Podstawy genetyki
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | H.2s.GEN.NI.HRBXY |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Podstawy genetyki |
Jednostka: | Katedra Genetyki i Metod Doskonalenia Zwierząt |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Celem przedmiotu jest wprowadzenie słuchaczy w zagadnienia genetyki współczesnej, ze szczególnym uwzględnieniem programu studiów na kierunku Ichtiologia i rybactwo śródlądowe. Materiał wykładowy z genetyki ogólnej obejmuje wprowadzenie w molekularne podstawy dziedziczności, mendelizm, oraz zagadnienia determinacji płci i cech sprzężonych z płcią, genów letalnych i półletalnych, jak też współdziałania genów nieallelicznych w wytworzeniu cech ilościowych (geny kumulatywne). Część zajęć poświęcona jest zagadnieniom genetyki populacji stanowiących wprowadzenie do oceny wartości hodowlanej. W ramach zajęć studenci zapoznawani są z podstawowymi zagadnieniami oceny wartości hodowlanej i szacowania postępu genetycznego oraz z teorią spokrewnień i analizą rodowodową. |
Pełny opis: |
Tematyka wykładów: 1 Podstawy genetyki Wprowadzenie, Zarys historii genetyki, Zmienność jako podstawowe zjawisko biologiczne, Współdziałanie genotypu i środowiska 2 Dziedziczność jako zjawisko biologiczne Budowa komórki eukariotycznej, Budowa jądra komórkowego, Budowa chromosomów jako nośników informacji dziedzicznej, Komórki rozrodcze i komórki somatyczne, Morfologia chromosomów, Komórki mitotyczne, Komórki mejotyczne, I i II podział mejotyczny. 3 Prawa Mendla: Dziedziczenie pośrednie, dominacja zupełna, kodominacja, allele wielokrotne, stopień ekspresji cech, plejotropia, epistaza, dziedziczenie płci i cech sprzężonych z płcią. 4 Molekularne podstawy dziedziczenia DNA jako nośnik informacji dziedzicznej, konfiguracja DNA, rola DNA, replikacja, kod genetyczny, odczytanie kodu genetycznego, uniwersalność kodu genetycznego, transkrypcja i jej mechanizmy. 5 Różnicowanie się organizmów Mechanizmy różnicowania się płci, determinacja płci u ssaków, determinacja płci u owadów. 6 Rodowody i spokrewnienia Szacowanie współczynnika spokrewnienia, metoda Wrigtha, spokrewnienie addytywne, szacowanie współczynnika inbredu, depresja inbredowa 7 Genetyka populacji Frekwencja genotypów i genów, prawo równowagi genetycznej Hardy-Weinberga, odchylenia od stanu równowagi genetycznej (selekcja, mutacja i migracja), dryf genetyczny. 8 Cechy ilościowe Definicja i właściwości, parametry genetyczne (odziedziczalność, korelacje genetyczne i środowiskowe, powtarzalność) 9 Selekcja Kierunki selekcji (selekcja kierunkowa, rozdzielająca, stabilizująca) Metody selekcji (masowa - indywidualna, rodzinowa, kombinowana, wskaźnikowa, pośrednia - skorelowana reakcja na selekcję) 10 Inbred, krzyżowanie i heterozja (biologiczne źródła heterozji, ogólna i specjalna zdolność kombinacyjna) 11 Wprowadzenie do metod pracy hodowlanej Tematyka ćwiczeń: 1 Prawa Mendla: podstawy dziedziczności. dziedziczenie pośrednie, dominacja zupełna, kodominacja, allele wielokrotne, grupy krwi stopień ekspresji cech, plejotropia, epistaza. Współdziałanie genów nieallelicznych. 2 Determinacja płci u ssaków. Determinacja płci u owadów. Cechy sprzężone z płcią, oraz związane i ograniczone płcią. 3 Rodowody i spokrewnienia: Szacowanie współczynnika spokrewnienia: Metoda Wrigtha. Spokrewnienie addytywne. Szacowanie współczynnika inbredu. Depresja inbredowa. Analiza rodowodowa. Wykrywanie genów letalnych. 4 Genetyka populacji Frekwencja genotypów i genów: Prawo równowagi genetycznej Hardy-Weinberga. Odchylenia od stanu równowagi genetycznej (selekcja, migracja i mutacja). Średnia populacji. 5 Kumulatywne działanie genów. Cechy ilościowe. Przykłady szacowania ich wartości i rozkładu. 6 Metody pracy hodowlanej Wartość hodowlana. Dokładność oceny zależnie od źródła informacji Szacowanie postępu genetycznego. |
Literatura: |
Charon K.M., Świtoński M. Genetyka zwierząt. PWN, Warszawa, 2004, Charon K.M., Świtoński M. Genetyka i genomika zwierząt. PWN, Warszawa, 2012, Kosowska B., Nowicki B. Genetyka weterynaryjna. Wyd. Lek. PZWL, 2000 (wybrane zagadnienia) Nowicki B. Genetyka i metody doskonalenia zwierząt. PWRiL Warszawa, 1985 (wybrane zagadnienia) Nowicki B., Kosowska B. Genetyka i podstawy hodowli zwierząt. PWRiL Warszawa, 1995, Żuk B., Wierzbicki H., Zatoń-Dobrowolska M., Kulisiewicz Z.. Genetyka populacji i metody hodowlane, PWRiL, Warszawa, 2011 |
Efekty uczenia się: |
ma podstawową wiedzę z zakresu genetyki, opisuje metody i zastosowanie biotechnik rozrodu; posiada wiedzę dotyczącą stosowania metod inżynierii genetycznej i diagnostyki molekularnej w chowie i hodowli zwierząt. zna i definiuje zasady planowania i organizacji pracy hodowlanej, opisuje metody i programy doskonalenia zwierząt oraz efektywność ekonomiczną pracy hodowlanej i potrafi je opisać w sposób matematyczny. zna i rozumie podstawowe pojęcia dotyczące ochrony zasobów genetycznych zwierząt oraz potrzebę prowadzenia działań z tego zakresu. |
Metody i kryteria oceniania: |
Sposób oceniania: na ocenę 2 Wiedza, Umiejętności i Kompetencje społ. <55% na ocenę 3 Wiedza, Umiejętności i Kompetencje społ. 55-60% na ocenę 3,5 Wiedza, Umiejętności i Kompetencje społ. 61-70% na ocenę 4 Wiedza, Umiejętności i Kompetencje społ. 71-80% na ocenę 4,5 Wiedza, umiejętności i Kompetencje społ. 81-90% na ocenę 5 Wiedza, Umiejętności i Kompetencje społ. >90% |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.