Genetyka ilościowa

Znajomość genetyki cech ilościowych stanowi podstawę wykształcenia zawodowego w zakresie hodowli zwierząt. Genetyka ilościowa opiera się na tych samych zasadach co genetyka mendlowska, dotyczy jednak przede wszystkim cech mierzalnych, a takimi jest większość ważnych cech produkcyjnych zwierząt gospodarskich. Metody hodowli i ich efektywność, przejawiająca się wielkością osiąganego postępu genetycznego, są dobierane stosownie do rodzajów zmienności. Program kursu przewiduje zapoznanie się z metodami szacowania zmienności genetycznych i środowiskowych, oceny wartości genetycznej zwierząt, zasad wyboru odpowiednich metod selekcji i badania jej efektywności.

Cele:

Celem kursu jest zaznajomienie słuchaczy z tymi elementami genetyki ilościowej, które umożliwią umiejętne wykorzystanie dostępnych informacji o strukturze genetycznej populacji, parametrach genetycznych i wartości hodowlanej zwierząt w pracy hodowlanej.

Wykłady:

1. Przypomnienie podstawowych wiadomości z genetyki populacji. Charakterystyka podstawowych typów cech (cechy jakościowe, ilościowe, progowe).

2. Zmienność cech, typy i źródła zmienności, jej miary, parametry rozkładu normalnego, standaryzacja rozkładu.

3. Komponenty wariancji.

4. Odziedziczalność, definicja i znacznie praktyczne oraz proste metody szacowania (regresja potomek-rodzic, analiza wariancji między rodzeństwem lub półrodzeństwem).

5. Powtarzalność, definicja i metody szacowania.

6. Zależności między cechami, korelacje genetyczne i środowiskowe, metody szacowania.

7. Szacowanie parametrów genetycznych cech progowych.

8. Nowoczesne metody szacowania parametrów genetycznych (REML, próbkowanie Gibbsa).

9. Ocena wartości hodowlanej i jej dokładność.

10. Selekcja – metody, kierunki i jej wpływ na zmienność.

11. Reakcja na selekcję i oczekiwany postęp hodowlany.

12. Spokrewnienie i inbred, zagadnienie małych populacji.

13. Krzyżowanie i heterozja.

Ćwiczenia

1. Charakterystyka rozkładu cech w populacji.

2. Inbred i spokrewnienia, algorytmy obliczania inbredu i spokrewnień, wpływ selekcji na poziom spokrewnień i inbredu w populacji.

3. Definicje komponentów wariancji i ich związek z parametrami genetycznymi, Analiza podstawowych modeli genetycznych.

4. Proste metody szacowania komponentów wariancji.

5. Korelacje genetyczne i fenotypowe oraz metody ich szacowania

6. Zastosowanie metody REML do szacowania komponentów wariancji

7. Zastosowanie metody Bayesa do szacowania komponentów wariancji

8. Zmienność cech ilościowych, a hodowla w małych populacjach

D.S. Falconer, 1974, Dziedziczenie cech ilościowych.

L.R. Schaeffer, 1999-2000, Materiały z kursów

J.L. Lush, Doskonalenie Zwierząt

B. Nowicki, Genetyka i Metody Doskonalenia Zwierząt

dobiera metody opisu statystycznego próby, oceny rozkładu zmiennych losowych, estymacji parametrów populacji, weryfikacji hipotez, analizy wariancji i analizy regresji

ma pogłębioną wiedzę na temat wykorzystania technik biotechnologicznych w hodowli zwierząt i bioinżynierii środowiska

zna i rozumie podstawowe pojęcia dotyczące ochrony zasobów genetycznych zwierząt oraz potrzebę prowadzenia działań z tego zakresu

wykonuje opis statystyczny próby, ocenia rozkłady zmiennych losowych, stosuje testy statystyczne i różne metody oceny zależności cech

dobiera odpowiedni model zwierzęcy dla oceny parametrów fizjologicznych i patologicznych u zwierząt gospodarskich

posiada umiejętność precyzyjnego porozumiewania się z różnymi podmiotami w formie werbalnej, pisemnej i graficznej, korzysta ze zrozumieniem z literatury naukowej; przygotowuje opracowania naukowe w języku polskim i angielskim; samodzielnie poszerza swoją wiedzę w obszarze nauk o zwierzętach

zna zakres posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę uczenia się i ciągłego dokształcania przez całe życie, potrafi organizować proces uczenia się innych osób

wykazuje przedsiębiorczość w działaniach zmierzających do zastosowania wiedzy z zakresu bioinżynierii zwierząt w pracy zawodowej

ma świadomość konieczności postępowania zgodnie z zasadami etyki w pracy zawodowej i społecznej

Pisemne zaliczenie przedmiotu