Ochrona gleb

Celem nauczania przedmiotu jest poznanie w oparciu o treści przedmiotu gleboznawstwo wiadomości z zakresu właściwości gleb decydujących o roli gleby w środowisku przyrodniczym. Przyczyny i formy degradacji i dewastacji gleb oraz poznanie i zapobieganie procesom degradacji gleb w Polsce. Przedstawienie podstawowych aktów prawnych polskich i międzynarodowych dotyczących ochrony gleb.

Program wykładów:

1. Funkcje gleb o szczególnym znaczeniu w ochronie środowiska. Czynniki i rodzaje degradacji gleb występujące na terenie Polski i UE oraz podstawowe akty prawne dotyczące ochrony gleb.

2. Erozja gleb i ruchy masowe, procesy osuwiskowe oraz metody zapobiegania tym procesom.

3. Dewastacja gleb w wyniku przekształceń geomechanicznych, zniekształceń rzeźby terenu, deformacja stosunków hydrofizycznych oraz zagęszczenie i zasklepienie gleb,

4. Degradacja właściwości biologicznych - zmniejszanie zawartości materii organicznej, zanieczyszczenia biologiczne i zmęczenie gleby,

5. Degradacja właściwości chemicznych - naruszenie równowagi jonowej, zakwaszenie i zanieczyszczenie substancjami nieorganicznymi i organicznymi,

Program ćwiczeń:

1. Wprowadzenie do ćwiczeń. Przygotowanie charakterystyki gleb o zróżnicowanej odporności na procesy degradacyjne - 1 godz.

2. Oznaczenie zdolności buforowych gleb i analiza odporności gleb na procesy degradacyjne - 3 godz.

3.Oznaczenie stopnia zagęszczenia gleby przez pomiar gęstości gleby metodą Kopecky'ego:

- pobranie w terenie materiału glebowego o zróżnicowanym zagęszczeniu - 1 godz.

- wykonanie pomiaru - 1 godz.

- omówienie uzyskanych wyników właściwości fizycznych: gęstości, pojemności powietrznej i wodnej gleb o różnym stopniu zagęszczenia - 2 godz.

4. Określenie wpływu zagęszczenia gleby na zmianę typów struktury glebowej, analiza makroskopowa - 1 godz.

Przygotowanie sprawozdania z ćwiczeń - 1 godz.

Statystyka przedmiotu:

1. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot obowiązkowy Godziny: 75; ECTS: 3

2. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot do wyboru Godziny: -; ECTS: -

3. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje poprzez bezpośredni kontakt z nauczycielem akademickim (wykłady, ćwiczenia, seminaria....) Godziny: 20; ECTS: 0,8

4. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach praktycznych np. laboratoryjne, projektowe, terenowe, warsztaty Godziny: -; ECTS: -

5. Przewidywany nakład pracy własnej (bez udziału prowadzącego lub z udziałem w ramach konsultacji) konieczny do realizacji zadań programowych przedmiotu. Godziny: 55; ECTS: 2,2

Literatura podstawowa:

Ochrona gleb i rekultywacja terenów zdegradowanych. Anna Karczewska, wyd. Wrocław UWP, 2008,

Degradacja, ochrona i rekultywacja gleb. Stanisław Baran, Ryszard Turski, wyd. AR Lublin 1995.

Literatura uzupełniająca: Ochrona i rekultywacja środowiska. Franciszek Maciak. W-wa 2003.

Wiedza

1. wie, które funkcje gleby mają szczególne znaczenie w ochronie środowiska,

2. zna zagrożenia i czynniki wywołujące degradację gleb,

4. zna główne rodzaje i formy degradacji gleb,

5. zna podstawowe akty prawne dotyczące ochrony gleb,

Umiejętności

6. Potrafi określić czynniki powodujące zagrożenie degradacją gleb na określonym terenie,

7. potrafi określić stopień degradacji gleb,

8. potrafi wskazać tryb postępowania, aby zapobiec procesom degradacji,

9. potrafi korzystać z aktów prawnych polskich i unijnych dotyczących ochrony gleb

Kompetencje społeczne

10. potrafi pracować w zespole w ramach prac laboratoryjnych i terenowych,

11. ma świadomość wpływu podejmowania decyzji, w ramach gospodarowania zasobami glebowymi,tak by były one zgodne z zasadami zrównoważonego wykorzystania gleb, ograniczając do minimum działania czynników wywołujących procesy degradacji.

Kryteria oceniania

Oceny formujące (ćwiczenia) za:

1. sprawdzian umiejętności w trakcie ćwiczeń laboratoryjnych i terenowych.

2. sprawdzian wiedzy w formie sprawozdania z ćwiczeń.

Wykłady:

egzamin pisemny, oparty na pytaniach testowych wielokrotnego wyboru i pytaniach otwartych sprawdzających wiedzę i umiejętność jej przekazania.

-

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.