Ochrona roślinnych zasobów genowych
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | R.6s.OZG.SI.ROSOZ |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Ochrona roślinnych zasobów genowych |
Jednostka: | Katedra Fizjologii, Hodowli Roślin i Nasiennictwa |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
3.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
KIERUNEK STUDIÓW : OCHRONA ŚRODOWISKA, BIOGOSPODARKA / ECTS: 3 / semestr: 6 Profil: ogólnoakademicki / Forma i poziom: SI status: kierunkowy/fakultatywny Wymagania wstępne: kurs biologii Opis Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z zagadnieniami z zakresu gromadzenia, organizacji, znaczenia i wykorzystania genowych zasobów roślin uprawnych. Podczas wykładów przedstawione zostanie znaczenie i sposób wykorzystania różnorodności biologicznej w rolnictwie ze szczególnym uwzględnieniem erozji genetycznej, jej przyczyn i sposobów zapobiegania. Studenci poznają metody, zakres, problemy i organizację ochrony roślinnych zasobów genowych w świecie i w Polsce. Podane zostaną przykłady, metody i korzyści wynikające z wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł genetycznej zmienności w hodowli nowych odmian rolniczych. |
Pełny opis: |
Wykłady: 1. Wiadomości wprowadzające: początki rolnictwa, udomowienie roślin i zwierząt. 2. Najstarsze gatunki roślin uprawnych, cechy roślin dzikich i uprawnych. 3. Podział gatunków ze względu na ich znaczenie ekonomiczne i społeczne. 4. Czynniki kształtujące poziom i strukturę genetycznej zmienności gatunków roślin. 5. Różnorodność biologiczna w rolnictwie i jej znaczenie: zmniejszanie się różnorodności wśród uprawianych gatunków. 6. Zachowanie różnorodności biologicznej w uprawach rolniczych, zagrożenia. 7. Rejony pochodzenia roślin uprawnych, teoria Wawiłowa i jej modyfikacje. 8. Zależność między bioróżnorodnością i polaryzacją rolnictwa, erozja genetyczna upraw polowych i jej przyczyny. 9. Jednolitość genetyczna odmian, zagrożenia, przykłady „katastrof” upraw rolniczych. 10. Początki i historia prowadzenia kolekcji roślin uprawnych, pierwsze ekspedycje, Konwencja "O ochronie różnorodności biologicznej". 11. Rozwój ochrony roślinnych zasobów genowych w Polsce. 12. Organizacja ochrony roślinnych zasobów genowych w Polsce i w świecie. 13. Instytucje zajmujące się zachowaniem bioróżnorodności, współpraca krajowa i międzynarodowa. 14. Organizacje i programy międzynarodowe, instytucje realizujące program ochrony. 15. Regulacje prawne dotyczące ochrony bioróżnorodności w Polsce i na świecie. Ćwiczenia: 1. Metody i zakres ochrony roślinnych zasobów genowych, część I: ochrona "ex situ". 2. Cel i przedmiot ochrony, stan istniejący. 3. Ekspedycje ich zadania oraz znacznie dla ochrony „ex situ”. 4. Banki genów, metody przechowywania, ocena materiałów kolekcyjnych, zastosowanie współczesnych technik. 5. Metody i zakres ochrony roślinnych zasobów genowych, część II: liczba i sposób przechowywanych obiektów u różnych gatunków, zakres ochrony roślinnych zasobów w Polsce i świecie. 6. Charakterystyka zmienności zasobów genowych, dryf genetyczny, efektywna wielkość populacji. 7. Erozja w bankach genów i jej przyczyny i metody badania. 8. Ochrona "in situ", systemy dokumentacji, rodzaje kolekcji w bankach nasion. 9. Nowe metody ochrony roślinnych zasobów genowych – kultury in vitro, banku pyłku i biblioteki DNA. 10. Kolekcje żywych roślin i polowe banki genów, ogrody botaniczne. 11. Charakterystyka i dane identyfikacyjne materiałów przechowywanych w bankach genów. 12. Ochrona in situ i zachowanie w gospodarstwach rolnych. 13. Znaczenie organizacji społecznych i promocja produktów regionalnych w ochronie bioróżnorodności. 14. Wykorzystanie plazmy zarodkowej roślin użytkowych. Zadania banków genów i zakres udostępniania materiałów. 15. Przykłady, zakres i sposób wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł zmienności w hodowli roślin. Korzyści wynikające z wykorzystania roślinnych zasobów genowych. Struktura aktywności studenta: Przedmiot do wyboru; ECTS: 3 Zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego 30 godz., ECTS 1,2 w tym: wykłady 15 godz. ćwiczenia i seminaria 15 godz. przewidywany nakład pracy własnej (bez udziału prowadzącego lub z udziałem w ramach konsultacji) konieczny do realizacji zadań programowych przedmiotu 45 godz.; ECTS: 1,8 |
Literatura: |
Podstawowa: 1. Góral H. 2009. Znaczenie zmienności w hodowli roślin i ochrona zasobów genowych. W: B. Michalik (red.) Hodowla roślin z elementami genetyki i biotechnologii, PWRiL, Poznań, 136 - 144. 2. Podyma W. 2009. Ochrona zasobów genowych. W: S. Malepszy (red.) Biotechnologia roślin, PWN, Warszawa, 549-559. Uzupełniająca: 1. Zesz. Probl. Post. Nauk. Roln. 1998, zeszyt 463. 2. Zesz. Probl. Post. Nauk. Roln. 2004, zeszyt 497. 3. Zesz. Probl. Post. Nauk. Roln. 2007, zeszyt 517. |
Efekty uczenia się: |
Po zakończeniu kursu student: Wiedza: - student posiada podstawową wiedzę z zakresu gromadzenia, organizacji, znaczenia i wykorzystania genowych zasobów roślin uprawnych, - charakteryzuje metody ochrony, - wymienia techniki stosowane w ochronie, Umiejętności: - student rozumie potrzebę ochrony zasobów genowych roślin uprawnych, - ocenia korzyści wynikające z wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł genetycznej zmienności w hodowli nowych odmian rolniczych, Kompetencje społeczne: - student jest wrażliwy na zachowanie naturalnych zasobów genowych roślin uprawnych i docenia potrzebę poszerzania i propagowania wiedzy w tym zakresie |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykłady oraz ćwiczenia audytoryjne: Ocena podsumowująca: rozbudowany test pisemny (kilkanaście pytań), uwzględniający podstawowe pojęcia, cel, metody, zakres i organizację ochrony roślinnych zasobów genowych oraz opis przykładów wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł genetycznej zmienności w hodowli nowych odmian rolniczych. Każde pytanie oceniane jest w punktach. -- 1. Ocena niedostateczna (2,0): student nie zna podstawowych pojęć, celu, metod, zakresu i organizacji ochrony roślinnych zasobów genowych, nie umie podać przykładów i ocenić korzyści wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł genetycznej zmienności w hodowli nowych odmian rolniczych, nie rozumie potrzeby ochrony zasobów genowych roślin uprawnych (< 55% punktów). 2. Ocena dostateczna (3,0): student zna w dostatecznym stopniu podstawowe pojęcia, cel, metody, zakres i organizację ochrony roślinnych zasobów genowych, nie umie podać najważniejszych przykładów i ocenić korzyści wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł genetycznej zmienności w hodowli nowych odmian rolniczych (55 - 60% punktów). 3. Ocena ponad dostateczna (3,5): student zna podstawowe pojęcia, cel, metody, zakres i organizację ochrony roślinnych zasobów genowych, podaje najważniejsze przykłady, nie potrafi ocenić korzyści wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł genetycznej zmienności w hodowli nowych odmian rolniczych (61 - 70% punktów). 4. Ocena dobra (4,0): student zna podstawowe pojęcia, cel, metody, zakres i organizację ochrony roślinnych zasobów genowych, podaje przykłady i wystarczająco ocenia korzyści wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł genetycznej zmienności w hodowli nowych odmian rolniczych (71 - 80% punktów). 5. Ocena ponad dobra (4,5): student dobrze zna podstawowe pojęcia, cel, metody, zakres i organizację ochrony roślinnych zasobów genowych, podaje liczne przykłady i wyczerpująco ocenia korzyści wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł genetycznej zmienności w hodowli nowych odmian rolniczych (81 - 90% punktów). 6. Ocena bardzo dobra (5,0): student doskonale zna podstawowe pojęcia, cel, metody, zakres i organizację ochrony roślinnych zasobów genowych, podaje liczne przykłady i wzorowo ocenia korzyści wykorzystania dzikich i miejscowych źródeł genetycznej zmienności w hodowli nowych odmian rolniczych, doskonale rozumie potrzebę ochrony zasobów genowych roślin uprawnych i kształcenie w tym zakresie (>90% punktów). UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi. |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2022-02-28 - 2022-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
CWA
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia audytoryjne, 15 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Tomasz Warzecha | |
Prowadzący grup: | Agnieszka Sutkowska, Tomasz Warzecha | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia audytoryjne - Zaliczenie na ocenę Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2023-02-27 - 2023-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
CWA
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia audytoryjne, 15 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Tomasz Warzecha | |
Prowadzący grup: | Agnieszka Sutkowska, Tomasz Warzecha | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia audytoryjne - Zaliczenie na ocenę Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Zajęcia w cyklu "Semestr letni 2023/2024" (w trakcie)
Okres: | 2024-02-26 - 2024-09-30 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
CWA
ŚR CZ PT |
Typ zajęć: |
Ćwiczenia audytoryjne, 15 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Tomasz Warzecha | |
Prowadzący grup: | Agnieszka Sutkowska, Tomasz Warzecha | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Zaliczenie na ocenę
Ćwiczenia audytoryjne - Zaliczenie na ocenę Wykład - Zaliczenie na ocenę |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.