Metabolity wtórne

Metabolity wtórne

uzupełniajacy - fakultatywny

wymagania wstępne: zaliczenie przedmiotu Biochemia

Katedra Botaniki, Fizjologii i Ochrony Roślin

Wykłady:

Wtórne metabolity roślin – podstawowe definicje, klasyfikacja, szlaki biosyntezy

Rola roślinnych metabolitów wtórnych w organizmach roślinnych, punkty uchwytu w komórkach zwierzęcych

Aktywność biologiczna roślinnych metabolitów wtórnych; Metabolizm i toksyczność u ssaków.

Przegląd roślinnych metabolitów wtórnych – budowa chemiczna, funkcje w roślinie, wykorzystanie – terpeny i związki fenolowe, siarkowe związki wtórne, alkaloidy

Czynniki wpływające na produkcję wtórnych metabolitów przez rośliny

Ćwiczenia:

Lokalizacja metabolitów wtórnych w komórkach, tkankach, organach roślinnych – obserwacje mikroskopowe

Wykorzystanie baz internetowych do wyszukiwania szczegółowych informacji na temat metabolitów wtórnych

Techniki przygotowania materiału zielarskiego do badań składników bioaktywnych

Oznaczanie pojemności antyoksydacyjnej surowców roślinnych wybranymi metodami analitycznymi - spektrofotometrycznie

Wykrywanie i rozdzielanie fenolowych metabolitów wtórnych techniką wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) oraz elektronowego rezonansu paramagnetycznego (EPR)

Właściwości allelopatyczne wybranych związków wtórnych – test Lepidium, test z błękitem trypanu

Destylacja olejków eterycznych

Podstawowa:

Naturalne związki organiczne. Kołodziejczyk A. PWN, 2019

Rozdział „Procesy anaboliczne" [w] Fizjologia roślin. Kopcewicz J., PWN, 2012

Uzupełniająca:

Artykuły naukowe zalecone przez prowadzącego (m. in. z czasopism „Postępy Biochemii”, „Kosmos. Problemy Nauk Biologicznych”, „Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej”)

Wiedza - zna i rozumie:

budowę chemiczną i właściwości fizykochemiczne najważniejszych roślinnych związków wtórnych oraz dysponuje wiedzą na temat ich roli fizjologicznej i lokalizacji w strukturach komórkowych

szlaki biosyntezy oraz mechanizmy aktywności biologicznej wybranych substancji pochodzenia roślinnego w tkankach roślinnych i zwierzęcych

czynniki biotyczne i abiotyczne wpływające na zawartość związków wtórnych w tkankach roślinnych

Umiejętności - potrafi:

planować i przeprowadzać eksperymenty badawcze oraz interpretować wyniki doświadczeń wraz z posługiwaniem się poprawnej nomenklatury

właściwie dobierać techniki przygotowania materiału roślinnego i metody ekstrakcji metabolitów wtórnych z materiału roślinnego oraz ich rozdzielania; oznaczać pojemność antyoksydacyjną materiału roślinnego oraz jego toksyczność

modyfikować czynniki zewnętrzne przy prowadzeniu uprawy w celu uzyskania wysokiej jakości surowca roślinnego

korzystać ze źródeł literaturowych, w tym internetowych baz danych, oraz prezentować wyniki doświadczeń poprzez dobór właściwego, specjalistycznego słownictwa

Kompetencje społeczne - jest gotów do:

rozwijania zdolności do pracy w grupie oraz organizacji eksperymentów prowadzonych zespołowo dbając przy tym o sprzęt i aparaturę laboratoryjną

ciągłego kształcenia się i nabywania wiedzy z dziedzin nauk podstawowych oraz analizy instrumentalnej w celu korzystania z osiągnięć współczesnego ogrodnictwa

ocena prezentacji ustnej (50% udziału w ocenie końcowej)

zaliczenie raportu/sprawozdania z prac laboratoryjnych/ćwiczeń praktycznych (indywidualne, grupowe) 50%