Ekonomika rolnictwa

Kierunek studiów Zarządzanie / ECTS: 4 / semestr: 4

Profil: ogólnoakademicki / Forma i Poziom SL

Status: specjalizacyjny / obowiązkowy

Wymagania wstępne: brak

Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z makro i mikro ekonomicznymi uwarunkowaniami funkcjonowania rolnictwa i agrobiznesu.Studenci zapoznają się z funkcjonowaniem prawami i prawidłowościami funkcjonowania rolnictwa i agrobiznesu w tym teorią czynników produkcji i intensyfikacji rolnictwa, systemem podatkowym, interwencjonizmem państwowym, funkcjonowaniem rynków rolnych oraz uczą się obliczać kategorie produkcji i dochodu oraz wielkość ekonomiczną gospodarstw. Poznają także podstawy ekonomii instytucjonalnej rolnictwa i agrobiznesu.

Tematyka wykładów

1. Przedmiot i zadania ekonomiki rolnictwa: podstawowe definicje, twórcy ekonomiki rolnictwa (1 godz.)

2. Funkcje rolnictwa w gospodarsce narodowej (1 godz.)

3. Teoria czynników produkcji (1 godz.)

4. Zasoby i równowaga czynników produkcji (1 godz.)

5. Funkcja produkcji i teoria internsyfikacji produkcji (1 godz.)

6. Teoria renty gruntowej i system podatkowy w rolnictwie (1 godz.)

7. Wielkość gospodarstwa a obszar gospodarstwa - typy gospodarstw rolnych (1 godz.)

8. Rynek rolny jego specyfia i organizacja (1 godz.)

9. Kształtowanie cen w rolnictwie (1 godz.)

10. Instytucje otoczenia wsi i agrobiznesu (2 godz.)

11. Budżet państwa oraz transfery socjalne do rolnictwa (1 godz.)

12. Interwencjonizm państwowy w agrobiznesie Polski i UE (2 godz.)

13. Współczesna koncepcje rozwoju rolnictwa i agrobiznesu (1 godz.)

Tematyka ćwiczeń

1. Metody badawcze stosowane w ekonomice rolnictwa (1 godzina)

2. Ocena zjawisk ekonomicznych, mierniki i wskaźniki stosowane w ekonomice rolnictwa. Waloryzacja i delimitacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej (1 godzina)

3. Struktura agrarna, struktura obszarowa, ziemia jako czynnik produkcji (1 godzina)

4. Renta gruntowa, obliczanie renty różniczkowej i cen ziemi (1 godzina)

5. Czynnik ludzki w rolnictwie, zasoby pracy, zróżnicowanie przestrzenne i czasowe, bezrobocie na wsi (1 godzina)

6. Kapitał w rolnictwie, infrastruktura, uzbrojenie techniczne pracy i ziemi, amortyzacja i sposoby jej obliczania (1 godzina)

7. Obliczanie zależności pomiędzy nakładem a produktem, produkt krańcowy, produkt przeciętny, optimum techniczne i ekonomiczne produkcji (1 godzina)

8. System podatkowy w rolnictwie (1 godzina)

9. Obliczanie wysokości podatku rolnego oraz podatku VAT (1 godzina)

10 - 11. Karty i opłacalność produkcji rolniczej (2 godziny)

12 - 13. Obliczanie podstawowych kategorii ekonomicznych w rolnictwie: produkcja ogółem, wartość dodana, nadwyżka bezpośrednia, dochód z gospodarstwa rolnego (2 godziny)

14. Wielkość ekonomiczna gospodarstw. Obliczenia (2 godziny)

15. Repetytorium - zaliczenie ćwiczeń (2 godziny)

Struktura aktywności studenta:

Zajęcia realizowane z bezpośrednim udziałem prowadzącego 35 godzin., ECTS 1,2; w tym:

- wykłady 15 godzin

- ćwiczenia 15 godzin

- egzamin pisemny / ustny 2 godzina

- konsultacje 3 godziny

Razem 35 godzin tj. 1,2 pkt. ECTS

e-learning 0 godzin, ECTS: 0

Praca własna 85 godzin, ECTS: 2,8

Literatura Podstawowa:

1. Fereniec J. 1999. Ekonomika i organizacja rolnictwa, Wydawnictwo KEY TEXT, Warszawa.

2. Tracy M. 1997. Polityka rolno-żywnościowa w gospodarce rynkowej. Wprowadzenie do teorii i praktyki, UW, Centrum Edukacji i Rozwoju Biznesu, IERiGŻ Warszawa

3. Woś A. 2004. W poszukiwaniu modelu polskiego rolnictwa. IERiGŻ. Warszawa

Literatura uzupełniająca:

1. Tomczak F. 2005. Gospodarka rodzinna w rolnictwie. Uwarunkowania i mechanizmy rozwoju wsi i rolnictwa IRWiR PAN Warszawa.

2. Wojewodzic T. System podatkowy w rolnictwie. Konspekt

3. Wojewodzic T. Rynki rolne. Konspekt

wiedza:

- opisuje strukturę własnościową i agrarną rolnictwa,

- definiuje podstawowe kategorie ekonomiczne związane z rolnictwem i gospodarstwem rolnym m.in. zasoby, czynniki produkcji, koszty, dochody, przychody, wielkość ekonomiczna, intensywność produkcji, intensywność organizacji, podatek.

- wskazuje najważniejsze rozwiązania prawne regulujące politykę fiskalną państwa wobec rolników i gospodarstw rolniczych.

- zna funkcje jakie pełni rolnictwo w gospodarce narodowej.

- identyfikuje instytucje otoczenia wsi i rolnictwa.

umiejętności:

- porównuje wyposażenie w czynniki produkcji poszczególnych gospodarstw rolniczych,

- ocenia strukturę agrarną w poszczególnych jednostkach terytorialnych,

- wyjaśnia zasady funkcjonowania podstawowych praw ekonomicznych w rolnictwie i na rynkach rolnych, m.in. prawa: popytu, podaży, Engla, malejących przyrostów produkcji, paradoksy: Veblena, Giffena, spekulacyjny.

- ustala cenę produktu metodą rynkową i metodą kosztową,

- oblicza koszty jednostkowe produkcji metodami organicznymi i rozdzielczą,

- oblicza podstawowe kategorie wynikowe dla gospodarstwa rolniczego tj. produkcja ogółem, wartość dodana brutto, dochód z gospodarstwa rolnego.

- oblicza podatki, które płacone są w rolnictwie

kompetencje społeczne:

- docenia znaczenie rolnictwa dla gospodarki narodowej,

- ma świadomość specyfiki produkcji rolniczej oraz barier przyrodniczych, społecznych i ekonomicznych z jakimi borykają sie gospodarstwa rolnicze w swojej działalności.

- rozumie istotę i bariery procesu intensyfikacji

- rozumie potrzebę reformowania rolnictwa w Polsce.

Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (Wiedza, Umiejętności lub Kompetencje Społeczne) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

Ćwiczenia:

Cześć ćwiczeniowa - sprawdzian pisemny obliczeniowy.

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest uzyskanie co najmniej 50% punktów przewidzianych w programie ćwiczeń.

Wykłady:

Zaliczenie wykładów na podstawie testu zaliczeniowego. Warunkiem uzyskania pozytywnej oceny końcowej jest uzyskanie minimum 50% punktów.

Ocena końcowa liczona jako średnia z ćwiczeń oraz wykładów (ocena z ćwiczeń + ocena z wykładów / 2)

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązkowych treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne formułuje ocenę końcową posługując się podanymi wyżej kryteriami.

brak praktyki