Patofizjologia i hodowla odpornościowa
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | R.9s2.PHO.SM.RROXX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Patofizjologia i hodowla odpornościowa |
Jednostka: | Katedra Fizjologii Roślin |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Przedmiot „Patofizjologia i hodowla odpornościowa” obejmuje najnowszą wiedzę dotyczącą znaczenia chorób roślin w światowej produkcji żywności, etiologii biotycznych czynników chorobotwórczych, procesów uruchamianych przez patogeny w celu opanowania tkanki rośliny żywicielskiej, zmian metabolicznych zachodzących pod wpływem infekcji, oraz mechanizmów odpornościowych rośliny. Ponadto, w ramach programu omówione będą reakcje tzw. odporności czynnej i biernej roślin, molekularne podstawy odporności roślin na choroby, oraz genetyczne podstawy hodowli odmian odpornych na choroby wraz z metodami biotechnologicznymi w hodowli odpornościowej. |
Pełny opis: |
Wykłady 1 Typy patogenów i drogi wnikania ich w głąb roślin 1 godz. 2 Poszczególne etapy ataku patogenów 1 godz. 3 Rodzaje toksyn patogenów fakultatywnych i ich działanie 1 godz. 4 Zmiany metaboliczne zachodzące w roślinach w czasie ataku patogena 1 godz. 5 Procesy obronne roślin: produkcja białek typu PR 1 godz. 6 Procesy obronne roślin: uruchomienie szlaku fenolowego 1 godz. 7 Procesy obronne roślin: generowanie wolnych rodników tlenowych 1 godz. 8 Rola hormonów w procesach obronnych: kwas salicylowy i abscysynowy 1 godz. 9 Rola hormonów w procesach obronnych: kwas jasmonowy i etylen 1 godz. 10 Typy mechanizmów obronnych: transdukcja sygnałów, odporność gen-na-gen, reakcja nadwrażliwości 1 godz. 11 Typy mechanizmów obronnych: nabyta odporność systemiczna, indukowana odporność systemiczna, 1 godz. 12 Mechanizm odporności na patogeny śniegowe 1 godz. 13 Mechanizm odporności na nicienie 1 godz. 14 Zjawisko tolerancji krzyżowej 1 godz. 15 Związki organiczne biorące udział w tzw. biernej odporności roślin 1 godz. 1 Zapoznanie studentów z laboratoryjnymi metodami badania patogenezy. Zakażanie tkanek roślin w warunkach in vitro elicytorami, zbieranie próbek do analiz biochemicznych 5 godz. 2 Przygotowywanie roślin oraz inokulum, sztuczna inokulacja roślin grzybami, zbieranie próbek do analiz biochemicznych 5 godz. 3 Przeprowadzenie analiz biochemicznych: wykrywanie nadtlenku wodoru oraz omówienie jego roli w reakcjach odpornościowych roślin 5 godzin 4 Przebieg chorób wywoływanych przez infekcyjne czynniki chorobotwórcze (wirusy, bakterie, mikoplazmy, grzyby). Wpływ infekcyjnych czynników chorobotwórczych oraz niekorzystnych warunków środowiskowych na produkcję żywności na świecie. 2 godz. 5 Genetyczne i molekularne podstawy podstawy hodowli odmian odpornych na choroby a) hipoteza Flora "gen do genu" b) typy odporności roślin (odporność pozioma, pionowa) c) genetyczna współzależność rośliny żywicielskiej i patogena geny odporności – ich struktura i funkcja 2 godz. 6 Zapoznanie studentów z metodami oceny odporności roślin na choroby a) ocena wizualna, skala b) wskaźniki chorobowe, indeksy 1 godz. 7 Tworzenie schematów hodowli odmian odpornych na choroby a) krzyżowanie wypierające (odporność warunkowana genem dominującym i recesywnym, selekcja rośli w obu przypadkach) b) odmiany wieloliniowe, zasady tworzenia i ich zdrowotność Metody biotechnologiczne: selekcja in vitro genotypów odpornych.3 godz. 8 Zapoznanie studentów z selekcją w hodowli odpornościowej w oparciu o markery molekularne (MAS), wykorzystanie markerów PCR-SSR w hodowli odpornościowej zbóż. Wprowadzanie odporności metodami inżynierii genetycznej. 2 godziny 9 Utrzymywanie kolekcji patogenów grzybowych- pożywki, warunki przechowywania – przygotowanie podłoży (PDA, SNA), pasaż patogenów 2 godziny 10 Metody oceny podatności zbóż na patogeny fakultatywne z rodzaju Fusarium – laboratoryjny test płytkowy oraz metodyka testów polowych. Zmienność podatności wybranych gatunków zbóż, odmian i linii. 2 godz. 11 Odporność odmian poszczególnych grup roślin uprawnych (analiza na podstawie LOO). 1 godz. |
Literatura: |
Borecki Z., Nauka o chorobach roślin, PWRiL 1996 Dhan Pal Singh, Breeding for resistance to disease and insect pest. Springer – Verlag 1986 Grzesiuk S., Fizjologiczne podstawy odporności roślin na choroby, Wydawnictwo ART 1999 Jacobs Th., Parlevist J.E., Durability of disease resistance, Kluwer Academic Publishers 1993 Lista opisowa odmian, Rośliny rolnicze, COBORU 2006-2009 Malepszy S., Biotechnologia roślin, PWN Warszawa 2009 Nelson R.R., Breeding plants for disease resistance, The Pennsylvanian State University Press 1973 Prell H.H, Day P.R. Plant-fungal pathogen interaction. A classical and molecular view. Springer-Verlag Berlin, Heidelberg, New York. 2001 Simmonds N.W., Podstawy hodowli roślin, PWR i L 1986 Vanderplank J.E., Disease resistance in plants, Academic Press, INC. 1984 Vidhyasekaran P., Bacterial disease resistance in plants, Food Products Press ® 2002 Płażek A. 2011. Patofizjologia roślin. Podręcznik akademicki. Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego im. H. Kołłątaja w Krakowie |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: Podaje przykłady najważniejszych patogenów chorobotwórczych roślin uprawnych. Opisuje mechanizmy odpornościowe uruchamiane w roślinach przeciwko patogenom. Tłumaczy poszczególne interakcje roślina-patogen. Umiejętności: Umie hodować poszczególne patogeny w warunkach laboratoryjnych. Przeprowadza podstawowe testy odporności roślin na patogeny. Wykazuje znajomość najważniejszych metod stosowanych w hodowli odpornościowej kreującej nowe odmiany odporne na choroby. Kompetencje: Posiada umiejętność obserwacji środowiska rolniczego. Zna problem ograniczania stosowania pestycydów oraz potrzebę ciągłego rozwoju hodowli odpornościowej. Jest świadom zagrożenia płynącego z działań człowieka ingerującego w środowisko naturalne. |
Metody i kryteria oceniania: |
Ocena z ćwiczeń jest wystawiana na podstawie obecności studenta, aktywnego udziału, oraz sprawozdania z ćwiczeń laboratoryjnych. 1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej ni¿ 55% obowiązujących efektów dla danej składowej. 2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie ka¿dej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 55% obowiązujących efektów dla danej składowej. 3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%). 4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%). UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.