Oddziaływanie zwierząt wolnożyjących na środowisko i metody szacowania ich liczebności
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | H.ZHB.WOLN9.SI.HZOBY |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Oddziaływanie zwierząt wolnożyjących na środowisko i metody szacowania ich liczebności |
Jednostka: | Katedra Genetyki, Hodowli i Etologii Zwierząt |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Zakres przedmiotu obejmuje zagadnienia dotyczące oddziaływania zwierząt wolno żyjących na środowisko zarówno w aspekcie wymogów bytowania jak i interakcji między zwierzętami a działalnością gospodarczą człowieka. Poruszane są tez zagadnienia związane z metodami szacowania liczebności zwierząt dzikich. Tematyka dotyczy w szczególności oddziaływania dużych ssaków kopytnych i ssaków drapieżnych, ale także omówiona jest problematyka gradacji bezkręgowców i małych ssaków w kontekście interakcji zwierzę-środowisko. |
Pełny opis: |
Wykłady (15 godz.): 1. Wprowadzenie: interakcja „człowiek – zwierzę – środowisko” we współczesnych uwarunkowaniach przyrodniczo-krajobrazowych Polski. 2. Przyczyny, etapy i skutki gradacji owadów i gryzoni - problem szkodników upraw leśnych i polnych - sposoby zwalczania szkodników leśnych 3. Uwarunkowania prawne wypłaty odszkodowań za szkody wyrządzane przez gatunki łowne i chronione w Polsce. Wpływ szkód na ekonomikę gospodarstw rolnych, leśnych i rybackich 4. Interakcja „zwierzę - gospodarka rolna, leśna i rybacka”. Zdefiniowanie terminów: uszkodzenie, szkoda, szkoda gospodarczo znośna. Rodzaje szkód powodowanych w uprawach rolnych i leśnych przez duże ssaki roślinożerne 5. Przegląd metod stosowanych do szacowania szkód wyrządzanych przez zwierzęta roślinożerne w uprawach leśnych i rolnych 6. Sposoby zapobiegania szkodom wyrządzanym przez zwierzęta wolno żyjące w uprawach leśnych, rolnych 7. Rodzaje i rozmiary szkód powodowanych wśród zwierząt gospodarskich przez drapieżniki. Szacowanie szkód wyrządzanych przez zwierzęta drapieżne wśród zwierząt gospodarskich i metody rozpoznawania sprawcy 8. Metody ochrony zwierząt gospodarskich przed atakami drapieżników i ich skuteczność Ćwiczenia (15 godz.): 1. Metody szacowania liczebności wybranych gatunków zwierząt dzikich – omówienie 2. Zaplanowanie przebiegu inwentaryzacji wybranych gatunków zwierząt (chomik europejski, kuropatwa/przepiórka, lis) i przeprowadzenie w terenie 3. Dynamika liczebności i rozmieszczenia przestrzennego populacji wybranych gatunków zwierząt łownych i chronionych w Polsce w aspekcie ich oddziaływania na ekosystemy i zasobność bazy żerowej – ćw. komputerowe |
Literatura: |
• Brzuski P., Hędrzak M.: 2002. Gospodarowanie zwierzyną – uwarunkowania środowiskowe. PZŁ Warszawa • Elton Ch. S. 1967. Ekologia inwazji zwierząt i roślin. PWRiL Warszawa • Kossak S. 1998. Wilk - zabójca zwierząt gospodarskich? Poradnik do rozpoznawania przyczyn śmierci zwierząt wypasanych bez dozoru. Agencja Reklamowo-Wydawnicza A. Grzegorczyk • Metody i techniki inwentaryzacji zwierząt łownych. 1994. Biblioteczka leśniczego - zeszyt 38 • Monitoring gatunków zwierząt – przewodnik metodyczny (cz. 1-4). Inspekcja Ochrony Środowiska. • Okarma H., Tomek A. 2008. Łowiectwo. H2O Kraków • Romanowski J. 1998. Śladami zwierząt. PWRiL • Szukiel E. 2001. Ochrona drzew przed roślinożernymi ssakami. AR-WAG Warszawa • Wójcik M., Holoś-Krajewska 2008. O szacowaniu szkód lowieckich. Oikos • Zalewski K. (red.) 2015. Szkody Łowieckie. Oficyna Wydawnicza Forest |
Efekty uczenia się: |
Wiedza: Wyjaśnia zależności między występowaniem różnych gatunków zwierząt a ich oddziaływaniem na środowisko Wskazuje i charakteryzuje właściwe metody szacowania szkód powodowanych przez zwierzęta dzikie w gospodarce leśnej, rolnej i rybackiej Proponuje sposoby ochrony przed negatywnymi skutkami oddziaływania zwierząt dzikich w różnych dziedzinach gospodarki Wymienia i opisuje metody szacowania liczebności zwierząt dzikich. Umiejętności: Projektuje i przeprowadza w terenie inwentaryzację niektórych gatunków zwierząt dzikich Dobiera sposób postępowania w przypadku zaistnienia szkody spowodowanej przez gatunki chronione i łowne Potrafi wyszukać i zestawić oficjalne dane dotyczące liczebności zwierząt łownych w kontekście skutków dynamiki zmian liczebności dla środowiska Kompetencje społeczne: Jest obiektywny i otwarty na argumenty stron uczestniczących w konfliktach powstających na tle zagadnień przyrodniczych Jest świadomy złożoności problemu szkód powodowanych przez zwierzęta i konsekwencji subiektywnego i wąskiego spojrzenia na ten problem |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykłady: test wielokrotnego wyboru, zawierający pytania otwarte. Ćwiczenia: test wielokrotnego wyboru oraz raport z przeprowadzonych ćwiczeń projektowych i z zajęć praktyczne przeprowadzone w terenie. Wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne: na ocenę 2<60%, na ocenę 3 -60-65%, na ocenę 3,5 - 66-75%, na ocenę 4 - 76-85%,na ocenę 4,5 - 86-95%, na ocenę 5 >95% Przyjęto procentową skalę oceny efektów kształcenia, definiowaną w sposób następujący: 1.Ocena niedostateczna (2,0): wystawiana jest wtedy, jeśli w zakresie co najmniej jednej z trzech składowych (W, U lub K) efektów kształcenia student uzyska mniej niż 60% obowiązujących efektów dla danej składowej. 2.Ocena ostateczna wyższa niż 2.0 wystawiana jest na podstawie średniej arytmetycznej z trzech składowych ocen pozytywnych (W, U lub K) efektów kształcenia, przy czym w przypadku niejasności decyduje ocena z zakresu wiedzy lub/i umiejętności. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.