Chemia
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | R.1s.CHE.NI.ROSXX.T |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Chemia |
Jednostka: | Instytut Chemii |
Grupy: |
Ochrona środowiska, 1 sem, niestacj. inż. obowiązkowe |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Program obejmuje najważniejsze zagadnienia z chemii ogólnej i nieorganicznej ze szczególnym uwzględnieniem budowy materii, kinetyki reakcji, równowagi w roztworach elektrolitów i procesów oksydacyjno-redukcyjnych. Poszerza i ugruntowuje niezbędną wiedzę zdobytą w szkole średniej. Student nabywa umiejętności pracy w laboratorium chemicznym, zapoznaje się z podstawowymi czynnościami w zakresie jakościowej i ilościowej analizy chemicznej (ważenie, odmierzanie cieczy z różną dokładnością, sporządzanie roztworów, w tym roztworów mianowanych, analiza ilościowa w zakresie alkacymetrii i oksydymetrii, pomiar pH i.t.d.). |
Pełny opis: |
Wykład Elementy budowy materii. Cząstki elementarne. Elektronowa struktura atomu. Elektroujemność. Potencjał jonizacji. Wiązania chemiczne. Zależność między budową atomu a właściwościami chemicznymi pierwiastków na tle ich położenia w układzie okresowym. Kinetyka reakcji. Szybkość reakcji chemicznych. Reakcje odwracalne i stan równowagi chemicznej. Stała równowagi reakcji chemicznej. Reguła przekory. Równowagi w roztworach elektrolitów. Dysocjacja elektrolityczna, stała i stopień dysocjacji. Teorie kwasów i zasad. Iloczyn jonowy wody, wykładnik stężenia jonów wodorowych pH. Hydroliza soli. Roztwory buforowe. Iloczyn rozpuszczalności. Procesy oksydacyjno-redukcyjne. Powstawanie potencjału elektrod. Równanie Nernsta. Potencjał normalny i szereg napięciowy pierwiastków. Typy elektrod. Kierunek reakcji samorzutnej. Reakcje utlenienia i redukcji. Wybrane zagadnienia systematyki nieorganicznej, charakterystyka pierwiastków bloków s, p, d. Ćwiczenia laboratoryjne 1. Regulamin pracowni chemicznej, przepisy BHP. Zasady pracy z odczynnikami (zagrożenia, środki ostrożności). Postępowanie z odpadami chemicznymi. Sprzęt laboratoryjny i jego przeznaczenie. Mycie szkła laboratoryjnego. Podstawowe czynności laboratoryjne (ogrzewanie w probówce i zlewce, odmierzanie cieczy, krystalizacja, sączenie osadów). Klasyfikacja związków nieorganicznych (nazewnictwo i właściwości chemiczne). Podstawowe reakcje nieorganiczne (reakcje syntezy, analizy, wymiany, egzo- i endoenergetyczne, homo- i heterogeniczne, reakcje redoks, strącania i roztwarzania osadów, zobojętnienia, dysocjacji jonowej, hydrolizy soli, tworzenia kompleksów). Pisanie równań reakcji w postaci cząsteczkowej, jonowej pełnej i jonowej skróconej. Obliczenia stechiometryczne. 2. Kolokwium: Szkło i sprzęt laboratoryjny. Nazewnictwo i właściwości chemiczne związków nieorganicznych. Klasyfikacja reakcji nieorganicznych. Pisanie równań reakcji w postaci cząsteczkowej, jonowej i jonowej skróconej. Obliczenia stechiometryczne. Sposoby wyrażania stężeń. Sporządzanie roztworów o stężeniach procentowych i molowych z naważek i przez rozcieńczanie roztworów stężonych. Nauka ważenia na wadze technicznej, nauka posługiwania się naczyniami miarowymi (pipety, kolby miarowe). Obliczenia ze stężeń roztworów. 3. Kolokwium: Obliczenia ze stężeń roztworów. Metoda konduktometryczna: badanie przewodnictwa elektrycznego roztworów (elektrolity, nieelektrolity), porównanie przewodnictwa roztworów różnych substancji o tym samym stężeniu molowym (elektrolity słabe i mocne, nieelektrolity). Dysocjacja jonowa kwasów, zasad i soli. Hydroliza soli. Odczyn wodnych roztworów kwasów, zasad i soli. Metoda potencjometryczna: pomiary pH roztworów. 4. Kolokwium: Reakcje dysocjacji jonowej kwasów, zasad i soli. Reakcje hydrolizy soli. pH roztworów. Wstęp do analizy ilościowej objętościowej. Zasady posługiwania się szkłem miarowym (biureta). Metoda alkacymetryczna: sporządzanie i mianowanie roztworów titranta, zasady doboru wskaźników kwasowo-zasadowych, oznaczanie zawartości zasad i kwasów w próbce. Obliczenia alkacymetryczne. 5. Kolokwium: Alkacymetria - podstawy teoretyczne, obliczenia. Reakcje utlenienia i redukcji. Uzgadnianie równań reakcji redoks w postaci cząsteczkowej i jonowej na podstawie bilansu elektronowego. Równania połówkowe reakcji redoks. Metoda manganometryczna: mianowanie roztworu titranta, oznaczenia zawartości reduktora w próbce. Uzupełnianie zaległości. Zaliczenia. Statystyka przedmiotu: 1. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot obowiązkowy Godziny: 125; ECTS: 5 2. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot do wyboru Godziny: -; ECTS: - 3. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje poprzez bezpośredni kontakt z nauczycielem akademickim (wykłady, ćwiczenia, seminaria....) Godziny: 40; ECTS: 1,6 4. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach praktycznych np. laboratoryjne, projektowe, terenowe, warsztaty Godziny: 25; ECTS: 1 5. Przewidywany nakład pracy własnej (bez udziału prowadzącego lub z udziałem w ramach konsultacji) konieczny do realizacji zadań programowych przedmiotu. Godziny: 85; ECTS: 3,4 |
Literatura: |
1. Erndt A. "Podstawy chemii ogólnej i nieorganicznej", PWN Warszawa 1986. 2. Erndt A. i współpr. "Chemia nieorganiczna i analityczna" skrypt do ćwiczeń, wyd. AR Kraków, 1989. 3. Szymońska J., Szlachcic P., Kulig E., Michalski O., Wisła A., „Chemia I. Skrypt do ćwiczeń laboratoryjnych”. Kraków 2009. 4. Litwin M., Styka-Wlazło S., Szymońska J. „Chemia ogólna i nieorganiczna”, Nowa Era, Warszawa 2004. (w zakresie podstawowym i rozszerzonym) 5. Tomasik P. "Podstawy chemii. Cz.I. Chemia ogólna, chemia nieorganiczna", Wyd. AR Kraków, 1998. 6. Bielański A. „Podstawy chemii nieorganicznej”, PWN Warszawa 1987. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza Po zakończeniu kursu student: - rozróżnia podstawowe rodzaje wiązań w cząsteczkach i na ich podstawie wnioskuje o właściwościach fizykochemicznych związków; - opisuje właściwości wybranych związków nieorganicznych i określa zakres ich zastosowań w ochronie środowiska, - interpretuje i analizuje przebieg reakcji elektrolitów zachodzących w roztworach wodnych, - wykonuje obliczenia chemiczne w zakresie obliczeń stechiometrycznych, wyznaczania stężenia molowego i procentowego, oznaczania pH, Umiejętności: - sprawnie posługuje się podstawowym sprzętem laboratoryjnym, - sporządza roztwory o zadanym stężeniu, - wykonuje miareczkowania alkacymetryczne i redoksometryczne; - opracowuje wyniki przeprowadzonych badań i doświadczeń chemicznych, wyciąga wnioski z uzyskanych wyników; Kompetencje społeczne - organizuje pracę w małym zespole przy przygotowywaniu i wykonywaniu reakcji i oznaczeń chemicznych; - ma świadomość niebezpieczeństw znajdujących się na pracowni chemicznej, |
Metody i kryteria oceniania: |
Student opracowuje podlegające weryfikacji sprawozdanie z każdego wykonanego samodzielnie ćwiczenia. W ciągu semestru pisze trzy kolokwia dotyczące kolejnych partii materiału. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych jest zaliczenie wszystkich sprawozdań i pozytywne oceny z kolokwiów. Ocena końcowa jest średnią ocen z kolokwiów. Przedmiot kończy się egzaminem w formie pisemnej. 1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej. 3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%). 4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%). UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.