Mikrobiologia ogólna

Zajęcia z mikrobiologii ogólnej mają na celu zaznajomienie studentów z światem drobnoustrojów, wskazanie na ich rolę w najważniejszych procesach biologicznych przebiegających na kuli ziemskiej związanych z krążeniem materii i przepływem energii w różnych ekosystemach wodnych i lądowych. Wykłady umożliwią lepsze zrozumienie znaczenie mikroorganizmów w funkcjonowaniu biocenozy, przemianach biogenów oraz ich wzajemnym wpływie na siebie i na inne organizmy żywe. Zajęcia mają uwypuklić pożyteczną i szkodliwą rolę drobnoustrojów w przyrodzie oraz wskazać na ścisłe powiązania świata mikroorganizmów z środowiskiem życia roślin, zwierząt i ludzi. Wiedza z zakresu mikrobiologii jest niezbędnym warunkiem nabycia umiejętności praktycznego sterowaniem rozwojem i aktywnością mikroorganizmów. Wiedza z zakresu mikrobiologii umożliwi produkcję nowoczesnymi metodami przemysłowymi zdrowej żywności bez wywierania negatywnego wpływu na środowisko naturalne.

Wykłady - tematyka zajęć:

- Świat drobnoustrojów i ich miejsce w przyrodzie. Zarys historii rozwoju mikrobiologii i badań nad drobnoustrojami, mikrobiologia na tle historycznego rozwoju nauk biologicznych

- Jak obchodzić się z drobnoustrojami, podstawowe techniki prac laboratoryjnych

- Diagnostyka i taksonomia drobnoustrojów

- Podstawy klasyfikacji i zarys systematyki drobnoustrojów

- Morfologia drobnoustrojów (Archebacteria, Procaryota, Eucaryota)

- Fizjologia bakterii, promieniowców i grzybów. Wpływ czynników fizyko-chemicznych środowiska na procesy życiowe drobnoustrojów - Ekologia drobnoustrojów i wzajemne interakcje między mikroorganizmami w biocenozie oraz mikroorganizmami a organizmami wyższymi - Najważniejsze procesy biochemiczne przeprowadzane przez drobnoustroje i ich udział w krążeniu biogenów w przyrodzie - Mikrobiologia środowisk naturalnych i antropogenicznych

- Główne produkty metabolizmu drobnoustrojów wykorzystywanych przez człowieka na skalę przemysłową - Chorobotwórcze właściwości mikroorganizmów: wirusy, bakterie, promieniowce, grzyby, (priony) wraz z podstawami immunologii i praktycznego wykorzystania zjawisk odpornościowych

- Rola drobnoustrojów w procesach biodegradacji i biodeterioracji produktów naturalnych oraz wytworzonych przez człowieka - Mikrobiologiczne podstawy biotechnologii

- Przemysłowe wykorzystanie mikroorganizmów w przetwórstwie i przemyśle rolno-spożywczym

- Przyszłość mikrobiologii, stan aktualny i perspektywy wykorzystania nauki o drobnoustrojach w gospodarce narodowej

Ćwiczenia - tematyka zajęć:

- Bezpieczeństwo i higiena pracy na ćwiczeniach z mikrobiologii. Podstawowa aparatura i metody stosowane w badaniach mikrobiologicznych - Metody izolacji drobnoustrojów, techniki hodowli i sposoby prowadzenia czystych kultur drobnoustrojów - Wykonanie preparatów bakteriologicznych – utrwalonych i barwionych. Technika posługiwania się mikroskopem immersyjnym - Morfologia bakterii, barwienie negatywne

- Badanie ruchu bakterii metodą kropli wiszącej

- Barwienie bakterii metodą Grama

- Asymilatory azotu atmosferycznego

- Morfologia, znaczenie i sposoby izolacji promieniowców

- Morfologia grzybów

- Grzyby toksynotwórcze

- Mikrobiologiczna analiza wody i gleby

- Bakterie fermentacji mlekowej

- Ocena stanu sanitarno-higienicznego produktów spożywczych

- Bakterie chorobotwórcze

- Podstawy diagnostyki mikrobiologicznej

Podstawowa:

Baj J. 2018. Mikrobiologia. PWN, Warszawa

Whitt D., Salyers A. 2012. Mikrobiologia - różnorodność, chorobotwórczość i środowisko. PWN, Warszawa

Uzupełniająca:

Baj J., Markiewicz Z. 2015. Biologia Molekularna Bakterii. PWN, Warszawa

Wiedza - zna i rozumie:

- najważniejsze procesy zachodzące w środowisku naturalnym, z udziałem różnych mikroorganizmów

- najważniejsze procesy mikrobiologiczne zachodzące w glebie, wodzie i powietrzu

- najważniejsze drobnoustroje chorobotwórcze

Umiejętności - potrafi:

- interpretować i wykorzystywać wiedzę z zakresu mikrobiologii w celu jej praktycznego wykorzystania w życiu codzienny, - ocenić zagrożenia i korzyści płynące z zastosowania mikrobiologicznych procesów w różnych obszarach działalności człowieka - rozróżnić poszczególne grupy fizjologiczne drobnoustrojów

- praktycznie wykorzystywać metody stosowane w laboratorium mikrobiologicznym

- samodzielnie posługiwać się aparaturą i sprzętem laboratoryjnym

- interpretować wyniki analiz i doświadczeń z wykorzystaniem mikroorganizmów

Kompetencje społeczne - jest gotów do:

- samodzielnej oceny i interpretacji zdobyczy wiedzy z zakresu mikrobiologii

- organizacji pracy w małym laboratorium ceclem wykonania określonego doświadczenia z zakresu mikrobiologii

- wykorzystania zdobytej wiedzu z zakresu mikrobiologii i łączenia jej z innymi dyscyplinami naukowymi

Wykłady: egzamin pisemny ograniczony czasowo (50% udziału w ocenie końcowej)

Ćwiczenia: sprawdzian wiedzy i umiejętności (50%udziału w ocenie końcowej)