Ergonomia i ochrona pracy
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | L.A4.ERGIOP.SI.LZPXX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Ergonomia i ochrona pracy |
Jednostka: | Zakład Użytkowania Lasu i Drewna |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Przedmiotem kursu jest ergonomiczna optymalizacja pracy w leśnictwie. Słuchacze nabywają umiejętności ergonomicznej oceny i kształtowania stanowisk pracy w leśnictwie, kompetencji do nadzoru wykonawstwa prac leśnych pod kątem ergonomii, bezpieczeństwa i ochrony pracy. |
Pełny opis: |
Wykłady - 20 godz.Wprowadzenie do nauki ergonomii, definicje i pojęcia, rys historyczny. Miejsce ergonomii w strukturze nauki. Ergonomia korekcyjna, koncepcyjna. Miejsce ergonomii w polskim leśnictwie. System Człowiek - Praca. Człowiek, jako system autonomiczny. Interakcje. Reaktywność i parametry systemu. Zgodność parametrów systemu z wykonywaną pracą. Modele systemowe Rosnera, Mazura, Gradjeana. Podstawy psychologii pracy. Istota pracy umysłowej Odruchy i stereotypy dynamiczne. Bodźce i sygnały. Odbiór sygnałów. Odbiór informacji akustycznej, wzrokowej. Pamięć. Uwaga. Stres. Czas reakcji. Istota pracy umysłowej. Rola pracy umysłowej. Podstawy fizjologii pracy Postacie pracy fizycznej. Przemiana materii. Regulacja cieplna organizmu. Zmęczenie. Wydatek energetyczny, metody określania. Poziom obciążeń fizjologicznych w leśnictwie. Związek zmęczenia z wypadkowością przy pracy. Czynniki materialnego środowiska pracy. Metody diagnozowania i optymalizacji ergonomicznej stanowisk pracy w leśnictwie. Rozwiązania ergonomiczne, możliwości zastosowań w praktyce leśnej. Zagrożenia operatorów na stanowiskach pracy w leśnictwie. Diagnozowanie czynników zagrożeń, modele analizy zagrożeń. Występujący w praktyce poziom zagrożeń, normatywy higieniczne polskie, UE oraz ISO. Wypadkowość w leśnictwie, determinanty wypadkowe, Modele badania wypadków. Struktura zatrudnienia a wskaźniki wypadkowości. Choroby zawodowe i parazawodowe w leśnictwie. Badania wstępne i okresowe. Zarządzanie ergonomią i bezpieczeństwem pracy w Lasach Państwowych. Ergonomia stanowisk komputerowych. Ergonomia hardwaru i softwaru. Zagrożenie na stanowiskach komputerowych, możliwości ochrony. Prawne podstawy ochrony operatorów stacji komputerowych. Zasady organizacji pracy biurowej z wykorzystaniem terminali komputerowych. Ćwiczenia - 10 godz. Uwarunkowania prawne ochrony pracy i organizacji procesu pracy w Polsce: Zdarzenia objęte ubezpieczeniem społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Prace szczególnie niebezpieczne. Prace wymagające szczególnej sprawności psychofizycznej. Ochrona pracy kobiet. Zasady zatrudniania pracowników młodocianych Czynniki środowiska pracy operatorów leśnych: Rodzaje czynniki szkodliwych i niebezpiecznych. Chemiczne środki toksyczne, klasyfikacja oraz oznakowanie. Ryzyko zawodowe w leśnictwie – metody pomiaru i oceny, kategorie ryzyka. Metody zmniejszania ryzyka. Środki ochrony indywidualnej. Dobór odzieży ochronnej i roboczej oraz środków ochrony indywidualnej. Postępowanie powypadkowe w zakładzie pracy. Analiza zdarzeń wypadkowych – ustalenie okoliczności i przyczyn wypadku. Sporządzenie protokołu powypadkowego. Działania profilaktyczne. Postępowanie zakładu pracy w przypadku podejrzenia o chorobę zawodową. Ergonomiczna analiza i projektowanie procesu ekotechnologii pozyskania drewna: Metody określania i ocena uciążliwości pracy. Ocena obciążenia układu mięśniowo-szkieletowego (OWAS). Ocena poziomu zagrożenia ze strony fizycznych czynników środowiska pracy. Projekt dnia roboczego uwzględniający wymagania ergonomii. Metody oceny oraz analiza zagrożenia immisją gazów spalinowych na stanowiskach pracy w leśnictwie. Metody oceny oraz analiza zagrożenia akustycznego operatorów maszyn leśnych: Metody i techniki pomiarowe. Określenie dopuszczalnego czasu ekspozycji na hałas. Metody profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej urazu akustycznego. Metody oceny oraz określenie dopuszczalnego czasu ekspozycji na drgania mechaniczne operatora pilarki spalinowej: Metody i techniki pomiarowe. Związki operacji technologicznej oraz techniki pracy z poziomem drgań pilarek. Metody profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej zespołu choroby wibracyjnej. Analiza stanowisk pracy w leśnictwie przy wykorzystaniu list kontrolnych (Ergonomiczna Lista Kontrolna – Dortmundzka, Fińska Lista Kontrolna, metoda japońska - CFI, metoda oceny obciążenia psychicznego pracą wg Euro |
Literatura: |
Koradecka D. 1997. Bezpieczeństwo pracy i ergonomia t. 1 i 2. ClOP Warszawa. Löffler H. 1990. Arbeitswissenschaft fur Studierende der Forstwissenchaft, wyd 2, Monachium. Sowa J.M. 1995. Badania nad określeniem modeli funkcji stanu zagrożeń od drgań pilarek spalinowych w procesie pozyskania drewna. Zesz.Nauk.AR Kraków, Rozprawy nr 205. Sowa J.M. 1996. Ergonomia w leśnictwie. Materiały do wykładów. Maszynopis KULiD AR, Kraków. Kodeks pracy. Warszawa. Sowa J.M. 2008. Ergonoimia w leśnic twie. Wykłady. Prezentacje komputerowe. KULiD, UR Kraków. Sowa J.M. 2008. www.encyklopedialesna.pl/~Ergonomia w leśnictwie. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: Potrafi definiować elementy systemu człowiek-maszyna-środowisko oraz zidentyfikować elementy prawne, społeczne i poza techniczne systemów technologicznych w zakresie studiowanego kierunku Potrafi objaśnić elementy psychologii i fizjologii pracy oraz zaproponować podstawowe metody, techniki i technologie w celu poprawy jakości środkowiska pracy człowieka. Potrafi wymienić i scharakteryzować metody oceny czynników materialnego środowiska pracy oraz zaproponować podstawowe metody, techniki i technologie w celu poprawy jakości środkowiska pracy człowieka. Zna podstawowe aspekty prawne pracy biurowe oraz potrafi zidentyfikować metody pozwalające na poprawę warunków środowiska pracy. Umiejętności: Potrafi scharakteryzować aspekty systemowe i pozatechniczne jakości warunków pracy oraz ocenić przydatność rutynowych metod i narzędzi do rozwiązania problemów praktycznych oraz wybrać i zastosowac właściwą metodę i narzędzia analizy. Kompetencje społeczne: Postępuje zgodnie z obowiązującymi normami i aktami prawnymi, posiada wrażliwość na czynnik ludzki oraz umiejetność analizowania i rozwiązywania typowycjh problemów jakości środowiska pracy charakterystycznych dla kierunku leśnictwo. |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykład: test jednokrotnego wyboru Ćwiczenia projektowe (warsztatowe): poprawne wyknonanie raportów i zadań obliczeniowych aktywność i zaangażowanie na ćwiczeniach, przyjmowane role w grupie |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.