Zegar biologiczny zwierząt
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | H.ZBZ.ZBZ9.NI.HZOBZ |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Zegar biologiczny zwierząt |
Jednostka: | Katedra Żywienia, Biotechnologii Zwierząt i Rybactwa |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Wykłady - ogólne pojęcie czasu i czasoprzestrzeni, formy pomiaru czasu przez człowieka oraz wpływ środowiska na ruchy roślin. Pojęcie rytmów oraz sposoby ich poznania. Morfo-fizjologiczne podłoże powstawania rytmów w organizmie. Rytmy okołodobowe i sezonowe u zwierząt jako wymóg środowiska. Budowa zegara biologicznego u kręgowców oraz rola szyszynki i melatoniny w wyznaczaniu czasu doby i pór roku. Ekologiczne aspekty rytmów dobowych. Chrono-farmakologia. Ćwiczenia – rytmy biologiczne roślin i zwierząt, metodyki i sposoby badania rytmów dobowych i sezonowych oraz analiza dobowej i sezonowej aktywności zwierząt. |
Pełny opis: |
Tematyka zajęć Wykłady: Koncepcje i pojęcie czasu oraz sposoby pomiaru czasu przez człowieka Adaptacja świata roślinnego i zwierzęcego do okresu doby i roku Pojęcie zegara biologicznego zwierząt i jego molekularny mechanizm Rytmy biologiczne - pojęcie chronobiologii Morfologiczna budowa zegara biologicznego ryb, płazów, gadów i ptaków - szyszynka Morfologiczna budowa zegara biologicznego ssaków – jądro nadskrzyżowaniowe (NSC) Melatonina jako biologiczny zegar i kalendarz Ćwiczenia: Analiza dobowej i sezonowej aktywności zwierząt Terminologia rytmów biologicznych Analiza rytmu stężeń wybranych hormonów w krwi, analiza statystyczna (koło kosinorów), wykresy rytmów Progonadowa rola melatoniny w rozrodzie zwierząt sezonowych Antygonadowa rola melatoniny w rozrodzie zwierząt sezonowych |
Literatura: |
Podstawowa 1. Cymborowski B. Zegary biologiczne. PWN. Warszawa, 1971 2. Hawking S.W. Krótka historia czasu. ALFA. Warszawa, 1990 3. Karasek M. Szyszynka i melatonina PWN. Warszawa, 1997 4. Pierpaoli W., Regelson W., Colman C. Cud melatoniny. Wydawnictwo AMBER, 1996 5. Waterhouse J., Twój zegar biologiczny-jak żyć z nim w zgodzie. Książka i Wiedza. Warszawa, 1998 Uzupełniająca 1. Kulczykowska E., Popek W., Kapoor B.G. Biological clock in fish. CRC Press, NH, USA. 2010. 2. Popek W., Bieniarz K., Epler P. Participation of the pineal gland in sexual maturation of female rainbow trout (Oncorhyncus mykiss Walbaum). J.Pineal.Res. 13: 97-100, 1992. 3. Popek W., Łuszczek-Trojnar E., Drąg-Kozak E., Fortuna-Wrońska D., Epler P. Effect of the pineal gland and melatonin on dopamine release from perifused hypothalamus of mature female carp during spawning and winter regression. Acta Ichthyol.Piscat. 35(2): 65-72, 2005 |
Efekty uczenia się: |
Wiedza− absolwent zna i rozumie : Pojęcie czasu oraz jego wpływ na funkcjonowanie roślin i zwierząt Mechanizm powstania zegara biologicznego, jego budowę i funkcje, objaśnia rolę zegara biologicznego w synchronizowaniu zwierząt do środowiska UMIEJĘTNOŚCI − absolwent potrafi: Weryfikować procesy zachodzące na poziomie molekularnym związane z rytmami biologicznymi i ich wpływem na rozwój, dojrzewanie i rozród zwierząt Kompetencje społeczne − absolwent jest gotów do: Podejmowania zadań w zakresie bioinżynierii zwierząt z uwzględnieniem roli zegara biologicznego |
Metody i kryteria oceniania: |
Zaliczenie w formie testu obejmującego zagadnienia omawiane na wykładach; na ocenę pozytywną należy udzielić co najmniej 60% prawidłowych odpowiedzi na zadane pytania; udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 50%. Na ocenę pozytywną należy zaliczyć poszczególne ćwiczenia i odpowiedzieć na pytania kolokwiów zaliczeniowych; udział oceny z zaliczenia ćwiczeń w ocenie końcowej wynosi 50%. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.