Melioracje
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | I.MELIO.07L.SI.IISWX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Melioracje |
Jednostka: | Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Przyswojenie pojęć związanych z zasobami wodnymi i obiegiem wody oraz substancji stałych i rozpuszczonych w wodzie na terenach rolniczych; omówienie znaczenia i funkcji czynnika wodnego w gospodarce rolnej i środowisku rolniczym, przedstawienie zakresu i podziału melioracji, poznanie przyrodniczych praw działania technicznych urządzeń melioracyjnych służących do regulowania obiegu wody w środowisku rolniczym oraz stosunków powietrzno-wodnych gleb rolniczo użytkowanych. |
Pełny opis: |
Wykłady - 30 godzin 1. Funkcje wody w środowisku obszarów wiejskich, obieg wody i jego związek z obiegiem substancji stałych i rozpuszczonych, bilans wodny i jego związek z bilansem cieplnym 2 godz. 2. Gospodarowanie zasobami wodnymi w zlewni, zasady racjonalnej gospodarki wodnej, sposoby regulacji obiegu wody i substancji w zlewni 2 godz. 3. Melioracje jako metoda kształtowania obiegu wody i substancji w środowisku, definicje, cele i zadania melioracji wodnych, podział melioracji, melioracje kompleksowe jako metoda kształtowania siedlisk i czynników środowiska na obszarach wiejskich 2 godz. 4. Rodzaje i formy retencjonowania wody na obszarach wiejskich, retencja glebowa, reżim retencji glebowej, formy wody glebowej - strefa aeracji i saturacji, potencjał wodny gleby, trójfazowy układ gleb o płytkim poziomie wody gruntowej, norma odwodnienia 2 godz. 5. Pełna i polowa pojemność wodna gleb, pojemność okresu suszy, odciekalność, wysychalność i objętość rezerw przejściowych, wykresy charakterystycznych stanów uwilgotnienia gleb 2 godz. 6. Przewodność hydrauliczna gleb - przepuszczalność, filtracja, przesiąkliwość, metody laboratoryjnego oznaczania współczynnika filtracji, oznaczanie współczynnika filtracji metodą wzorów empirycznych 2 godz. 7. Polowe metody oznaczania współczynnika filtracji, współczynnik filtracji pionowej i poziomej w utworach złożonych - przykłady zjawiska w inżynierii wodno-melioracyjnej 2 godz. 8. Przesiąkliwość gleb - model, przesiąkliwość a filtracja, przesiąkliwość średnia i chwilowa w chwili "t", objętość wody przesiąkającej oznaczanie współczynnika przesiąkania "?", znaczenie filtracji i przesiąkania w inżynierii wodno-melioracyjnej 2 godz. 9. Zjawisko kapilarności gleb, formy i znaczenie wody kapilarnej w inżynierii środowiska, wysokość wzniosu kapilarnego, dostępność wody kapilarnej dla roślin 2 godz. 10. Pojemność powietrzna gleb, równanie dyfuzji gazów w glebie, pojemność cieplna i przewodnictwo cieplne gleb - czynniki i znaczenie 2 godz. 11. Parowanie jako składnik bilansu wodnego zlewni; parowanie swobodnego zwierciadła wody, ewapotranspiracja potencjalna i rzeczywista, rozkład parowania terenowego w okresie wegetacyjnym, biologiczny wskaźnik parowania 2 godz. 12. Polowe potrzeby wodne roślin, obliczanie polowych potrzeb wodnych metodą współczynnika parowania, bilansu radiacyjnego, higrometrycznego i termicznego współczynnika parowania, opadów optymalnych Hohendorfa; niedobory wodne roślin i ich obliczanie 2 godz. 13. Wpływ czynników naturalnych, urządzeń wodno-melioracyjnych i zagospodarowania zlewni na zmiany składników bilansu wodnego zlewni 2 godz. 14. Oddziaływanie inwestycji wodno-melioracyjnych na środowisko 2 godz. 15. Przedmiot i zakres przedmelioracyjnych studiów i ekspertyz oraz założeń do projektów i projektów wodno-melioracyjnych 2 godz. Ćwiczenia - 30 godzin Ćwiczenie nr 1. Opracować wykresy stałych charakterystyk wodnych profilu glebowego o płytkim poziomie wody gruntowej. 1. Charakterystyczne stany uwilgotnienia gleb; pełna pojemność wodna, polowa pojemność wodna, pojemność wodna okresu suszy, wilgotność więdnięcia, odciekalność wysychalność, objętość rezerw przejściowych, dawka polewowa netto i brutto 2 godz. 2. Obliczenie odciekalności, wysychalności i objętości rezerw przejściowych przy różnych głębokościach zw. wody gruntowej, wykreślenie krzywych odciekalności i objętości rezerw przejściowych 2 godz. 3. Obliczenie dawek nawodnieniowych, liczby cykli nawodnień, retencji pozimowej, zużycia wody do nawadniania 2 godz. 4. Sprawdzenie wiadomości i zaliczanie ćwiczenia nr 1 (kolokwium). 2 godz. Ćwiczenie nr 2. Obliczyć polowe potrzeby i niedobory wodne, wyznaczyć okres krytyczny zapotrzebowania na wodę danej rośliny 5.Zdefiniowanie pojęć ewapotranspiracji potencjalnej i rzeczywistej, niedoborów wodnych roślin, retencji użytecznej, wody łatwo i trudno dostępnej dla roślin 2 godz. 6. Pozyskanie i opracowanie z roczników meteorologicznych, danych z 20-lecia, dotyczących średnich miesięcznych temperatur powietrza i miesięcznych sum opadów oraz średnich miesięcznych sum ewapotranspiracji potencjalnej 2 godz. 7. Dobór wartości biologicznego współczynnika parowania "k" oraz współczynnika wykorzystania wody ogólnodostępnej "p"; obliczenie dekadowych wartości ewapotranspiracji rzeczywistej. 2 godz. 8. Obliczenie dekadowych wartości retencji użytecznej i niedoborów wodnych. 2 godz. 9. Graficzne przedstawienie bilansu wodnego gleby w strefie korzeniowej w latach normalnych i średnio suchych. 2 godz. 10. Sprawdzenie wiadomości i zaliczanie ćwiczenia nr 2 (kolokwium). 2 godz. Ćwiczenie nr 3. Obliczyć średnią wartość współczynnika filtracji profilu glebowego metodą studzienek wierconych i w oparciu o nią obliczyć rozstawę drenów metoda Hooghaudta i Ernsta 11. Zdefiniowanie pojęć przepuszczalności, filtracji, współczynnika filtracji, przesiąkalności; omówienie terenowych metod pomiaru współczynnika filtracji 2 godz. 12. Sporządzenie dziennika pomiaru i obliczenie wartości współczynnika filtracji metodą studzienek wierconych (holenderską) 2 godz. 13. Wprowadzenie pojęć związanych z odwadnianiem gleb użytków rolnych za pomocą drenowania, omówienie metod określania rozstawy drenów i norm obowiązujących w tym zakresie 2 godz. 14. Obliczenie rozstawy sączków metodą Hooghoudta i Ernsta 2 godz. 15. Sprawdzenie wiadomości i zaliczanie ćwiczenia nr 3 (kolokwium). 2 godz. |
Literatura: |
1. Szymański J., Kostrzewa S. 1986. Odwodnienie użytków rolnych [w:] Podstawy melioracji rolnych, pod red.: Prochal P., PWRiL Warszawa, t. I, s. 222 - 408. 2. Stryjewski F. 1978. Drenowanie. PWN, Warszawa. 3. Ostromęcki J. 1960. Odwodnienia w melioracjach użytków zielonych. Wiad. IMUZ, t.II, z.1. 4. Schroeder G. 1972. Melioracje wodne w rolnictwie, Arkady, Warszawa 5. Eggelsmann R. 1973. Dränanleitung. Verlag Wasser und Boden, Axel Lindow & Co, Hamburg. 6. Zakaszewski Cz. 1964-65. Melioracje rolne, t. I, PWRiL, Warszawa. 7. POLSKA NORMA - PN-B-12096, 12081, 12045, 12083, 12082, 12088, 12086, 12087, 12085,12042, 12075 oraz PN-C- 89221 |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.