Ergonomia i bezpieczeństwo pracy
Informacje ogólne
Kod przedmiotu: | A.EMR.ERIBP.SI.TTZCX |
Kod Erasmus / ISCED: | (brak danych) / (brak danych) |
Nazwa przedmiotu: | Ergonomia i bezpieczeństwo pracy |
Jednostka: | Instytut Eksploatacji Maszyn, Ergonomii i Procesów Produkcyjnych |
Grupy: | |
Punkty ECTS i inne: |
(brak)
|
Język prowadzenia: | polski |
Skrócony opis: |
Celem wykładów jest zapoznanie słuchaczy z teoretycznymi podstawami ergonomii oraz jej praktycznymi zastosowaniami. Zastosowania praktyczne podkreślone zostają przez wskazanie związków ergonomii z BHP. |
Pełny opis: |
Treść kształcenia (1) Współczesna definicja ergonomii i definicje historyczne. Interdyscyplinarny charakter ergonomii. Związek ergonomii z bezpieczeństwem i higieną pracy (BHP). Teoretyczne i utylitarne aspekty ergonomii. System (układ) człowiek – maszyna (lista Fittsa). Zastosowania danych antropometrycznych w ergonomii. Atlas antropometryczny. Centyl. Podstawy projektowania i oceny przestrzennego rozplanowania stanowisk pracy. (2) Urządzenia sygnalizacyjne. Kodowanie sygnałów. Kompatybilność urządzeń sygnalizacyjnych. Przestrzenne rozmieszczenie urządzeń sygnalizacyjnych w polu widzenia. Metody ergonomicznej oceny urządzeń sygnalizacyjnych. Urządzenia sterownicze. Ilościowy i jakościowy związek pomiędzy ruchem urządzenia sterującego i sterowanego. Zasady grupowania urządzeń sterowniczych. Metody ergonomicznej oceny urządzeń sterowniczych. (3) Środowisko świetlne. Ergonomiczna charakterystyka sztucznych źródeł światła. Metody oceny oświetlenia stanowisk pracy światłem naturalnym i sztucznym. Normalizacja oświetlenia. (4) Środowisko akustyczne. Fizyczne podstawy rozprzestrzeniania się hałasu. Bierne i aktywne metody redukcji hałasu. Kryteria oceny środowiska akustycznego (normalizacja). Metodyka pomiarów. (5) Środowisko drganiowe. Drgania mechaniczne (wibracje) o oddziaływaniu miejscowym i ogólnym. Metody redukcji drgań. Znormalizowane kryteria oceny drgań mechanicznych. (6) Środowisko cieplne. Mikroklimat zimny, umiarkowany i gorący. Izolacyjność odzieży. Znormalizowane kryteria i metody oceny. (7) Środowisko atmosferyczne. Skażenia powietrza gazami, aerozolami i pyłami. Klasy toksyczności. NDS, NDSCh, NDSP. Metody i kryteria oceny skażenia powietrza. (8) Obciążenie pracą fizyczną. Pozycje przy pracy. Przenoszenie ładunków. Metody i kryteria oceny obciążenia pracą fizyczną. Obciążenie pracą umysłową. Monotonia. Okołodobowy cykl zmian gotowości do pracy. Praca zmianowa. Metody szacowania obciążenia pracą umysłową. (9) Wypadki – definicje, statystyki. Okoliczności występowania wypadków. Prewencja wypadkowa. Metoda oceny ryzyka zawodowego FMEA (10) Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. Ekonomiczne aspekty ochrony pracy. Podstawy prawne ochrony pracy. Kodeks pracy. |
Literatura: |
Literatura podstawowa i uzupełniająca: 1. Koradecka D. i in. (red). 1997. Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. CIOP. Warszawa. 2. Pacholski L., Jasiak A. 2011. Makroergonomia, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej 3. Jabłoński J. i in. 2006. Ergonomia produktu. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej 4. Praca zbiorowa 2003. Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy. Wyd. Politechnika Krakowska i Centrum Szkolenia i Organizacji Systemów Jakości. 5. Grandjean E. 1979. Physiologische Arbeitsgestaltung. Leitfaden der Ergonomie. Ott Verlag Thun. 6. Schmidtke H. (red.). 1974. Ergonomie 1. Ergonomie 2. Carl Hanser Verlag, Munchen Wien. |
Efekty uczenia się: |
Wiedza Student zna interdyscyplinarny charakter ergonomii i jej praktyczne zastosowania Student zna ergonomiczne podejście do oceny urządzeń sygnalizacyjnych i sterowniczych Student zna podstawy projektowania i oceny fizycznego środowiska pracy: (a) środowisko świetlne, (b) środowisko akustyczne, (c) środowisko drganiowe, (d) środowisko atmosferyczne, (e) środowisko cieplne. Student zna zastosowania programów komputerowych do ergonomicznej oceny stanowisk pracy (m.in. Ergo Easier i DiaLux). Student zna podstawy oceny obciążenia pracą fizyczną i umysłową operatorów. Student zna jedną z metod oceny ryzyka zawodowego, jako podstawy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy. Kompetencje społeczne Student ma świadomość znaczenia przepisów prawnych regulujących ochronę pracy (Kodeks pracy). |
Metody i kryteria oceniania: |
Na ocenę 2 Uzyskuje poniżej 5,5 pkt. w pisemnym zaliczeniu. Zaliczenie składa się z 10 pytań ocenianych w skali 3-stopniowej: 0 pkt. brak odpowiedzi lub odpowiedź nieprawidłowa, 0,5 pkt. odpowiedź niepełna, 1 pkt. odpowiedź prawidłowa Na ocenę 3 Uzyskuje 5,5 – 7 pkt. Na ocenę 4 Uzyskuje 7,5 – 9 pkt. Na ocenę 5 Uzyskuje 9,5 – 10 pkt. |
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.