Bioklimatologia

Treścią wykładόw i ćwiczeń jest wprowadzenie do problematyki badań naukowych w dziedzinie bioklimatologii: bilans energii, bilans wodny, parowanie wodne czyli ewapotranspiracja rzeczywista pokryć roślinnych - ekosystemόw naturalnych, rolnych i leśnych, zlewni i poletek eksperymentalnych.

Wykłady

Definicja bioklimatologii

Podejście epistemologiczne do bioklimatologii

Struktura i organizacja przestrzeni: (a) Jednorodność i niejednorodność przestrzeni; (b) Organizacja w czasie i przestrzeni; (c) Ilość i jakość: energia i informacja; (d) Systemy i interfejsy

Struktura, rozwoju i działanie systemόw

Rozważania epistemologiczne: (a) Laboratorium lub warunki naturalne; (b) Redukcjonizm i holizm; (c) System stały, zmiany adaptacyjne; (d) Modelowanie w bioklimatologii

Analiza zastosowań modelowania w bioklimatologii

Rozważania na temat planowania i wykorzystania przestrzeni: (a) Funkcjonowanie ekosystemόw; (b) Przykłady pożądanych zmian; (c) Ekosystemy i zagospodarowanie przestrzenne; (d) Perspektywy badań naukowych w bioklimatologii

Promieniowanie słoneczne: (a) Rodzaj i jakość promieniowania; (b) Oddziaływanie promieniowania i materii; (c) Pomiary promieniowania (zasady, aparatura badawcza, wyposażenie, system miar)

Znaczenie biologiczne promieniowania – promieniowanie a pokrywy roślinne

Analiza przenoszenia energii przez promieniowanie słoneczne

Definicje związane z wymianą ciepła pokryw roślinnych

Wymiana masy i ciepła w pokrywach roślinnych przez przewodzenie i konwekcje

Równanie bilansu energii pokryw roślinnych

Analiza przenoszenia ciepła

Obieg wody w continuum gleba-pokrywa roślinna-atmosfera (CSPA)

Evapotranspiration (parowanie pokryw roślinnych-uprawy rolne i leśne oraz ekosystemy naturalne)

Metody pomiarόw wymian energii i masy między pokrywami roślinnymi (uprawy rolne i leśne oraz ekosystemy naturalne) i atmosferą n°1: równanie bilansu wodnego i metoda współczynnika Bowena

Metody pomiarόw wymian energii i masy między pokrywami roślinnymi (uprawy rolne i leśne oraz ekosystemy naturalne) i atmosferą n°2: metoda Penmana-Monteith

Analiza przenoszenia pary wodnej i energii

Efektywności wykorzystania wody: (a) Fotosynteza – czynniki ograniczające (światło, temperatura, woda, współczynnik ulistnienia pokryw roślinnych) ; (b) Wpływ czynników środowiska (światło, temperatura, woda, współczynnik ulistnienia pokryw roślinnych) na zachowanie aparatów szparkowych pokryw roślinnych

Analiza przenoszenia dwutlenku węgla - metabolizm

Ćwiczenia

Bilans promieniowania i bilans energetyczny - Pomiary elementów bilansu promieniowania słonecznego upraw rolnych, plantacji leśnych oraz ekosystemów naturalnych

Równanie bilansu wodnego - Pomiary elementów równania bilansu wodnego upraw rolnych, plantacji leśnych oraz ekosystemów naturalnych

Metoda Penmana-Monteith - Pomiary parowania pokryw roślinnych metoda Penmana-Monteith upraw rolnych, plantacji leśnych oraz ekosystemów naturalnych

Metoda współczynnika Bowena - Pomiary parowania pokryw roślinnych metoda współczynnika Bowena upraw rolnych, plantacji leśnych oraz ekosystemów naturalnych

Modelowanie bilansu wodnego upraw rolnych, plantacji leśnych oraz ekosystemów naturalnych

Efektywność wykorzystania wody upraw rolnych, plantacji leśnych oraz ekosystemów naturalnych

Wiedza

Posiada podstawową wiedzę z zakresu meteorologii, klimatologii i bioklimatologii niezbędną do rozpoznania, zdefiniowania i charakterystyki procesów i zjawisk zachodzących w środowisku. Rozumie wzajemne relacje między organizmami żyjącymi i środowiskiem.

Zna i rozumie funkcje gospodarcze środowiska przy ograniczoności zasobów naturalnych i ekonomiczno - ekologiczne uwarunkowania skłaniające do racjonalnej działalności człowieka w środowisku przyrodniczym.

Umiejętności

Potrafi wykorzystać znajomość walorów klimatycznych i niwelować występujące zagrożenia klimatyczne w produkcji rolniczej i stanie zdrowia społeczeństwa.

Umie interpretować i potrafi wykorzystać nabytą wiedzę do przewidywania zmian klimatycznych spowodowanych działalnością człowieka.

Kompetencje społeczne

Potrafi pracować w zespole i organizować badania terenowe myśląc kreatywnie.

Ma świadomość ważności wpływu klimatu na środowisko i gospodarkę.

Oceny formujące (ćwiczenia):

zaliczenie raportu z ćwiczeń praktycznych wykonanych indywidualnie i w grupach.

Ocena podsumowująca (wykłady):

zaliczenie pisemne na ocenę w formie testu wielokrotnego wyboru, ograniczone czasowo.

---

1. Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) przedmiotowych efektów kształcenia student uzyska mniej niż 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

2. Ocena dostateczna (3,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie każdej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska przynajmniej 50% obowiązujących efektów dla danej składowej.

3. Ocena ponad dostateczna (3,5): wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia (średnio 61-70%).

4. Podobny sposób obliczania ocen jak przedstawiony w pkt. 3 przyjęto dla ocen dobrej (4,0 - średnio 71-80%), ponad dobrej (4,5 - średnio 81-90%) i bardzo dobrej (5,0 - średnio >90%).

UWAGA: Prowadzący zajęcia, na podstawie stopnia opanowania przez studenta obowiązujących treści programowych danego przedmiotu, w oparciu o własne doświadczenie dydaktyczne, formułuje ocenę, posługując się podanymi wyżej kryteriami formalnymi.