Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Biogeochemia

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: R.1s.BGC.NM.ROSXX
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Biogeochemia
Jednostka: Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej
Grupy: Ochrona środ. 2 stopień, niestacj. 1 sem. Zagrożenia ekosystemów
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest zapoznanie z procesami zachodzącymi w litosferze, hydrosferze, atmosferze i biosferze, formami występowania pierwiastków chemicznych w warunkach naturalnego środowiska oraz przemianami, jakim one podlegają w cyklach biogeochemicznych.

W czasie zajęć zostaną omówione definicje i podstawowe pojęcia, budowa sfer Ziemi, zachodzące w nich procesy i ich skutki. Będzie przedstawiona klasyfikacja pierwiastków w oparciu o ich role w łańcuchu troficznym, zostaną omówione pierwiastki niezbędne dla żywych organizmów oraz inne, które w nadmiarze mogą stanowić dla nich zagrożenie.

Pełny opis:

Tematyka wykładów:

1. Charakterystyka przedmiotu, wymagania dotyczące jego zaliczania, pojęcia podstawowe oraz literatura.

2-3. Rola i udział pierwiastków w budowie sfer Ziemi. Klasyfikacja geochemiczna pierwiastków, ich właściwości fizyczne i chemiczne.

4-5. Budowa i skład chemiczny litosfery. Przyczyny i skutki procesów migracji pierwiastków w skorupie ziemskiej.

6-7. Budowa hydrosfery. Specyficzne właściwości wody i jej znaczenie w przyrodzie.

8-9. Budowa atmosfery. Zjawiska zachodzące w atmosferze oraz zmiany wywołane antropopresja.

10-11. Biosfera - ekosystemy i ich produktywność, skład chemiczny żywych organizmów i migracja pierwiastków chemicznych w biosferze, synteza i rozkład substancji organicznej, geochemiczna rola biosfery.

12-13. Antroposfera - migracja pierwiastków w łańcuchu troficznym gleba(+woda+powietrze) > roślina > zwierze > człowiek. Pierwiastki śladowe w glebach oraz organizmach roślin i zwierząt na obszarach niezanieczyszczonych.

14-15. Skutki niedoboru oraz nadmiaru pierwiastków w organizmach żywych. Makroelementy i pierwiastki śladowe w produktach roślinnych jako wskaźnik ich jakości żywieniowej i zdrowotnej.

Tematyka ćwiczeń:

1-4. Makroelementy (C, O, H, N, P, K, Ca, Mg, Na, S, Cl) – ich rola i cykle biogeochemiczne, możliwość ujemnego ich oddziaływania na żywe organizmy.

5-8. Niezbędne pierwiastki śladowe (Fe, Mn, Zn, Cu, B, Mo, Co, I, Cr, Ni) – ich rola i obieg w środowisku, zagrożenia wynikające z ich niedoboru lub nadmiaru.

9-12. Toksyczne i pozostałe pierwiastki śladowe (Hg, Cd, Pb, Li, Ba, Be, Pt itp.) – ich obieg w środowisku, oddziaływanie na metabolizm żywych organizmów.

13-15. Pierwiastki promieniotwórcze (Ce, Sr, Sc, Rn, U, Pu itp.) – źródła naturalne i antropogeniczne, przemiany, oddziaływanie na żywe organizmy.

Statystyka przedmiotu:

1. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot obowiązkowy Godziny: 150; ECTS: 6

2. Liczba godzin oraz punktów ECTS - przedmiot do wyboru Godziny: -; ECTS: -

3. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje poprzez bezpośredni kontakt z nauczycielem akademickim (wykłady, ćwiczenia, seminaria....) Godziny: 30; ECTS: 1,2

4. Łączna liczba godzin oraz punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach praktycznych np. laboratoryjne, projektowe, terenowe, warsztaty Godziny: -; ECTS: -

5. Przewidywany nakład pracy własnej (bez udziału prowadzącego lub z udziałem w ramach konsultacji) konieczny do realizacji zadań programowych przedmiotu. Godziny: 120; ECTS: 4,8

Literatura:

Grzebisz W. 2008. Nawożenie roślin uprawnych. 1 Podstawy nawożenia. Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa.

Kabata-Pendias A., Pendias H. 1999. Biogeochemia pierwiastków śladowych. Wyd. PWN, Warszawa.

Koćmit A., Niedźwiecki E., Zabłocki Z. 1994. Gleboznawstwo z elementami geologii. Wyd. AR, w Szczecinie, Szczecin.

Kollender-Szych A., Niedźwiecki E., Malinowski R. 2008. Gleby miejskie. Wyd. Naukowe AR w Szczecinie.

Lis J., Pasieczna A. 1995. Atlas Geochemiczny Polski. Państw. Inst. Geol., Warszawa.

Mercik S. (red.). 2002. Chemia rolna - Podstawy teoretyczne i praktyczne. Wyd. SGGW, Warszawa.

Lityński T., Jurkowska H. 1982. Żyzność gleby i odżywianie się roślin. Wyd. PWN, Warszawa.

Waleńczak Z. 1987. Geochemia organiczna. Wyd. Geologiczne, Warszawa.

Weiner J. (tłum.) 2008. Życie i ewolucja biosfery. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa.

Wiśniowska-Kielian B., Lipiński W. (red.). 2007. Ocena składu chemicznego roślin. Wyd. Polskie Towarzystwo Inżynierii Ekologicznej, Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza, Kraków-Warszawa-Wrocław.

Prace naukowe z zakresu tematyki przedmiotu.

Efekty uczenia się:

Wiedza:

- student posiada pogłębiona wiedzę teoretyczną o procesach zachodzących w litosferze, hydrosferze, atmosferze i biosferze oraz o roli pierwiastków i ich obiegu w przyrodzie,

- definiuje zakłócenia migracji pierwiastków i ich skutki,

- charakteryzuje objawy niedoboru lub nadmiaru pierwiastków w organizmach żywych,

Umiejętności:

- potrafi rozpoznać i ocenić przebieg zjawisk zachodzących w sferach ziemskich oraz skutki zagrożeń, jakie mogą nieść dla życia na Ziemi,

- opisuje zakłócenia obiegu pierwiastków w materii nieożywionej,

- umie ocenić i rozpoznać zakłócenia powodowane przez niedobór lub nadmiar składników w organizmach żywych,

- ocenia jakość odżywczą i zdrowotną produktów roślinnych i wyciągnąć na tej podstawie praktyczne wnioski,

Kompetencje społeczne:

- organizuje pracę samodzielną i w zespołach w celu wykonania określonego zadania,

- przełamuje tremę przed publicznym wystąpieniem,

- nabiera pewności w prezentowaniu swoich poglądów w dyskusji,

- docenia wpływ naturalnych zjawisk na życia na Ziemi i konieczność podejmowania odpowiedzialnych działań w przypadku ich negatywnych skutków,

- rozumie potrzebę stałego pogłębiania wiedzy.

Metody i kryteria oceniania:

Oceny formujące (ćwiczenia):

1. ocena za indywidualne przygotowanie prezentacji multimedialnej na temat biogeochemii wybranego pierwiastka, umiejętność prezentowania oraz wykorzystania materiałów źródłowych,

2. ocena za aktywny udział w dyskusji po przedstawionych prezentacjach,

3. oceny z 2 sprawdzianów w trakcie semestru,

Ocena końcowa: średnia ważona z ocen formujących (wagi ocen: 1 – 30%, 2 – 10%, 3 – 60%).

Wykłady:

ocena podsumowująca: egzamin testowy lub ustny z całości wiedzy przedstawionej na wykładach.

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)