Herbologia

Herbologia - nauka o chwastach; obejmuje wybrane problemy ekologiczno-rolnicze dotyczące chwastów i sterowania zachwaszczeniem w różnych systemach gospodarowania. Porusza zagadnienie roli chwastów w aspekcie bioróżnorodności, problem wymierania gatunków segetalnych i zagrożenie terenów rolniczych przez gatunki inwazyjne. Omawia zasady i metody regulacji zachwaszczenia, uwzględniające ograniczanie ubocznych skutków stosowania herbicydów. Słuchacz nabywa umiejętność postrzegania roślin towarzyszących kulturom uprawnym w różnych aspektach oraz wiedzę o współczesnym podejściu do ograniczania zachwaszczenia w różnych systemach gospodarowania z uwzględnieniem wymogów systemowych w tym zakresie (zasady dobrej praktyki rolniczej i regulacje prawne).

Tematyka wykładów - 15 godz.:

2 godz. Chwasty jako element bioróżnorodności.

2 godz. Gatunki chwastów zagrożonych wymieraniem w Polsce i na świecie oraz problem chwastów inwazyjnych.

2 godz. Negatywne aspekty stosowania herbicydów (kompensacja chwastów, uodpornienie na herbicydy, wpływ na środowisko, wpływ na jakość plonów).

2 godz. Metody profilaktyczne i agrotechniczne jako czynnik ograniczający negatywne skutki stosowania herbicydów

2 godz. Podstawy podejmowania decyzji o stosowaniu herbicydów oraz terminie ich stosowania

2 godz. Biologiczne metody ograniczania zachwaszczenia - wykorzystanie biofagów (owady roślinożerne, grzyby i in.). wykorzystanie zjawiska allelopatii.

2 godz. Sterowanie zachwaszczeniem - integracja działań w zakresie ograniczania zasobów diaspor chwastów w glebie, zapobiegania wschodom i konkurencji chwastów w łanie.

1 godz. Zasady dobrej praktyki rolniczej i regulacje prawne w zakresie zwalczania chwastów

Literatura podstawowa:

1. Aldrich R.J. Ekologia chwastów w roślinach uprawnych - Podstawy zwalczania chwastów, Wyd. Tow. Chemii i Inż. Ekologicznej Opole 1995.

2. Woźnica Z. Herbologia - podstawy biologii, ekologii i zwalczania chwastów. PWRiL, 2008.

Literatura pomocnicza:

1. Artykuły naukowe dotyczące problematyki chwastów (Weed Research, Weed Science i in.)

2. Strony internetowe organizacji zajmujących się współczesnymi problemami związanymi z zachwaszczeniem upraw (EWRS, HRAC, IOP) - wydania aktualne.

Wiedza:

- słuchacz zdobywa i poszerza wiedzę na temat współczesnego postrzegania roli chwastów jako elementu bioróżnorodności w agrocenozie

- zdobywa wiedzę o możliwościach wykorzystania walorów użytkowych roślin towarzyszących uprawom,

- poznaje przyczyny i symptomy współczesnych problemów spowodowanych wymieraniem gatunków chwastów segetalnych

- poznaje skalę i przyczyny zagrożenia terenów rolniczych oraz siedlisk naturalnych przez gatunki inwazyjne.

- poznaje skalę negatywnych następstw niewłaściwego stosowania chemicznych metod zwalczania chwastów

- rozszerzerza wiedzę o możliwościach zapobiegania zachwaszczeniu oraz zasadach i metodach regulacji zachwaszczenia, uwzględniających możliwość ograniczania ubocznych skutków stosowania herbicydów (metody mechaniczne, metody termiczne, metody fizyczne)

- poznaje przesłanki racjonalnego podejmowania decyzji o stosowaniu chemicznych metod regulacji zachwaszczenia i zwiększaniu skuteczności metod chemicznych

- poznaje teoretyczne podstawy i najważniejsze aspekty stosowania metod biologicznych w ograniczaniu zachwaszczenia (biofagi, allelopatia)

- poznaje zasady ograniczania zachwaszczenia obowiązujące w różnych systemach gospodarowania, z uwzględnieniem wymogów systemowych i regulacji prawnych w tym zakresie (integracja metod, zasady dobrej praktyki rolniczej i dobrej praktyki ochrony roślin, regulacje prawne).

Kompetencje społeczne:

- student jest świadomy konsekwencji działań rolnika dla agrocenozy i środowiska w wyniku podejmowanych decyzji dotyczących ochrony roślin,

- student posiada świadomość konieczności śledzenia nowych doniesień na temat możliwości zwalczania chwastów oraz podejścia do tego problemu uwzględniającego zdobycze wiedzy i praktyki rolniczej oraz obowiązujących regulacji prawnych

- student zdobywa świadomość potrzeby korzystania z doradztwa oraz ustawicznego kształcenia w zakresie dobrej praktyki w ochronie roślin

Wykłady:

Ograniczony czasowo pisemny sprawdzian wiedzy (zagadnienia problemowe)