Zoologia stosowana

Systematyka zwierząt uwzględniająca drzewo rodowe oparte na pochodzeniu zwierząt (systematyka kladystyczna i klasyczna) oraz na podobieństwie (systematyka fenetyczna). Omówienie charakterystyki i bioróżnorodności oraz biologii znanych z fauny krajowej przedstawicieli największych grup systematycznych zwierząt. Zwrócenie uwagi na adaptacje środowiskowe budowy zwierząt w warunkach hodowlanych w stosunku do naturalnej niszy ekologicznej tych zwierząt. Zmienność budowy zwierząt związana z filogenezą

WYKŁADY (15 godz.)1.Współczesny pogląd na systematykę świata zwierzęcego Systematyka fenetyczna: Sokhal i Sneath. Kladystyka: Hennig, cechy apomorficzne, plesiomorficzne. Systematyka ewolucyjna, filogenetyczna, Darwin: 2 godz.2.Podział świata organicznego na 2 nadkrólestwa i 6 królestw: nadkrólestwo Procariota (Archeobakteria, Monera) i nadkrólestwo Eukariota (Protista, Fungi, Plantae, Animales). Jednostki systematyczne. Dowody na pokrewieństwo zwierząt oparte na biochemii: białko krwi, cytochromy. Tradycyjna i biologiczna definicja gatunku. 2 godz.

3.Drzewo rodowe królestwa zwierząt. Jednostki o znaczeniu filogenetycznym i inne. Próby łączenia typów zwierząt w grupy biorąc pod uwagę różne kryteria, jak sposób funkcjonowania pragęby u postaci dorosłych, stopień rozwoju jam ciała, sposób powstawania tych jam, brak lub występowanie segmentacji, położenie układu nerwowego w płaszczyźnie grzbietowo-brzusznej, sposób bruzdkowania, czy typy larw. 2 godz.

4.Adaptacje związane ze środowiskiem naturalnym jak i hodowlanym i ewolucyjne zmiany w budowie organizmów zwierzęcych dotyczące:

- symetrii ciała, morfologii, narządów lokomotorycznych 1 godz.

- pokrycia ciała, mięśni, jamy ciała i szkieletu. 1 godz.

- układu pokarmowego 2 godz.

- układu oddechowego 1 godz.

- układu krwionośnego 1 godz.

- układu wydalniczego 1 godz

- układu nerwowego 1 godz.

- aspekty dotyczące rozwoju 1 godz.

ĆWICZENIA ( 15 godz.)

1.Pierwotniaki - budowa i funkcje życiowe. Pierwotniaki wolno żyjące i ich znaczenie w ekosystemach. Pierwotniaki symbiotyczne, pasożytnicze - ich przystosowania oraz znaczenie w chowie i hodowli zwierząt gospodarskich. 2 godz.

2.Robaki płaskie - morfologia i anatomia. Drapieżne wirki. Pasożytnicze przywry i tasiemce 2 godz.

3.Nicienie glebowe, wodne i pasożyty.

Pierścienice. Skąposzczety glebowe produkujące humus, źródło pokarmu dla niektórych zwierząt hodowlanych; wodne wskaźniki zanieczyszczenia wody. Pasożytnicze pijawki. 2 godz.

4.Mięczaki - różnice w morfologii i anatomii przedstawicieli gromad. Ślimaki szkodniki, pasożyty, żywiciele pośredni i parateniczni pasożytów. Małże filtratory wody. 2 godz.

5.Stawonogi - morfologia, anatomia i adaptacje do środowiska życia wodnego u skorupiaków i lądowego u pajęczaków. Skorupiaki składnik zooplanktonu. Przystosowania do drapieżnego i pasożytniczego trybu życia u pajęczaków. Roztocze: saprobionty, pasożyty, wektory, szkodniki, alergeny. 2 godz.

6.Stawonogi lądowe. Owady - morfologia, anatomia, przeobrażenie zupełne i niezupełne. Adaptacje do różnych środowisk i sposobów życia. Owady hodowlane, synantropijne, szkodniki, pasożyty, wektory i symbionty.2 godz.

7.Kręgowce - adaptacje do środowiska życia. Przedstawiciele fauny krajowej. Znaczenie w ekosystemach i gospodarce człowieka. 3 godz.

Hempel-Zawitkowska J. Zoologia dla uczelni rolniczych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 1996.

Kawecki Z. Zoologia stosowana. PWN, Warszawa, 1982.