Klimat i stres roślin na obszarach zurbanizowanych

"Meteorologia i jej zastosowanie w inżynierii, gospodarce, medycynie, w ochronie środowiska; Bioklimatologia. Mezoklimat miasta. Budowle i klimat. Klimat terenów zielonych w terenach zurbanizowanych. Metody polepszania klimatu w obrębie miasta, osiedla i budynków. Wpływ pogody na zdrowie i samopoczucie człowieka.

Stres roślin, czynniki stresowe i ich klasyfikacja, adaptacja, aklimatyzacja, unikanie, tolerancja; reakcja roślin na działanie czynników abiotycznych i biotycznych; symptomy stresu u roślin; rodzaje i mechanizm odporności roślin na stres; diagnoza stresu u roślin.

Stres dehydratacyjny: czynniki abiotyczne wywołujące stres dehydratacyjny. Susza i jej skutki dla wzrostu i rozwoju roślin. Fizjologiczna, biochemiczna i molekularna reakcja roślin na stres suszy i zasolenia.

wykłady:

"Meteorologia i jej zastosowanie w inżynierii, gospodarce, medycynie, w ochronie środowiska; Bioklimatologia. Mezoklimat miasta. Budowle i klimat. Klimat terenów zielonych w terenach zurbanizowanych. Metody polepszania klimatu w obrębie miasta, osiedla i budynków. Wpływ pogody na zdrowie i samopoczucie człowieka.

Stres roślin, czynniki stresowe i ich klasyfikacja, adaptacja, aklimatyzacja, unikanie, tolerancja; reakcja roślin na działanie czynników abiotycznych i biotycznych; symptomy stresu u roślin; rodzaje i mechanizm odporności roślin na stres; diagnoza stresu u roślin.

Stres dehydratacyjny: czynniki abiotyczne wywołujące stres dehydratacyjny. Susza i jej skutki dla wzrostu i rozwoju roślin. Fizjologiczna, biochemiczna i molekularna reakcja roślin na stres suszy i zasolenia. Obrona roślin przed stresem dehydratacyjnym: osmoregulacja komórek roślinnych, substancje osmotycznie czynne - prolina, rozpuszczalne cukry i białka, aminokwasy, poliaminy, białka stresowe.

Stres metali ciężkich: toksyczne działanie metali ciężkich na rośliny - genotoksyczność, stres oksydacyjny, ograniczanie aktywności fotosyntetycznej. Mechanizmy obronne roślin: zmiany anatomiczne, mikoryza, fitochelatyny, metalotioneiny, rola glutationu. Rośliny akumulujące metale ciężkie, fitoremediacja."

ćwiczenia labolatoryjne:

"Pomiary i obliczenia wskaźników bioklimatycznych oraz ocena komfortu pomieszczeń zamkniętych w okresie zimowym oraz letnim. Ocena jakości powietrza miejskiego w okresie zimowym oraz latem przy różnych typach pogody. Poznanie oraz obliczanie wskaźników bioklimatycznych.

Stres suszy i zasolenia: określanie przepuszczalności błon komórkowych metodą konduktometryczną, spektrofotometryczne określanie całkowitej zawartości aminokwasów i proliny.

Stres metali ciężkich: wpływ metali ciężkich na wzrost siewek drzew (test Wilkinsa), wpływ metali ciężkich na zawartość barwników asymilacyjnych, białek i indukcję stresu oksydacyjnego"

Ćwiczenia terenowe 6 godz.

Tematyka zajęć Pomiary i ocena bioklimatyczna zwartej zabudowy miejskiej oraz terenów zieleni miejskiej.

Podstawowa

"Bokwa A. 2010. Wieloletnie zmiany struktury mezoklimatu miasta na przykładzie Krakowa. IGiGP, UJ, Kraków.

Flemming G. 1983. Klimat-środowisko-człowiek. PWRiL, Warszawa.

Grabowski. A. 2008. Ogrody i parki dawnego Krakowa. Wyd. Jagiellonia, Kraków.

Hess M., Niedźwiedź T., Obrębska-Starklowa B. 1989. Bioklimat Krakowa. Zesz. Nauk. UJ, Prace Geogr. 73:7-57.

Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B. 1997. Bioklimatologia człowieka. IGiPZ, PAN, Monografie 1.

Matuszko D. 2007. Klimat Krakowa w XX wieku. IGiGP UJ, Kraków.

Woźny A, Przybył K. 2007. Komórki roślinne w warunkach stresu. T. 1-2, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Kopcewicz J., Lewak S. 2012. Fizjologia Roślin, PWN, Warszawa."

Uzupełniająca

"Schoenwiese CD. 1997. Klimat i człowiek. Prószyński i S-ka, Warszawa. Trojan P. Bioklimatologia ekologiczna. PWN, Warszawa.

Kłyszejko-Stefanowicz L. 2011. Ćwiczenia z biochemii, PWN, Warszawa.

Domański R. 2002. Fizjologia Roślin z elementami biochemii, Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. A. Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań."

WIEDZA - zna i rozumie:

LES_KSROZ_W01 rolę lasu i leśnictwa w funkcjonowaniu i rozwoju obszarów wiejskich i zurbanizowanych LES2_W05 RL

LES_KSROZ_W02 podstawowe pojęcia i definicje związane ze stresem u roślin, rozumie procesy biochemiczne i fizjologiczne związane z reakcją roślin na niekorzystne warunki środowiska i ich wpływ na wzrost i rozwój roślin LES2_W01 RL

LES_KSROZ_W03 symptomy i biochemiczne zmiany związane ze stresem roślin, identyfikuje procesy fizjologiczne przyczyniające się do dostosowania roślin do życia w niekorzystnych warunkach środowiska LES2_W01 RL

LES_KSROZ_W04 podstawowe techniki badawcze pozwalające na ocenę natężenia stresu na różnych poziomach organizacji organizmu roślinnego LES2_W03 RL

UMIEJĘTNOŚCI - potrafi:

LES_KSROZ_U01 ocenić stan i chronić środowisko leśne oraz obszary zielone w terenach zurbanizowanych. Przekazywać wiedzę i prowadzić merytoryczną dyskusję n tematy związane z leśnictwem, ochroną przyrody i ochroną środowiska przyrodniczego w terenach zurbanizowanych "LES2_U05

LES2_U07" RL

LES_KSROZ_U02 przeprowadzić zadania badawcze dotyczące oceny uszkodzeń roślin i zmian ich aktywności fizjologicznej spowodowanych przez działanie czynników stresowych LES2_U01 RL

LES_KSROZ_U03 opracować uzyskane wyniki i sformułować wnioski dotyczące skutków zaburzeń związanych ze zmianami środowiskowymi. Potrafi przeprowadzić syntezę otrzymanych wyników i prawidłowo je zinterpretować LES2_U02 RL

KOMPETENCJE SPOŁECZNE - jest gotów do:

LES_KSROZ_K01 krytycznej oceny i dyskusji wartości poznawczej i praktycznej współczesnej wiedzy LES2_K01 RL

LES_KSROZ_K02 pracy indywidualnej i w zespole przy właściwym wykonywaniu doświadczeń i badań. Wykazuje umiejętność poprawnego formułowania wniosków końcowych dotyczących odporności roślin na czynniki stresowe LES2_K01 RL

LES_KSROZ_K03 jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych oraz za aparaturę służącą do przeprowadzania eksperymentów LES2_K02 RL

Sposoby weryfikacji oraz zasady i kryteria oceny

WYKŁAD. zaliczenie pisemne (min 51% poprawnych odpowiedzi w celu uzyskania oceny 3.0); udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 40%.

CWL."sprawdzian umiejętności:

- zaliczenie pisemne

- demonstracja praktycznych umiejętności

- wykonanie projektu

Udział oceny z zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych w ocenie końcowej wynosi 40%."

CWT. "sprawdzian umiejętności: - demonstracja praktycznych umiejętności - wykonanie projektu

Udział oceny z zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych w ocenie końcowej wynosi 20%."