Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Genetyka molekularna, a jakość produktów zwierzęcych

Informacje ogólne

Kod przedmiotu: B.F2.GEM.SM.BBTSX
Kod Erasmus / ISCED: (brak danych) / (brak danych)
Nazwa przedmiotu: Genetyka molekularna, a jakość produktów zwierzęcych
Jednostka: Katedra Biotechnologii Zwierząt
Grupy: Biotechnologia stosowana II stopień, 2 sem. przedmioty do wyboru
Punkty ECTS i inne: (brak) Podstawowe informacje o zasadach przyporządkowania punktów ECTS:
  • roczny wymiar godzinowy nakładu pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się dla danego etapu studiów wynosi 1500-1800 h, co odpowiada 60 ECTS;
  • tygodniowy wymiar godzinowy nakładu pracy studenta wynosi 45 h;
  • 1 punkt ECTS odpowiada 25-30 godzinom pracy studenta potrzebnej do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się;
  • tygodniowy nakład pracy studenta konieczny do osiągnięcia zakładanych efektów uczenia się pozwala uzyskać 1,5 ECTS;
  • nakład pracy potrzebny do zaliczenia przedmiotu, któremu przypisano 3 ECTS, stanowi 10% semestralnego obciążenia studenta.

zobacz reguły punktacji
Język prowadzenia: polski
Skrócony opis:

Celem przedmiotu jest przedstawienie studentom najnowszych informacji dotyczących genetycznych i molekularnych mechanizmów kształtujących jakość produktów pochodzenia zwierzęcego. W ramach przedmiotu studenci zapoznają się z wiedzą dotyczącą genomiki, transkryptomiki oraz proteomiki w odniesieniu do cech użytkowych (mięsności, mleczności, otłuszczenia, nieśności) zwierząt gospodarskich. Ponadto studenci uzyskują informacje na temat nowoczesnych metod analitycznych, pozwalających na ocenę potencjału genetycznego zwierząt, a także wiedzę na temat ich praktycznego zastosowania w hodowli zwierząt. W ramach ćwiczeń studenci zostaną zapoznani z metodami analizy polimorfizmów białek mleka, technikami pozwalającymi na analizę składu gatunkowego wyrobów mięsnych, a także z metodami pozwalającymi na wszechstronne badanie żywności pochodzenia zwierzęcego w odniesieniu do jej bezpieczeństwa dla konsumentów.

Pełny opis:

Kategorie produktów zwierzęcych. Pojęcie jakości w odniesieniu do produktów pochodzenia zwierzęcego, ich bezpieczeństwo, zgodność z normami prawa, a także ocena wartości odżywczej i sensorycznej oraz przydatności do przetwórstwa. Molekularne mechanizmy kształtujące jakość produktów zwierzęcych. Genomika, transkryptomika i proteomika jako narzędzia do badania cech użytkowych zwierząt gospodarskich.

Czynniki warunkujące jakość produktów zwierzęcych. Miogeneza, podstawowe pojęcia, charakterystyka tkanki mięśniowej. Cechy morfologiczne i metaboliczne włókien mięśniowych. Omówienie procesów biochemicznych kontrolujących jakość wołowiny, wieprzowiny i jagnięciny.

Budowa i funkcjonowanie gruczołu mlekowego. Genetyczne uwarunkowania parametrów wymienia. Mammogeneza i czynniki ją warunkujące. Główne procesy zachodzące w gruczole mlekowym. Genomika i transkryptomika w cechach związanych z użytkowaniem mlecznym. Jakość mleka – jego wartość odżywcza, sensoryczna oraz przydatność do przetwórstwa. Czynniki warunkujące skład mleka. Synteza białek, tłuszczów i laktozy. Polimorfizmy genów białek mleka, ich wpływ na skład, wartość odżywczą oraz przydatność przetwórczą. MilkProtChip – mikromacierz do analizy SNP związanych z cechami mlecznymi. Genetyczne aspekty oporności na mastitis

Skład chemiczny i wartość odżywcza wołowiny, jagnięciny i wieprzowiny. Czynniki warunkujące ekspresję genów związanych z umięśnieniem. Genetyczne uwarunkowania hipertrofii i hiperplazji u zwierząt gospodarskich. Cechy fizyczne jakości mięsa. Polimorfizmy wybranych genów i ich wpływ na przydatność mięsa w przetwórstwie i ocenie konsumenckiej.

Geny związane z otłuszczeniem. Tłuszcz jako składnik żywności istotnie wpływający na jakość mięsa i jego przetworów. Charakterystyka tkanki tłuszczowej. Śródmięśniowa tkanka tłuszczowa a cechy jakości mięsa. Funkcjonowanie i aktywność sekrecyjna adipocytów. Czynniki transkrypcyjne oraz kofaktory jądrowe regulujące proces adipogenezy. Otłuszczenie i czynniki warunkujące ekspresję genów związanych z otłuszczeniem. Genetyczne uwarunkowania otyłości. Polimorfizm genów związanych z otłuszczeniem.

Podstawowe efekty transgenezy w odniesieniu do funkcjonowania genomu zwierząt gospodarskich. Transgeniczne zwierzęta w medycynie i badaniach biomedycznych. Zwierzęta transgeniczne jako bioreaktory. Wdrożenia zwierząt transgenicznych do produkcji komercyjnych biofarmaceutyków. Białka terapeutyczne w białku jaja kurzego. Transgeneza jako narzędzie do poprawy cech zdrowotnych zwierząt (oporność na BSE, oporność na mastitis).

Przetworzone produkty mięsne materiałem biologicznym – izolacja DNA genomowego z komercyjnych wyrobów mięsnych.

Zapoznanie z metodami analitycznymi stosowanymi w określaniu pochodzenia gatunkowego surowców zwierzęcych. Analiza składu gatunkowego z dostępnych wyrobów mięsnych metodą Real-Time PCR. PCR-RAPD

Wykrywanie skażeń mikrobiologicznych żywności pochodzenia zwierzęcego z zastosowaniem techniki PCR.

Analiza białek mleka krowiego metodą western blot. Przygotowanie aparatury oraz niezbędnych odczynników. Przygotowanie i obróbka próbek mleka do analizy. Analiza i opracowanie wyników.

Literatura:

1. Zwierzchowski L., Świtoński M., Genomika bydła i świni, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2009.

2. Charon K.., Świtoński M., Genetyka zwierząt, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006.

3. Słomski R., Analiza DNA. Teoria i Praktyka, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, 2008.

Efekty uczenia się:

Wiedza - student:

-Ma wiedzę z zakresu genomiki, transkryptomiki oraz proteomiki, a także metodologii pracy doświadczalnej pozwalającą na prowadzenie i analizę wyników doświadczeń dotyczących analiz genetycznych cech użytkowych zwierząt gospodarskich i ich oceny pod kątem jakości produktów zwierzęcych.

- Wykazuje znajomość zaawansowanych metod oraz analizy instrumentalnej wykorzystywanych w diagnostyce molekularnej.

- Ma specjalistyczną wiedzę z zakresu molekularnych podstaw mechanizmów wpływających na jakość produktów zwierzęcych oraz ich przydatność do przetwórstwa w przemyśle spożywczym.

- Ma rozszerzoną wiedzę z zakresu diagnostyki molekularnej zwierząt, zwłaszcza w odniesieniu do oceny cech użytkowych zwierząt gospodarskich.

- Ma zaawansowaną wiedzę z zakresu genomiki, proteomiki i regulacji ekspresji genów zaangażowanych w kształtowanie jakości mięsa, mleka oraz innych produktów zwierzęcych oraz regulujących procesy związane z miogenezą, adipogenezą, mammogenezą i laktogenezą.

- Ma specjalistyczną wiedzę z zakresu analityki i diagnostyki molekularnej w biotechnologii żywności pochodzenia zwierzęcego.

Umiejętności - student:

- Posiada umiejętność samodzielnego projektowania i interpretacji wyników w odniesieniu do analiz dotyczących polimorfizmu białek mleka, sekwencji DNA gatunkowo-specyficznych

- Korzysta z internetowych baz danych zawierających informacje na temat sekwencji genów związanych z cechami użytkowymi zwierząt, a także korzysta z wyszukiwarek publikacji naukowych związanych z powyższymi zagadnieniami.

- Posiada umiejętność wyszukiwania, zrozumienia, analizy i twórczego wykorzystania informacji z różnych źródeł dotyczących diagnostyki molekularnej w hodowli zwierząt.

- Posiada umiejętność doboru i modyfikacji technik analitycznych pozwalających na identyfikację genotypów zwierząt, identyfikację skażeń żywności przez drobnoustroje, stwierdzenie pochodzenia gatunkowego surowców zwierzęcych.

Kompetencje społeczne - student:

- Rozumie potrzebę ukierunkowanego dokształcania się oraz jest gotów do organizowania procesu uczenia się i przekazywania obiektywnej wiedzy z zakresu doskonalenia genetycznego zwierząt oraz bezpieczeństwa produktów zwierzęcych innym osobom

- Jest świadomy zagrożeń związanych z żywnością pochodzenia zwierzęcego; posiada świadomość dotyczącą wartości odżywczych, substancji prozdrowotnych i antyżywieniowych oraz parametrów istotnych w technologii przetwórstwa produktów zwierzęcych. Bierze pod uwagę korzyści oraz zagrożenia związane z transgenezą zwierząt.

- Zna niebezpieczeństwo wynikające ze stosowania odczynników w badaniach i jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo pracy własnej i innych.

- Docenia rolę doskonalenia genetycznego zwierząt dla zaspokojenia potrzeb człowieka. Zdaje sobie sprawę z istotności różnorodności genetycznej oraz konieczności zachowania i ochrony zasobów genowych.

Metody i kryteria oceniania:

Egzamin pisemny ograniczony czasowo, test jednokrotnego wyboru

Przedmiot nie jest oferowany w żadnym z aktualnych cykli dydaktycznych.
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
kontakt deklaracja dostępności USOSweb 7.0.3.0 (2024-03-22)