Aktualne kierunki badań w Ochronie Ekosystemów Leśnych

Wykłady 24 godz.

"Nowe aspekty zagrożeń lasu przez grzyby patogeniczne w Polsce i na świecie.

Metody molekularne w identyfikacji i ekspresji genów oraz molekularnej kontroli odporności roślin na biotyczne i abiotyczne czynniki stresowe. Nowe metody i techniki w biotechnologii.

Wykorzystanie dronów do badania jakości powietrza, wytwarzania chmur, z kamerami termowizyjnymi na podczerwień do pomiaru elementów środowiska.

Wykorzystanie informacji z satelitów meteorologicznych geostacjonarnych oraz orbitujących, satelitarne mapy pogody oraz zagrożeń meteorologicznych (pożary, burze, huragany, opady), zastosowanie informacji z satelitów NOAA w leśnictwie.

System osłon przeciwpożarowych w lasach. Morfometria geometryczna z wykorzystaniem skrzydeł błoniastych u chrząszczy. Monitoring gatunków owadów objętych różnymi formami ochrony w tym programem Natura 2000.

Nowe lub mało znane gatunki szkodliwych owadów występujące w Polsce.

Wybrane interakcje pomiędzy ochroną lasu a ochroną przyrody.

Nowoczesne techniki identyfikacji owadów szkodliwych.

Najnowsze osiągnięcia naukowe w zakresie:

a. hydrologii leśnej,

b małej retencji nizinnej i górskiej prowadzonej w lasach jak i jej efektów,

b budownictwa drogowego oraz działalności infrastrukturalnej w lasach nizinnych i górskich.

Owady saproksyliczne ze szczególnym uwzględnieniem chrzaszczy (Coleoptera) - bogactwo gatunkowe, systematyka, morfologia, biologia, ekologia, rola w ekosystemie i gospodarce człowieka, kierunki i metodyka badań. Siedliska i mikrosiedliska owadów saproksylicznych. Zagrożenia i sposoby ochrony owadów saproksylicznych. Tendencje zmian zasięgów rodzimych i obcych gatunków owadów leśnych. Wykorzystanie owadów w zooindykacyjnej metodzie waloryzacji ekosystemów leśnych. Morfometria geometryczna skrzydeł błoniastych chrząszczy ze szczególnym wskazaniem na kózkowate (Cerambycidae). Organizacja służby osłony meteorologicznej w leśnictwie; Niekorzystne dla leśnictwa warunki pogodowe i klimatyczne w - sezonie zimowym, wiosennym, letnim i jesiennym; Pomiary, przewidywanie i ostrzeganie o niebezpiecznych dla lasu zjawiskach meteorologicznych. Nadmieran insolacja; Temepratury ekstermalne; Susze; Posuchy, Przymrozki, Długotrwałe mrozy; Wiarty wywalające; Specyfika klimatu obszarów górskich; "

Ćwiczenia laboratoryjne 8 godz.

Tematyka zajęć "Nowe choroby i patogeny w lasach: symptomatologia, etiologia, znaczenie i ochrona.

Identyfikacja nowych lub mało znanych gatunków szkodliwych owadów występujących w Polsce. Poznanie i prezentacja metod, sposobów, przyrządów oraz umiejętność dokonywania pomiarów nasłonecznienia, temperatury powietrza i gleby, wilgotności powietrza i gleby, opadów atmosferycznych, kierunku, szybkości oraz siły wiatru. Konstruowanie i charakterystyka bilansu promieniowania, termicznego oraz wodnego wybranych obszarów. Obliczanie wskaźników klimatycznych ważnych dla gospodarstwa leśnego. "

Podstawowa

"Grodzki W., Mokrzycki T. 2014. Drzewotocz japoński – Xylosandrus germanus (Bldf.) i inne nowe gatunki korników w faunie Polski – występowanie i potencjalne zagrożenia dla drzewostanów. Biblioteczka Leśniczego, 364. Wydawnictwo Świat, Warszawa. Kożuchowski K.M. 2014. Meteorologia i klimatologia dla leśników. Wyd. Uniw. Łódzkiego.

Woś A. 1999. Klimat Polski. PWN Wyd. Nauk., Warszawa.

Puchalski T., Prusinkiewicz Z. 1982. Ekologiczne podstawy siedliskoznawstwa leśnego. PWRiL, Warszawa Głowaciński i in. (red.): Gatunki obce w faunie Polski. http://www.iop.krakow.pl/gatunkiobce/

Gutowski J.M. 2006. Saproksyliczne chrząszcze. Kosmos 55,1: 53-73.

Gutowski J.M., Buchholz L. 2000. Owady leśne – zagrożenia i propozycje ochrony. Wiad. Entomol. 18, Supl. 2: 43-72 Klingenberg, C. P. 2002. Morphometrics and the role of the phenotype in studies of the evolution of developmental mechanisms. Gene 287:3-10. Tracz H., Mazur S. 2013. Owady w zooindykacyjnej metodzie waloryzacji ekosystemów leśnych. [W:] W. Ząbecki (red.), Rola i udział owadów w funkcjonowaniu ekosystemów leśnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie: 41-59."

Uzupełniająca

Głowaciński Z., Nowacki J. (red.) 2004: Polska czerwona księga zwierząt. Bezkręgowce, Wyd. IOP PAN, Kraków, AR Poznań. Klingenberg, C. P. 2010. Evolution and development of shape: integrating quantitative approaches. Nature Reviews Genetics 11:623-635. Stokland J.N., Siitonen J., Jonsson B.G. 2012. Biodiversity in dead wood. Cambridge University Press, Cambridge. Ulyshen M.D. 2018 (ed). Saproxylic insects: diversity, ecology and conservation. Springer, Heidelberg.

WIEDZA - zna i rozumie:

LES_AKBOEL_W01 Zna w pogłębionym stopniu wybrane fakty i zjawiska z zakresu fitopatologii i mykologii, a w szczególności nowe symptomy i formy zagrożeń środowiska leśnego. LES2_W02 LES2_W04 RL

LES_AKBOEL_W02 Zna w pogłębionym stopniu metody molekularne w identyfikacji i ekspresji genów oraz molekularnej kontroli odporności roślin na biotyczne i abiotyczne czynniki stresowe. LES2_W02 LES2_W03 RL

LES_AKBOEL_W03 Zna podstawowe metody i techniki stosowane w biotechnologii oraz zna możliwości ich wykorzystywania w leśnictwie. LES2_W02 LES2_W03 RL

LES_AKBOEL_W04 Zna nowe lub mało znane gatunki szkodliwych owadów występujące w Polsce oraz metody ich identyfikacji. LES2_W02 RL

LES_AKBOEL_W05 Zna wybrane interakcje pomiędzy ochroną lasu a ochroną przyrody. LES2 _W02 RL

LES_AKBOEL_W06 Posiada rozszerzoną wiedzę dotyczącą systematyki, taksonomii, morfologii, biologii i ekologii wybranych grup i gatunków owadów, w tym głównie owadów saproksylicznych, mających znaczenie w leśnictwie i ochronie przyrody. LES2_W02 RL

LES_AKBOEL_W07 Ma pogłębioną wiedzę na temat siedlisk, zagrożeń i sposobów ochrony wybranych taksonów owadów leśnych. LES2_W04 RL

LES_AKBOEL_W08 Posiada wiedzę o możliwościach i metodach zooindykacyjnej waloryzacji środowisk leśnych w oparciu o wybrane grupy owadów. "LES2_W01

LES2_W03" RL

LES_AKBOEL_W09 Ma pogłębioną wiedzę na temat tendencji zmian zasięgów rodzimych i obcych gatunków owadów leśnych. "LES2_W01

LES2_W03" RL

LES_AKBOEL_W10 Posiada wiedzę o możliwościach wykorzystania morfometrii geometrycznej skrzydeł błoniastych chrząszczy w taksonomii i ekologii chrząszczy. LES2_W02 RL

LES_AKBOEL_W11 Zna organizację służby osłony meteorologicznej w leśnictwie oraz niekorzystne dla leśnictwa warunki pogodowe i klimatyczne. LES2_W02 LES2_W03 RL

UMIEJĘTNOŚCI - potrafi:

LES_AKBOEL_U01 Identyfikować po oznakach etiologicznych i symptomach chorobowych nowe choroby i zjawiska zagrażające lasom; potrafi ocenić zagrożenia dla gospodarki leśnej ze strony nowo wykrytych grzybów chorobotwórczych. LES2_U05 RL

LES_AKBOEL_U02 Pozyskiwać informacje z najnowszej literatury naukowej oraz samodzielnie uaktualniać i poszerzać wiedzę z zakresu fitopatologii. LES2_U06 LES2_U07 RL

LES_AKBOEL_U03 Identyfikować nowe lub mało znane gatunki szkodliwych owadów występujące w Polsce i ocenić powodowane przez nie zagrożenie drzewostanów. LES2_U03 LES2_U04 RL

LES_AKBOEL_U04 Dokonywać pomiarów, przewidywać i ostrzegać o niebezpiecznych dla lasu zjawiskach meteorologicznych. LES2_U01 RL

KOMPETENCJE SPOŁECZNE - jest gotów do:

LES_AKBOEL_K01 Do krytycznej oceny i dyskusji wartości poznawczej i praktycznej wiedzy z zakresu fitopatologii. LES2_K01 RL

LES_AKBOEL_K02 Ma świadomość ryzyka podejmowanych działań i odpowiedzialności społecznej, zawodowej i etycznej za kształtowanie i stan środowiska naturalnego. LES2 _K03 RL

Sposoby weryfikacji oraz zasady i kryteria oceny

WYKŁAD.Test i pytania opisowe (minimum 50% poprawnych odpowiedzi w celu uzyskania oceny 3.0); udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 70%)

CWL.Sprawdzian (minimum 50 % poprawnych odpowiedzi w celu uzyskania oceny 3.0); udział oceny z zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych w ocenie końcowej wynosi 30 %