęcej. Zna niektóre czynniki wpływające na produkcję surowców zwierzęcych.

Zna zasady hodowli, chowu i żywienia zwierząt, kierunki i systemy użytkowania podstawowych gatunków zwierząt gospodarskich. Identyfikuje typy użytkowe i rasy a także ocenia produkcyjność zwierząt. Zna zagadnienia z utrzymania zwierząt w relacji do różnych systemów produkcji oraz jakości i przydatności technologicznej surowców pochodzenia zwierzęcego. Zna metody modyfikacji czynników hodowlanych i żywieniowych na jakość surowców pochodzenia zwierzęcego.

Posiada umiejętność wykonywania szerokiej gammy obserwacji i pomiarów, wyznaczania wartości oraz oceny dokładności pomiarów w odniesieniu do wielkości biologicznych i chemicznych wykorzystywanych w produkcji i przetwórstwie surowców zwierzęcych.

Potrafi ocenić wpływ czynników genetycznych, środowiskowych i fizjologicznych na jakość surowców pochodzenia zwierzęcego dla przemysłu przetwórczego. Potrafi modyfikować wymienione czynniki.

Student posiada umiejętność oceny jakości i przydatności technologicznej surowców pochodzenia zwierzęcego. Wykorzystuje ocenę do prawidłowego ich zastosowania w przetwórstwie.

Ma świadomość społecznej, zawodowej i etycznej odpowiedzialności za produkcję surowców wysokiej jakości, rozumie jego znaczenie.