Biologiczne mechanizmy zachowania świń

Zamierzeniem przedmiotu jest zapewnienie studentom możliwości rozwijania swoich zainteresowań związanych z zachowaniem świń, rozwiązywaniem problemów behawioralnych pojawiających się często w praktyce hodowlanej. W tym celu przedstawione będą czynniki wpływające na zachowania macierzyńskie loch i behawioralne trudności okresu okołoporodowego i laktacji jak również metody ich rozwiązywania. Podkreślone zostaną podstawowe mechanizmy więzi locha ? prosięta i testy behawioralne określające opiekuńczość macierzyńską loch. Ukazane zostaną także podstawy motywacyjne zachowań eksploracyjnych i socjalnych świń w różnych warunkach chowu i w różnych systemach utrzymania. Przedstawione zostaną także możliwości technologiczne

i farmakologiczne modyfikacji zachowania i eliminacji zachowań anormalnych (stereotypii behawioralnych, agresji). Istotną częścią przedmiotu będzie zwrócenie uwagi na szczególne zdolności poznawcze świń i zdolność do uczenia się w celu praktycznego ich wykorzystania.

Wykłady: 20 godzin

1. Zdolności poznawcze świń, rola zmysłów (2h)

2. Pamięć, uczenie się, inteligencja (2h)

3. Priorytety behawioralne świń, ich identyfikacja i znaczenie w chowie i hodowli (2h)

4. Emocje, znaczenie biologiczne, rozpoznawanie i możliwości modyfikacji (1h)

5. Interakcje człowiek - zwierzę, wpływ na zachowanie i wyniki produkcyjne (4h):

- wzajemne postrzeganie, rola zmysłów, kształtowanie emocji

- predyspozycje obsługi, rola praktyki i doświadczenia

- możliwości redukcji reakcji stresowych

- wpływ zabiegów związanych z chowem

- obrót materiałem rzeźnym, zabiegi przedubojowe i procedura uboju, zachowanie świń podczas załadunku i transportu, regulacje prawne i wskazówki praktyczne

6. Problemy behawioralne okresu okołoporodowego i laktacji (2h)

7. Zachowania rozrodcze, zaburzenia w zachowaniu i możliwości przeciwdziałania (1h)

8. Rytmika sezonowa i okołodobowa zachowania świń (1h)

9. Sygnały i komunikacja międzyosobnicza ? znaczenie w chowie i hodowli (1h)

10. Stereotypie i technopatie - identyfikacja zachowań nietypowych i przeciwdziałanie występowaniu (2h)

11. Reakcje obronne i agresja, sposoby i możliwości redukcji (2h):

- elementy wzbogacające środowisko chowu ? podstawowe cechy i funkcje

- środki farmakologiczne

Ćwiczenia 10 h:

1. Aktywność i czynności ruchowe, rola warunków środowiska (2h)

2. Zachowania socjalne, rozpoznawanie i traktowanie innych osobników w grupie (3h)

3. Czynniki wpływające na rozwój zdolności adaptacyjnych i poznawczych (2h)

4. Zachowania macierzyńskie - wykorzystanie testów behawioralnych w ocenie predyspozycji macierzyńskich loch (3h)

J.N.Marchant-Forde. The welfare of pigs, Springer, 2009

Sadowski B. Biologiczne mechanizmy zachowania się ludzi i zwierząt, WNPWN, Warszawa, 2001

Kaleta T. Zachowanie się zwierząt – zarys problematyki, W. SGGW, Warszawa, 2003

Wiedza:

Określa funkcjonowanie zmysłów u świń i procesy poznawcze u tego gatunku

Charakteryzuje rodzaje zachowań u świń i potrzeby behawioralne gatunku

Definiuje i opisuje problemy behawioralne u różnych grup technologicznych świń, wie jak sobie z nimi radzić

Opisuje relacje człowiek – zwierzę w odniesieniu do świń i ich wpływ na poziom dobrostanu tych zwierząt

Umiejętności:

Identyfikuje fazy aktywności i odpoczynku u świń oraz zachowania wchodzące w ich skład

Potrafi zidentyfikować czynniki wpływające na zachowania świń w tym zachowania socjalne oraz macierzyńskie. Stosuje testy behawioralne w praktyce

Kompetencje społeczne:

Rozumie problematykę identyfikacji zachowań u świń, w tym nietypowych i niepożądanych u zwierząt oraz ich związek z działalnością człowieka

Wykazuje dbałość o dobrostan świń w różnych warunkach chowu

Zaliczenie – test wyboru. Aby uzyskać pozytywną ocenę student musi poprawnie odpowiedzieć przynajmniej na 50% pytań; udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 50%.