Socjologia wsi i rolnictwa

Celem kursu jest zapoznanie słuchaczy z regułami, jakie rządzą procesem rozwoju społeczno-gospodarczego, z miejscem wsi i rolnictwa w tym procesie oraz przekształceniami, jakim wieś i rolnictwo podlegają; a także ze specyfiką środowiska społecznego wsi oraz obecnymi problemami wsi i rolnictwa w Polsce.

Przedmiot obejmuje następujące grupy problemów:

-Rolnictwo i wieś w globalnym procesie rozwoju gospodarczego i społecznego

-Wieś i rolnictwo w okresie przedindustrialnym

-Przemiany wsi i rolnictwa w toku industralizacji i urbanizacji kraju

-Współczesna wieś polska w obliczu gospodarki rynkowej oraz integracji europejskiej

-Badanie społecznych i gospodarczych problemów wsi i rolnictwa (ćwiczenia)

Wykłady (10 godzin):

1-2. Początki rolnictwa. Rolnictwo jako podstawa gospodarki w czasach przedhistorycznych, w starożytności i w średniowieczu. Czasy nowożytne: początki industrializacji i rola Europy w tym procesie.

3-4. Miejsce rolnictwa i jego charakter w gospodarce przedindustrialnej. Struktura społeczno-ekonomiczna wsi Tradycyjne gospodarstwo chłopskie, jego cechy i funkcje

5-6. Tradycyjna rodzina chłopska oraz społeczność wioskowa – ich cechy i funkcje. Kultura ludowa. System wartości, psychika i mentalność mieszkańców dawnej wsi.

7-8. Rodzina chłopska i społeczność wioskowa w procesie przeobrażeń. Problemy społeczne i demograficzne wsi. Przeobrażenia kulturowe, impakt kultury masowej. Przejawy dysharmonii kulturowej oraz dezintegracji środowisk lokalnych.

9-10. Rozwój regionalny a rozwój lokalny. Strategie rozwoju gmin wiejskich. Problem aktywizacji środowisk lokalnych. Instytucjonalne formy wspierania rozwoju. Psychospołeczne i kulturowe uwarunkowania rozwoju lokalnego.

Ćwieczenia: ( 5 godzin)

1. Kapitał ludzki, społeczny i kulturowy mieszkańców wsi w Polsce.

2. Wieś i rolnictwo - historia najnowsza

3. Obszary wiejskie i ich funkcje

4. Sytuacja ludzi starych w rodzinach wiejskich w Małopolsce

5. Polityka społeczna w samorządzie lokalnym

1. Gorlach. K., 2004. Socjologia obszarów wiejskich, problemy i perspektywy. Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR. Warszawa.

2. Kocik L. 2000. Między przyrodą, zagrodą i społeczeństwem. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

3. Bukraba-Rylska I., 2008. Socjologia wsi polskiej. Wysawnictwo Naukowe PWN. Warszawa

4. Kocik L., 2006. Rodzina w obliczu wartości i wzorów życia ponowoczesnego świata. Oficyna Wydawnicza AFM. Kraków

Wiedza:

- student posiada podstwową wiedzę na temat aktualnych społecznych problemów współczesnej wsi polskiej;

- student dysponuje wiedzą nt przeobrażeń kulturowych na wsi oraz dezintegracji środowisk lokalnych;

Umiejętności:

- student posiada umiejętności potrzebne do realizacji badań z zakresu społeczno – ekonomicznych problemów wsi i rolnictwa.

- student potrafi scharakteryzować tradycyjną wieś, gospodarstwo i rodzinę chłopską oraz mentalność tradycyjnego chłopa;

Kompetencje społeczne:

- studenci zdobywają kompetencje w zakresie planowania badań ankietowych

- studenci organizują pracę w małym zespole (4-5-osobowym) w celu skonstruowania kwestionariusza do badań;

Ćwiczenia:

- ocena skonstruowanego przez studentów kwestionariusza wywiadu o tematyce z zakresu społeczno – ekonomicznych problemów wsi i rolnictwa.

Wykłady:

Ocena końcowa - egzamin pisemny składajacy sie z otwartych pytań problemowych.

Bilans nakładu pracy studenta:

- wykłady – 10 godz.

- ćwiczenia – 5 godz.

- egzamin końcowy - 2 godz.

- konsultacje - 4 godz

Razem: 21 godz.: 25 = 0,8 (czyli 1 pkt ECTS)

- przygotowanie się do ćwiczeń (do dyskusji, przegląd literatury, zapoznanie się z metodyką obliczeń itp.), - 10 godz.

- penetracja literatury - 5 godz.

- przygotowanie się do egzaminu końcowego - 10 godz.

Razem godz. praktyczne: 25 godz. : 25 = 1,0 (czyli 1 pkt ECTS)

OGÓŁEM: 2 pkt ECTS