Fizjologia roślin z elementami anatomii i morfologii
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | O.5s.FIR.SI.OBTSZ |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Fizjologia roślin z elementami anatomii i morfologii |
Jednostka: | Katedra Botaniki, Fizjologii i Ochrony Roślin |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
6.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Przedmiot kierunkowy - obowiązkowy, 5 semestr studiów Wymagania wstępne: zaliczenie przedmiotów Biologia komórki i Biochemia |
Pełny opis: |
Tematyka zajęć: Wykłady - 30 godz. 1. Stosunki wodne w komórce roślinnej. Transport wody w roślinie. Mechanizm transpiracji i parcia korzeniowego. Mechanizm ruchów aparatów szparkowych. 2. Czynny i bierny mechanizm pobierania składników mineralnych. Transport składników mineralnych na poziomie komórki i rośliny. Czynniki wpływające na pobieranie składników mineralnych. 3. Przebieg fazy świetlnej i węglowej fotosyntezy. Rośliny typu C3, C4 i CAM. Wpływ czynników środowiskowych na intensywność fotosyntezy. Podstawy transportu asymilatów. Istota i znaczenie fotooddychania 4. Procesy oddechowe roślin: w warunkach tlenowych i ograniczonego dostępu tlenu. Alternatywne szlaki i enzymy oddechowe występujące u roślin. Wpływ czynników środowiskowych na intensywność oddychania. 5. Regulatory wzrostu: podział, struktura, mechanizm działania i znaczenie praktyczne w biotechnologii roślin. 6. Wzrost i rozwój roślin. Fotoreceptory roślin. Szlaki rozwojowe prowadzące do kwitnienia. 7. Reakcja roślin na różne czynniki stresowe: jednorodność reakcji i specyfika pod wpływem wybranych stresów. 8. Pojęcie telomu i kormusu, morfologia pędu i korzenia. 9. Anatomia rozwojowa kwiatu, budowa poszczególnych elementów kwiatu, kwiatostany. 10.Terminologia i klasyfikacja tkanek roślinnych (twórcze, parenchymatyczne, wzmacniające, okrywające, przewodzące pierwotne i wtórne). 11.Morfologiczno-porównawcze układy tkankowe, funkcjonalne układy tkankowe (układ twórczy, izolujący, fotosyntetyzujący, przewietrzający, chłonny, przewodzący, spichrzowy, wydzielniczy, ruchowy, mechaniczny). 12.Formy ekologiczne roślin. 13.Biologia kwitnienia, powstawanie i rozwój nasion i owoców. 14.Zastosowanie organów i tkanek roślinnych w procesach biotechnologicznych. Ćwiczenia laboratoryjne - 60 godz. 1. Gospodarka wodna: Czynniki wpływające na stopień pęcznienia nasion. Działanie osmoskopu. Wyznaczanie współczynnika Q 10. Wykazanie wpływu potencjału osmotycznego na pobór wody przez komórki. Wyznaczanie potencjału osmotycznego i potencjału wody w komórkach spichrzowych roślin. Badanie czynników wpływających na stan błon cytoplazmatycznych. Analiza czynników wpływających na transpirację. 2. Gospodarka mineralna: Praca z atlasami niedoboru pierwiastków roślinach, rola poszczególnych makro i mikroelementów w procesach metabolicznych i fizjologicznych roślin. Czynniki wpływające na pobieranie pierwiastków z podłoża. Wykazanie antagonizmu jonów na przykładzie wpływu jonów potasu i wapnia na stopień uwodnienia cytoplazmy. 3. Fotosynteza: Pomiar i właściwości PAR, ekstrakcja i rozdział barwników fotosyntetycznych, właściwości chemiczne chlorofilu, widmo absorpcyjne, oznaczanie zawartości barwników. Fluorescencja, pomiary wydajności procesów fotochemicznych PSII metodą szybkiej kinetyki fluorescencji. Pomiar wpływu światła i CO2 na fotosyntezę. 4. Oddychanie: Oznaczanie aktywności enzymów oddechowych (peroksydaz) w tkance roślinnej. Pomiar analizatorem CO2 intensywności oddychania tkanek roślinnych w warunkach zróżnicowanej temperatury , stanu fizjologicznego oraz mechanicznego uszkodzenia. 5. Wzrost: biotesty na wykrywanie auksyn, giberelin, etylenu. Wpływ regulatorów wzrostu na ukorzenianie. Wpływ cytokinin na opóźnianie rozkładu chlorofilu. 6. Rozwój: Wykazanie zjawiska fotomorfogenezy. Przyczyny spoczynku bezwzględnego nasion i sposoby jego usuwania. Wpływ czynników zewnętrznych i wewnętrznych na spoczynek pąków wybranych roślin drzewiastych. 7. Ruchy roślin: Wykazanie foto-, geo- i chemotropizmu. Allelopatia: Wpływ olejków eterycznych na kiełkowanie nasion rzeżuchy 8. Reakcje na czynniki stresowe: Oznaczanie zawartości związków fenolowych i zdolności zmiatania wolnych rodników (RSA) w tkance roślinnej poddanej stresowi. 9. Obserwacje morfologiczne pędu (łodyga, liść, ulistnienie, kwiat, pąki, rozgałęzienia) oraz korzenia (systemy korzeniowe) na żywym materiale roślinnym. 10. Podstawy korzystania z kluczy do oznaczania roślin, próby oznaczenia zebranych okazów roślin w stadium kwitnienia. 11. Techniki wykonywania roślinnych preparatów anatomicznych: cięcie, przejaśnianie, barwienie 12. Anatomia korzenia: budowa pierwotna i wtórna, korzenie spichrzowe. 13. Budowa anatomiczna łodyg roślin jednoliściennych: obserwacje mikroskopowe przekrojów poprzecznych przez łodygi kukurydzy, pszenicy i lilli. 14. Budowa anatomiczna pierwotna łodyg roślin dwuliściennych: kokornaku (przekrój poprzeczny) i dyni (przekroje poprzeczne i podłużne). 15. Budowa anatomiczna wtórna łodyg dwuliściennych o przyroście wtórnym niejednolitym i jednolitym oraz charakterystyka budowy drewna roślin nagozalążkowych. 16. Liść: skórka liścia i jej wytwory, anatomia liści dwuliściennych, jednoliściennych, kseromorficznych, anatomia słupka i pręcika. 17. Modyfikacje pędów – przykłady zmodyfikowanych pędów nadziemnych i podziemnych 18. Owoce: klasyfikacja, morfologia i rozpoznawanie. Budowa i kiełkowanie nasion, morfologia nasion, kiełkowanie epigeiczne i hypogeiczne. |
Literatura: |
Podstawowa: Kopcewicz J., Lewak S. Fizjologia roślin. PWN 2012. Hejnowicz Z., Anatomia i histogeneza roślin naczyniowych. PWN Warszawa, 2012 Szweykowska A., Szweykowski J. Botanika, Tom I. Morfologia. PWN Warszawa 2017 Uzupełniająca: Taiz L., Zeiger E. Plant Physiology. 6th ed. 2015, (obszerne fragmenty dostępne na stronie www.plantphys.net) materiały dydaktyczne dostępne na stronie Amerykańskiego Towarzystwa Biologii Roślin https://aspb.org/education-outreach Culter D.F., Botka C.E.J., Stevenson D.W., Plant Anatomy. An Applied Approach. Blackwell Publ. 2007 |
Efekty uczenia się: |
Wiedza - student zna i rozumie: - procesy fizjologiczne zachodzące w roślinach np. transport wody i składników mineralnych, fotosynteza, fotooddychanie, oddychanie, nabywanie odporności; podłoże biochemiczne tych procesów i ich znaczenie w szeroko pojętej biotechnologii roślin - podstawowe procesy metaboliczne przebiegające w komórkach roślinnych w trakcie różnicowania się ich w tkanki i podczas formowania różnych organów roślinnych - budowę morfologiczną i anatomiczną organów wegetatywnych i generatywnych roślin należących do różnych grup ekologicznych i taksonomicznych, powiązania pomiędzy strukturą i topografią tkanek i organów a umiejscowieniem procesów fizjologicznych, przebieg i mechanizmy wzrostu i rozwoju roślin, w tym rozwoju generatywnego, zagadnienia z zakresu budowy i metabolizmu organizmów roślinnych ważne z punktu widzenia biotechnologii roślin - możliwości zastosowania organów i tkanek roślinnych w procesach biotechnologicznych; zastosowanie i rolę roślin w gospodarce żywieniowej i ogólnie w świecie ożywionym - modyfikacje budowy zewnętrznej, wewnętrznej i procesów fizjologicznych u roślin w zależności od zmieniających się warunków środowiskowych, znaczenie bioróżnorodności organizmów, np. w pobieraniu składników mineralnych; zależności między organizmami roślinnymi a środowiskiem oraz zastosowanie tej wiedzy w biotechnologii - metody oznaczania podstawowych parametrów fizjologicznych roślin: zasadę działania analizatora CO2 do oznaczania intensywności fotosyntezy i oddychania, analizy ilościowej substancji lub aktywności enzymatycznej w oznaczeniach z użyciem spektrofotometru - podstawowe zasady bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania eksperymentów w laboratorium Umiejętności - student potrafi: - wykonać pomiary parametrów procesów fizjologicznych przebiegających w organizmach roślinnych, takich jak fotosynteza, oddychanie, reakcje na stres z użyciem specjalistycznej aparatury, zidentyfikować roślinne tkanki i sklasyfikować je jako twórcze lub stałe, żywe lub martwe; zidentyfikować organy roślinne, takie jak korzeń, łodyga, liść, kwiat oraz owoc i opisać ich budowę morfologiczną i histologiczną - wykonać proste zadania badawcze indywidualnie lub w zespole w zakresie niezbędnym do interpretacji różnych zjawisk fizjologicznych oraz zmian morfologiczno-anatomicznych z wykorzystaniem materiału roślinnego - prawidłowo interpretować wyniki eksperymentów i obserwacji przeprowadzonych samodzielnie lub zespołowo i wyciągać z nich wnioski Kompetencje społeczne - student jest gotów do: - pracy zespołowej w grupie laboratoryjnej, planując i wykonując proste eksperymenty i obserwacje - podjęcia odpowiedzialności za bezpieczeństwo własne i innych podczas pracy z odczynnikami chemicznymi i narzędziami laboratoryjnymi |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykłady: Egzamin pisemny ograniczony czasowo (50% – Fizjologia roślin, 50% – Anatomia i morfologia roślin). Ocena końcowa z przedmiotu jest średnią ocen z egzaminu i zaliczenia ćwiczeń Ćwiczenia: Sprawdziany wiedzy i umiejętności (ocena zaliczenia końcowego z ćwiczeń: 50% – Fizjologia roślin, 50% – Anatomia i morfologia roślin). Oena końcowa z przedmiotu jest średnią ocen z egzaminu i zaliczenia ćwiczeń |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-02-27 |
Przejdź do planu
PN CWL
CWL
CWL
WT ŚR CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
WYK
CZ WYK
PT CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
CWL
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 60 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Joanna Augustynowicz | |
Prowadzący grup: | Joanna Augustynowicz, Marta Hornyák, Iwona Kamińska, Agnieszka Płażek, Ewa Pociecha, Barbara Tokarz, Krzysztof Tokarz, Alina Wiszniewska, Magdalena Wójcik-Jagła | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-26 |
Przejdź do planu
PN CWL
CWL
CWL
WT ŚR CWL
CWL
CWL
CWL
CZ WYK
PT CWL
CWL
CWL
WYK
CWL
CWL
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 60 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Joanna Augustynowicz | |
Prowadzący grup: | Joanna Augustynowicz, Iwona Kamińska, Wojciech Makowski, Ewa Pociecha, Krzysztof Tokarz, Alina Wiszniewska, Renata Wojciechowska, Magdalena Wójcik-Jagła | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-02-25 |
Przejdź do planu
PN CWL
CWL
CWL
WT CWL
ŚR CWL
CWL
CWL
CWL
CZ WYK
PT CWL
CWL
WYK
CWL
CWL
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 60 godzin
Wykład, 30 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Joanna Augustynowicz | |
Prowadzący grup: | Joanna Augustynowicz, Renata Bączek-Kwinta, Iwona Kamińska, Wojciech Makowski, Barbara Tokarz, Alina Wiszniewska, Magdalena Wójcik-Jagła | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: |
Przedmiot -
Egzamin
Wykład - Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.