Cytogenetyka
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | H.5s.CYT.SI.HZOBZ |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Cytogenetyka |
Jednostka: | Katedra Rozrodu, Anatomii i Genomiki Zwierząt |
Grupy: |
Bioinżynieria zwierząt I stopnia V sem. obowiązkowe |
Punkty ECTS i inne: |
4.00
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Zapoznanie studentów z osiągnięciami cytogenetyki oraz ich wykorzystania w hodowli i bioinżynierii zwierząt gospodarskich, do identyfikacji i eliminacji z populacji nosicieli niepożądanych mutacji chromosomowych lub genomowych. Zapoznanie teoretyczne i praktyczne studentów z metodami przygotowywania preparatów z chromosomami po hodowli in vitro badanych komórek somatycznych i rozrodczych. Zapoznanie studentów z technikami detekcji i barwienia chromosomów (metody klasyczne i prążkowe o różnej rozdzielczości prążków). Umiejętność samodzielnej oceny budowy chromosomów. Nauka generowania kariogramów i analiza kariotypów zwierząt domowych oraz laboratoryjnych. |
Pełny opis: |
Wykłady Podstawowe pojęcia z cytogenetyki. Zarys historii cytogenetyki. Fazy cyklu życiowego komórki w powiązaniu z budową chromosomu interfazowego i metafazowego u zwierząt. Budowa chromosomu, podziały mitotyczny. Struktury chromosomów oraz zmiany w ich morfologii i zachowaniu się czasie podziału jądra komórkowego. Barwienie prążkowe chromosomów. Kariotypy podstawowych gatunków zwierząt domowych. Polimorfizm chromosomowy. Techniki FISH w badaniach cytogenetycznych. Poznanie funkcji genomu zwierząt na poziomie chromosomów Mejoza: kompleksy synaptonemalne, crossing-over, rekombinacje genetyczne. Przebieg mitozy, przebieg mejozy z nawiązaniem do oogenezy i spermatogenezy. Mechanizmy powstania i skutki liczbowych aberracji chromosomowych oraz aberracji strukturalnych. Znaczenie badań cytogenetycznych w hodowli zwierząt domowych. Realizowane efekty kształcenia H.5s.CYT.SI.HZOBY _W03, H.5s.CYT.SI.HZOBY _W06, H.5s.CYT.SI.HZOBY _W07, H.5s.CYT.SI.HZOBY _W09, H.5s.CYT.SI.HZOBY_K02, H.5s.CYT.SI.HZOBY _K07 Ćwiczenia Chromosomy - morfologia, struktura i funkcja w organizmie. Metody pozyskiwania chromosomów z komórek somatycznych i rozrodczych . Wykonywanie preparatów chromosomowych. Metody analizy chromosomów - barwienia prążkowe: GTG, CBG, RBA, QFQ, DAPI, Ag-NOR. Barwienie wykonanych preparatów chromosomowych. Wzorce kariotypów zwierząt hodowlanych. Podstawowe zasady tworzenia kariogramów i ideogramów. Diagnozowanie nieprawidłowości na podstawie barwień preparatów chromosomowych. Mikroskopowa analiza wykonanych preparatów. Analiza preparatów mejotycznych i kompleksów synaptonemalnych (SC) . Wykrywanie zaburzeń w koniugacji chromosomów i ich wpływ na gametogenezę. Nieprawidłowości kariotypów zwierząt hodowlanych. Wpływ mutacji chromosomowych na płodność samic i samców. Polimorfizm chromosomowy na przykładzie wybranych gatunków psowatych. Defekty kariotypów: bydła, kozy, owcy, świni, konia, drobiu. Regulacja płci u zwierząt - chromosomy płci u ssaków i ptaków. Cytogenetyczne metody identyfikacji płci zarodka. Zaburzenia procesu formowania płci – interseksualizm, frymartynizm, zespół odwróconej płci u koni. Zjawisko niestabilności chromatynowej komórek zwierzęcych – diagnostyka testami: SCE oraz test kometkowy Realizowane efekty kształcenia H.5s.CYT.SI.HZOBY _U04, H.5s.CYT.SI.HZOBY _U07, H.5s.CYT.SI.HZOBY _U08, H.5s.CYT.SI.HZOBY _U11, H.5s.CYT.SI.HZOBY _U14, H.5s.CYT.SI.HZOBY _K05, H.5s.CYT.SI.HZOBY _K02 |
Literatura: |
Literatura Alberts B. i wsp. Podstawy biologii komórki. Wyd. naukowe PWN. Warszawa, 2005. Charon K.M., Świtoński M. : Genetyka zwierząt. PWN Warszawa, 2000. Kosowska B., Nowicki B.: Genetyka weterynaryjna. PZWL. W-wa, 1999 Zwierzchowski L. i wsp.: Biotechnologia zwierząt, PWRiL., 2002 Świtoński M., Słota E., Jaszczak K.: Diagnostyka cytogenetyczna zwierząt domowych. Wyd. AR Poznań, 2006 Literatura uzupełniająca Czasopisma naukowe: Postępy Biologii Komórki, Prace i Materiały Zootechniczne Kosmos Biotechnologia |
Efekty uczenia się: |
Wiedza Posiada wiedzę pozwalającą na wybór odpowiednich technik laboratoryjnych Definiuje rolę i znaczenie kwasów nukleinowych w procesach dziedziczenia Potrafi scharakteryzować mechanizmy powstawania aberracji chromosomowych w przebiegu mitozy i mejozy Potrafi opisać cechy cytogenetyczne do wykorzystania w systematyce zwierząt, biologii porównawczej i analizie filogenetycznej Charakteryzuje prawidłowy i nieprawidłowy kariotyp zwierząt domowych i laboratoryjnych Umiejętności Potrafi przygotowywać i ocenić mikroskopowo preparaty cytogenetyczne Potrafi korzystać z baz danych związanych z diagnostyką cytogenetyczną Potrafi założyć cytogenetyczną hodowlę szpikową i z krwi, przygotować i wybarwić preparaty chromosomów i dokonać analizy kariotypu. Potrafi stosować specjalistyczne techniki cytogenetyczne do identyfikacja nosicieli niepożądanych mutacji chromosomowych lub genomowych Analizuje samodzielnie wykonane i wybarwione płytki metafazowe, układa i analizuje kariotyp Kompetencje społeczne Posiada świadomość ciągłego uczenia się i poszerzania swojej wiedzy i umiejętności Postępuje uczciwie i etycznie w działaniach własnych i innych osób Jest świadomy odpowiedzialności za wykonywane cytogenetyczne testy diagnostyczne w medycynie i hodowli |
Metody i kryteria oceniania: |
Wykłady Zaliczenie w formie ustnej – student przygotowuje projekt i odpowiada na pytania obejmujące najważniejsze zagadnienia omawiane na wykładach i w jego projekcie; Udział oceny z zaliczenia wykładów w ocenie końcowej wynosi 60%. Ćwiczenia Na ocenę pozytywną należy zaliczyć poszczególne ćwiczenia laboratoryjne i odpowiedzieć na pytania kolokwiów zaliczeniowych; Udział oceny z zaliczenia ćwiczeń laboratoryjnych w ocenie końcowej wynosi 40%. |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2021/2022" (zakończony)
Okres: | 2021-10-01 - 2022-02-27 |
Przejdź do planu
PN WT WYK
ŚR CZ PT CWL
CWL
CWL
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 30 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Olga Szeleszczuk | |
Prowadzący grup: | Anna Grzesiakowska, Olga Szeleszczuk | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2022/2023" (zakończony)
Okres: | 2022-10-01 - 2023-02-26 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CZ PT CWL
CWL
CWL
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 30 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Anna Grzesiakowska, Olga Szeleszczuk | |
Prowadzący grup: | Anna Grzesiakowska, Marta Kuchta-Gładysz, Olga Szeleszczuk | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Egzamin |
Zajęcia w cyklu "Semestr zimowy 2023/2024" (zakończony)
Okres: | 2023-10-01 - 2024-02-25 |
Przejdź do planu
PN WYK
WT ŚR CZ PT CWL
CWL
|
Typ zajęć: |
Ćwiczenia laboratoryjne, 30 godzin
Wykład, 15 godzin
|
|
Koordynatorzy: | Monika Bugno-Poniewierska | |
Prowadzący grup: | Monika Bugno-Poniewierska, Anna Grzesiakowska | |
Lista studentów: | (nie masz dostępu) | |
Zaliczenie: | Egzamin |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.