Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie - Centralny System Uwierzytelniania
Strona główna

Mikrobiologia żywności T.3s.MIZY.SI.TBSBZ.T
Ćwiczenia laboratoryjne (CWL) Semestr zimowy 2024/2025

Informacje o zajęciach (wspólne dla wszystkich grup)

Liczba godzin: 60
Limit miejsc: (brak limitu)
Zaliczenie: Zaliczenie na ocenę
Metody i kryteria oceniania:

Zaliczenie ćwiczeń po uzyskaniu min. 55 pkt. ze 100 pkt. możliwych do uzyskania, na podstawie:

- 3 indywidualnych kart pracy prawidłowo uzupełnionych w oparciu o realizowane oznaczenia (0-30 pkt) - udział w ocenie końcowej modułu 20%,

- 4 pisemnych sprawdzianów z ćwiczeń (pytania testowe, obliczeniowe, rozwiązanie problemu, interpretacja wyniku) (0-60 pkt) - udział w ocenie końcowej modułu 40%,

- sprawdzianu z umiejętności obsługi mikroskopu, wykonania preparatu mikrobiologicznego, jego barwienia i interpretacji uzyskanego wyniku (0-10 pkt) – udział w ocenie końcowej modułu 6,7%.

Zakres tematów:

1. Zasady bezpieczeństwa pracy w laboratorium mikrobiologicznym. Laboratorium mikrobiologiczne – pomieszczenia i wyposażenie. Podstawowa aparatura i sprzęt mikrobiologiczny (urządzenia do sterylizacji, do hodowli

drobnoustrojów oraz podstawowe szkło laboratoryjne). Definicje dezynfekcji, pasteryzacji i sterylizacji oraz metody sterylizacji. Pożywki hodowlane – składniki i rodzaje pożywek.

2. Budowa i zasada działania mikroskopu świetlnego. Podstawowe parametry opisujące mikroskop (powiększenie mikroskopu, zdolność rozdzielcza, odległość i przestrzeń robocza). Inne typy mikroskopów (ciemnego pola, fluorescencyjny, elektronowy i in.). Hodowla drobnoustrojów w warunkach laboratoryjnych – posiewy mikrobiologiczne. Wstęp do identyfikacji mikroorganizmów: charakterystyka wzrostu mikroorganizmów na podłożach stałych na szalce Petriego, na skosie, w hodowli kłutej oraz płynnej.

3. Mikrobiota skóry. Technika mycia rąk. Identyfikacja mikroorganizmów - cd. Technika wykonania preparatu mikrobiologicznego (przygotowanie rozmazu, utrwalanie preparatu). Preparaty przyżyciowe i utrwalone – rodzaje i

sposoby wykonania. Barwienie preparatów (barwniki, rodzaje barwienia). Barwienie proste pozytywowe i negatywowe. Izolacja Bacillus z gleby. Morfologia bakterii.

4. Barwienie metodą Grama – barwienie złożone, zasada barwienia. Identyfikacja bakterii – zasady. Charakterystyka wybranych Gram-dodatnich bakterii kulistych (rodzaje Micrococcus, Staphylococcus, Streptococcus, Enterococcus, Lactococcus ). Fermentacja mlekowa i propionowa, charakterystyka, najważniejsi przedstawiciele, możliwości wykorzystania w przemyśle. Probiotyki. Testy identyfikacyjne (test na katalazę, na koagulazę i hemoliza). Posiew redukcyjny Bacillus.

5. Charakterystyka bakterii Gram-dodatnich cylindrycznych (rodzaje: Bacillus, Clostridium oraz Lactobacillus). Sposoby pozyskiwania energii. Fermentacja masłowa. Oddychanie azotanowe – test na redukcję azotanów. Zdolności enzymatyczne bakterii (hydroliza skrobi, żelatyny, celulozy). Barwienie endospor bakterii Bacillus metodą Schaeffera-Fultona.

6. Charakterystyka bakterii Gram-ujemnych o dużym znaczeniu w technologii żywności. Bakterie z rodziny Enterobacteriaceae (podłoża diagnostyczne, testy identyfikacyjne, morfologia, fizjologia, choroby), Escherichia, Salmonella, Shigella, Yersinia. Bakterie kwasu octowego – charakterystyka rodziny Acetobacteraceae oraz proces produkcji octu. Ruch bakterii w kropli wiszącej. Barwienie otoczek bakteryjnych. Podział mikroorganizmów ze względu na wartości temperatur kardynalnych, pH, osmolarność i aktywność wody. Ekstremofile.

7. Morfologia i charakterystyka grzybów – sposoby rozmnażania. Ogólna charakterystyka najważniejszych rodzajów drożdży (przegląd rodzajów). Drożdże szlachetne, drożdże dzikie i drożdże killerowe. Fermentacja etanolowa.

Metody pomiaru wielkości komórek. Fizjologia drożdży i testy identyfikacyjne (test na żywotność, test na odżywienie, zymogramy, auksanogramy). Metody ilościowego oznaczania drobnoustrojów (bezpośrednie). Budowa komory Thoma, zasada liczenia i wyprowadzenie wzoru.

8. Oznaczanie liczebności populacji drożdży za pomocą komory Thoma. Ocena zarodnikowania drożdży – barwienie zarodników drożdży metodą Schaeffera-Fultona. Budowa komórki drożdżowej jako przykład komórki eukariotycznej - barwienie organelli komórkowych drożdży i substancji zapasowych. Pośrednie metody oznaczania liczebności mikroorganizmów. Zastosowanie arkusza kalkulacyjnego Excel, tabeli i wykresów przestawnych oraz aplikacji MS PowerPoint do analizy i prezentacji wyników badań mikrobiologicznych.

9. Ogólna charakterystyka, morfologia i właściwości grzybów pleśniowych z różnych rodzajów. Pozytywne i negatywne działanie grzybów (drożdży i grzybów pleśniowych) w przemyśle spożywczym i innych. Identyfikacja pleśni z „hodowli” własnej. Charakterystyka mikotoksyn.

10. Mikroflora środowisk naturalnych. Mikroflora powietrza. Sposoby poboru prób powietrza do badań. Mikroflora gleby (izolacja i identyfikacja drobnoustrojów). Morfologia i charakterystyka promieniowców glebowych. Mikroorganizmy

produkujące antybiotyki. Barwienie bakterii kwasoodpornych metodą Ziehl-Nielsena.

11. Woda jako środowisko życia oraz surowiec w przemyśle spożywczym. Mikroflora wody, patogeny obecne w wodzie. Mikroorganizmy wskaźnikowe. Wymagania dla wody pitnej. Sanitarna ocena wody. Ocena skuteczności dezynfekcji wody. Zastosowanie metod statystycznych w ocenie wyników badań mikrobiologicznych. Zastosowanie arkusza kalkulacyjnego Excel, tabeli i wykresów przestawnych oraz aplikacji MS PowerPoint do analizy i prezentacji wyników badań mikrobiologicznych.

12. Źródła zakażeń w przemyśle spożywczym. Analiza czystości mikrobiologicznej opakowań i powierzchni. Wyznaczanie krzywej wzrostu drobnoustrojów. Ocena wrażliwości drobnoustrojów na środki dezynfekujące i ciśnienie osmotyczne. Ocena aktywności bakteriostatycznej i wyznaczanie MIC. Ocena skuteczności jałowienia za pomocą lampy UV. Zastosowanie arkusza kalkulacyjnego Excel, tabeli i wykresów przestawnych oraz aplikacji MS PowerPoint do analizy i prezentacji wyników badań mikrobiologicznych.

13. Surowce jako źródło mikroorganizmów w żywności. Mikroflora surowców pochodzenia roślinnego oraz zwierzęcego.

14. Odczyty posiewów mikrobiologicznych – obliczenia i interpretacja wyników w odniesieniu do norm, wymagań i rozporządzeń. Zastosowanie arkusza kalkulacyjnego Excel, tabeli i wykresów przestawnych oraz aplikacji Power

Point w analizie i przedstawianiu wyników badań mikrobiologicznych.

15. Ocena umiejętności manualnych (praca w warunkach jałowych, przygotowanie rozmazu, barwienie preparatów, umiejętność posługiwania się mikroskopem immersyjnym, analiza obrazu mikroskopowego).

Grupy zajęciowe

zobacz na planie zajęć

Grupa Termin(y) Prowadzący Miejsca Liczba osób w grupie / limit miejsc Akcje
1 każdy czwartek, 14:30 - 18:15, sala 1.138
Magdalena Skotniczny 12/ szczegóły
Wszystkie zajęcia odbywają się w budynku:
Wydział Technologii Żywności
Opisy przedmiotów w USOS i USOSweb są chronione prawem autorskim.
Właścicielem praw autorskich jest Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie.
Aleja Mickiewicza 21, 31-120 Kraków tel: +48 12 662 44 44 https://urk.edu.pl kontakt deklaracja dostępności mapa serwisu USOSweb 7.1.1.0 (2024-11-08)